Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελάει, λέει ο λαός, με την πανδημία να αποτελεί χαρακτηριστική απόδειξη ανατροπών σε παγκόσμια κλίμακα, από το ξέσπασμά της μέχρι σήμερα και συνεχίζει να απειλεί την ανθρωπότητα. Επειδή σε δυο εβδομάδες κλείνει ο χρόνος, θα αρχίσουν πάλι ανά το παγκόσμιο τα μηνύματα αισιοδοξίας για τη νέα χρονιά, όπως έγινε και πέρυσι, με τις ευχές των πολιτικών για καλύτερες μέρες, στην οικονομία και την κοινωνία. Πέρυσι οι ηγέτες ανά τον κόσμο είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στα εμβόλια που άρχισαν από τις αρχές του χρόνου, αλλά δυστυχώς οι ευχές δεν έπιασαν τόπο. Ήρθε το εμβόλιο με τις εταιρείες να διεκδικούν και αυτές το μερίδιο στην αγορά των δισεκατομμυρίων ανθρώπων, έγινε η πρώτη δόση, ήρθε η δεύτερη, ήρθε η τρίτη, η επονομαζόμενη και αναμνηστική και πάει λέγοντας. Κανείς από τους επιστήμονες δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πού θα κάτσει η μπίλια και πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. Δύσκολες οι προβλέψεις καθώς πάντα υπάρχει ο αστάθμητος παράγοντας.

Δυστυχώς μετά από 20 μήνες πανδημίας δεν γίναμε σοφότεροι με την COVID και τις μεταλλάξεις της αλλά μάλλον έχουμε μπερδευτεί ακόμη περισσότερο. Ακόμη και οι φαρμακοβιομηχανίες δεν μπορούν να δώσουν πειστικές απαντήσεις αν τα εμβόλια καλύπτουν τη μετάλλαξη Όμικρον, τι θα γίνει στο τέλος και όλοι συμπεριφέρονται ως μαθητευόμενοι μάγοι. Και μέσα στο γενικό αλαλούμ υπάρχουν οι εμβολιασμένοι εναντίον των ανεμβολίαστων και ένας ιός που έχει αποδειχθεί πολύ πιο έξυπνος από αυτούς που ετοιμάζουν «όπλα» για να τον αναχαιτίσουν.

Μετά από 20 μήνες πανδημίας, ο απολογισμός είναι θλιβερός. Όχι μόνο με τους νεκρούς από την COVID αλλά και γενικά ότι ως κοινωνία μείναμε μετεξεταστέοι. Οι ελπίδες ότι η πανδημία θα μας έκανε καλύτερους ως ανθρώπους δεν επαληθεύθηκε. Μάλλον μεγάλωσε η ανθρωποφαγία, αν κρίνουμε από την κόντρα που υπάρχει μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα σταματήσει όλο αυτό. Η κάθε πλευρά πρέπει να δει με σοβαρότητα τους προβληματισμούς της άλλης και όχι με αφορισμούς. Οι «αντί» δεν είναι ψεκασμένοι. Μεγάλη μερίδα ανθρώπων που δεν κάνει εμβόλιο είναι επειδή η Πολιτεία και η διχασμένη ιατρική κοινότητα ανά τον κόσμο δεν μπόρεσε να δώσει πειστικές απαντήσεις. Πριν μερικές μέρες, στις Βρυξέλλες, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν άνοιξε θέμα υποχρεωτικού εμβολιασμού, σε επίπεδο πανευρωπαϊκής πλέον, κοινής προσέγγισης. Στην Ιταλία η Κυβέρνηση Ντράγκι ανακοίνωσε υποχρεωτικό εμβολιασμό σε αστυνομία, στρατό και εκπαιδευτικούς και αποκλεισμό από τα μέσα μαζικής μεταφοράς όλων όσοι δεν διαθέτουν «πράσινο πάσο». Στη Γερμανία ο επόμενος Καγκελάριος Όλαφ Σολτς πρότεινε καθολικό υποχρεωτικό εμβολιασμό και οι μόνοι που διαφώνησαν ήταν οι ακροδεξιοί του AfD. Η συζήτηση για την υποχρεωτικότητα δεν είναι μια εύκολη συζήτηση. Και η σύγκρουση προσωπικών ελευθεριών και δημόσιας υγείας είναι μια σύγκρουση που γεννά σκληρά διλήμματα. Αργά ή γρήγορα οι ελευθερίες που θα καταπατηθούν, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα είναι ακόμη μεγαλύτερες, στο βωμό της δημόσιας υγείας. Η πανδημία έβγαλε με ένταση το θέμα της προσωπικής ελευθερίας και το αναγνώρισε ο καθένας ως τέτοιο με τη δική του ερμηνεία και ανάγνωση. Τώρα απαιτείται να το δούμε ως ζητούμενο στη σχέση μας με τους άλλους. Να δούμε την προσωπική μας ελευθερία ως συστατικό τής ελευθερίας τού εμείς. Και για όσους νομικούς έστω και με χρονική καθυστέρηση, διαμαρτύρονται ότι τα μέτρα ως προς τους ανεμβολίαστους παραβιάζουν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, λίγο αργά το θυμήθηκαν. Χώρες της Ευρώπης πήραν ακόμη σκληρότερα μέτρα και όπως φαίνεται το 2022 μπορεί να μας δείξει ακόμη χειρότερο πρόσωπο ως προς την καταπάτηση ανθρώπινων ελευθεριών.