Θυμάστε μετά το θάνατο του Μακάριου που ο δρόμος προς τα ορεινά ήταν διάσπαρτος με το σύνθημα «Ο Μακάριος Ζη»; Ναι, με ήτα. Την ίδια εποχή η συζήτηση για την αγιοποίησή του είχε φουντώσει.

Με τα χρόνια, τα συνθήματα άρχισαν να ξεθωριάζουν, μαζί με τη μνήμη του ανθρώπου που σημάδεψε την κυπριακή ιστορία όσο κανείς άλλος. Ηγετική, χαρισματική μορφή, με μεγάλη προσφορά, η παρέμβασή του στην πορεία του τόπου ωστόσο υπήρξε αμφιλεγόμενη, σήμερα μπορούμε να το λέμε χωρίς να κινδυνεύουμε με λιθοβολισμό. Γιατί τότε, πας μη μακαριακός βάρβαρος. Ήταν περίπου αμαρτία να καταφέρεσαι εναντίον του.

Αντίπαλοί του καταδιώκονταν, οι αυλικοί αμείβονταν πλουσιοπάροχα με φιλέτα γης και θέσεις στο δημόσιο, το αστυνομικό σώμα ήταν σχεδόν ολόκληρο στην υπηρεσία του. Αλλά ακόμα και σήμερα αρνούμαστε να δούμε τα πράγματα από απόσταση – και τα υπέρ και τα κατά – προτιμούμε ως συνήθως σε αυτό τον τόπο να κάνουμε την πάπια, όντες ακραίοι, επιφανειακοί, προσωπολάτρες, μονόχνοτοι και παρελθοντολάγνοι, κρυμμένοι πίσω απ’ το δάχτυλό μας, να πεταγόμαστε για καμιά κοτσάνα και μετά ξανά πίσω στις σκιές.

Ο Μακάριος βρέθηκε ξανά στην επικαιρότητα ελέω Αρχιεπισκόπου και φυσικά τα κομματικά γρανάζια άρπαξαν την ευκαιρία για ακόμα ένα χαρτοπόλεμο με ατάκες για Μακάριους, Γρίβες, ΕΟΚΑ Β, Σία προδοσία και άλλα βαρετά και ξεπερασμένα, αφορμή για ν’ αποσπάσουν ένθεν και ένθεν την προσοχή μας από τα ουσιαστικά ζητήματα και τις θέσεις των πολιτικών που δεν ακούμε. Όχι ότι δεν πρέπει να κοιτάζουμε πίσω και να ψαχουλεύουμε την ιστορία, αλλά α) να γίνεται σε βάθος και αντικειμενικά (καμία ελπίς) και, β) όχι σε επίπεδο sound bite.

Εν μέσω πανηγυριού, σκάει η μαύρη είδηση ότι έφυγε η Ζέτα. Η οποία εκπροσωπεί ακριβώς το αντίθετο από αυτά που πολλοί στηλιτεύουν σε σχέση με την πολιτική ζωή και τις πρακτικές των εκπροσώπων της, τη διαπλοκή, την αδιαφορία, το προσωπικό όφελος, το «ούσσου να περάσουμε, να κάνουμε την πάζα μας τζιαι ας φακούν άλλοι». Όχι. Προσωπολάτρης δεν είμαι, αλλά τη Ζέτα την είχα ψηλά για πολλούς λόγους. Κυρίως, γιατί ήταν αυτό που θα θέλαμε να είναι όλοι οι πολιτικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι από οποιοδήποτε πόστο και αξίωμα και αν υπηρετούν. Γιατί η Ζέτα ήταν εργατική, αποτελεσματική, ανιδιοτελής, ευγενική, αθόρυβη, ακούραστη, αφοσιωμένη, με φαντασία και ευαισθησία, έβρισκε λύσεις στα αδιέξοδα, πίστευε στην αποστολή της, στον άνθρωπο.

Αλάνθαστη δεν ήταν. Αλάνθαστος είναι αυτός που κάθεται με σταυρωμένα χέρια και κρίνει τους άλλους. Θα μπορούσε άραγε να κάνει περισσότερα όσον αφορά στα προβλήματα που αφορούσαν το υπουργείο της το οποίο έχει να κάνει απευθείας με τους πολίτες; Ασφαλώς. Αλλά καθημερινά αγωνιζόταν προς αυτή την κατεύθυνση και παράλληλα (σχεδόν) ζούσε στο γραφείο της για να ετοιμάζει ειδικά προγράμματα με τους συνεργάτες της, ειδικά σε περιόδους κρίσεων.

Συχνά δημοσιεύαμε ιστορίες για αδικημένους δυσπραγούντες και πριν στεγνώσει το μελάνι, πρωί ξημέρωμα, τηλεφωνούσε κάποιος συνεργάτης της μετά από δική της εντολή για να μάθει λεπτομέρειες για την περίπτωση. Τι πήγε στραβά στο σύστημα. Γιατί κόλλησε η άλφα και η βήτα υπόθεση. Μέχρι το μεσημέρι τα προβλήματα λύνονταν. Όχι μόνο προς όφελος των συγκεκριμένων υποθέσεων που έβλεπαν το φως της δημοσιότητας, αλλά και άλλους που μπορεί να επηρεάζονταν αρνητικά για τον ίδιο λόγο.Τέτοια έγνοια είχε.

Αλλά αντί να μιλάμε για επαγγελματίες και προσωπικότητες του αναστήματός της, αντί να βάζουμε αυτούς σε ψηλό βάθρο για να γίνονται φωτεινά παραδείγματα προς μίμηση, ξεθάβουμε νεκρούς – παρά τρίχα αγίους και μη – και αρχίζουμε να πιπιλάμε αυτό που ξέρουμε καλύτερα, το παρελθόν με ατάκες κενές περιεχομένου, πυροτεχνήματα για να «ποσκολιούμαστε», να γράφουμε και καμιά βλακεία στις ιστοσελίδες, να αρπάξουμε κανένα κλικ και όλα καλά. Γιατί τη Ζέτα θα την ξεχάσουν σε λίγες μέρες. Ο Μακάριος θα ζη πάντα ανάμεσά μας, φρέσκος και επίκαιρος.

Ελεύθερα, 13.6.2022.