Στο τρομακτικό ποσό του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ ανήλθε το κόστος των θανατηφόρων και σοβαρών ατυχημάτων, στην οικονομία την τελευταία πενταετία, πέραν της απώλειας ανθρώπινων ζωών. Κάθε χρόνο χάνονται 42-48 ζωές στους δρόμους, αρκετοί άλλοι τραυματίζονται, καθηλώνονται σε τροχοκαθίσματα. 

Ο πολιτικός του προϊστάμενος του Υπουργείου Μεταφορών, Γιάννης Καρούσος, σε συνέντευξή του στον «Φ», αναφέρεται σε σειρά δράσεων που δρομολογούνται προκειμένου να μειωθούν οι τροχαίες συγκρούσεις. Μας μιλά τα αισθήματά του όταν συμβαίνει μια νέα θανατηφόρα σύγκρουση και δίνει τη δική του συνταγή για τη λύση του κυκλοφοριακού.  

– Φτάσαμε τους 26 νεκρούς φέτος σε οδικές συγκρούσεις κ. υπουργέ, τι φταίει τελικά;

– Σίγουρα το να είσαι προϊστάμενος του Υπουργείου που έχει την ευθύνη της οδικής ασφάλειας, οι ευθύνες είναι αυξημένες. Προσωπικά το ζήτημα αυτό το έθεσα στις προτεραιότητές μου γιατί και μια ανθρώπινη ζωή να σωθεί σημαίνει πολλά. Φέτος βλέπουμε ότι καταγράφεται μια αύξηση στα θανατηφόρα της τάξης του 33% και είμαστε στα ίδια επίπεδα του 2018. Έχουμε σημαντικό αριθμό νεκρών μοτοσικλετιστών και αλλοδαπών φέτος κάτι που μας ανησυχεί. Αυτό που παρατηρούμε όμως είναι πως από τους εφτά νεκρούς μοτοσικλετιστές οι πέντε δεν έφεραν κράνος, είναι και η ταχύτητα και η απερίσκεπτη οδήγηση. Ειδικά τον Ιούνιο είχαμε για κάποιο λόγο αυξημένα θανατηφόρα δυστυχήματα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Για μένα όλα ξεκινούν και τελειώνουν από τη σωστή ενημέρωση και την αλλαγή κουλτούρας. Δεν είναι εύκολο να την αλλάξεις, γι’ αυτό ένα από τα πράγματα που θα κάνουμε, είναι να πάμε στον υπουργό Παιδείας και να ζητήσουμε ως Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας να εντάξει στα μαθήματα την οδική ασφάλεια. Αυτή τη στιγμή υπάρχει το μάθημα, 20 ώρες σε δυο τάξεις και θέλουμε να ενταχθούν από το νηπιαγωγείο μέχρι την αποφοίτηση των μαθητών.

 

 

 

Να τονίσω επίσης ότι για την οδική ασφάλεια, θα ζητήσω αύξηση του προϋπολογισμού της Μονάδας Οδικής Ασφάλειας του Υπουργείου. Ήταν 150 χιλιάδες ευρώ, την πήραμε στο μισό εκατομμύριο και θα πάει 1,5 εκατ. ώστε να έχουμε προβολή των θεμάτων οδικής ασφάλειας. Κι’ αυτό γιατί το κόστος από την οδική ασφάλεια και τους θανάτους τα τελευταία πέντε χρόνια είναι πάνω από ένα δις ευρώ. Είναι ένα τρομακτικό κόστος πέραν της απώλειας ζωής και γι’ αυτό θα πρέπει ν’ αυξήσουμε τον προϋπολογισμό για την οδική ασφάλεια. 

-Προΐσταστε του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας το οποίο λαμβάνει καθοριστικές αποφάσεις για να αντιμετωπιστεί το τροχαίο πρόβλημα. Ποια μέτρα μελετούνται για να μειωθούν τα θανατηφόρα;

– Πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή η νομοθεσία για τα σκούτερ των οποίων, η χρήση πλέον μπαίνει κάτω από νομοθεσία, με την χρήση κράνους, σε ποδηλατολωρίδες, ανώτατο όριο ταχύτητας, κ.ά. Επίσης, έχει ήδη σταλεί στη Νομική Υπηρεσία το νομοσχέδιο για τις σχολές οδηγών και τους εκπαιδευτές. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν με ένα νόμο του ’72. Τώρα αυτός αλλάζει, οι σχολές κατηγοριοποιούνται, εισάγονται έλεγχοι, θα εκπαιδεύονται και οι εκπαιδευτές. Επίσης εκκρεμεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για τις άδειες οδήγησης, ώστε η μαθητική να έχει ημερομηνία λήξης τα δύο χρόνια και όχι απεριόριστα που είναι σήμερα. Όσον αφορά τις μαθητικές άδειες για μοτοσικλέτα, όταν ψηφιστεί η νομοθεσία, μόνο με συνοδεία εκπαιδευτή θα εισέρχονται στο οδικό δίκτυο, γιατί το ζήτημα είναι να τους εκπαιδεύσεις και όχι να πιάνουν μηχανή κάτω των 125cc και να ανανεώνουν την άδειά τους μια φορά τον χρόνο.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: 

Παράλληλα, έρχεται το ΜΟΤ για μοτοσικλέτες αφού σύντομα αδειοδοτούνται συνεργεία, υπογράψαμε το συμβόλαιο για το όχημα που θα σκανάρει τους δρόμους, ενώ σύντομα τίθενται σε λειτουργία η εφαρμογή fix Cyprus, όπου οι οδηγοί θα αναρτούν φωτογραφίες με προβληματικά σημεία στο οδικό δίκτυο και θα διορθώνονται άμεσα από τις αρμόδιες υπηρεσίες, είτε είναι τα Δημόσια Έργα είτε οι τοπικές αρχές. Επίσης, ετοιμάζεται ο νόμος για τα κτυπημένα οχήματα όπου όταν συμβεί ένα ατύχημα με ζημιές μόνο, θα πρέπει να δηλώνεται σε μια βάση δεδομένων ώστε να καταγράφεται στο πιστοποιητικό του οχήματος (κοτσιάνι) και παράλληλα θα καταχωρείται ο τόπος που συνέβη η σύγκρουση ώστε να συγκεντρώνονται στοιχεία για μελανά στοιχεία. 

– Κάθε φορά που ακούτε ως αρμόδιος υπουργός για ακόμα έναν νεκρό στους δρόμους πώς αντιδράτε;

– Είμαι κι εγώ μοτοσυκλετιστής και έχω χάσει φίλους με μοτοσυκλέτα. Τώρα που είμαι εδώ και ακούω για ένα νέο δυστύχημα, απογοητεύομαι, ζητώ αναλύσεις γιατί συνέβη, αν θα μπορούσε να σωθεί αν γινόταν το ένα ή το άλλο και σίγουρα είναι άσχημο το συναίσθημα γιατί χάνεται μια ζωή. Κάθομαι και σκέφτομαι αν για παράδειγμα υπήρχε νησίδα εκεί που έγινε το ατύχημα θα ήταν ζωντανός σήμερα; Αν φορούσε το κράνος του ο μοτοσυκλετιστής, γιατί δεν το φορούσε και προσπαθώ να εντείνω τις προσπάθειές μου για την οδική ασφάλεια. Για να πετύχουμε στο θέμα είναι σημαντικό να αναλάβεις και το πολιτικό κόστος, γιατί με κάποιες αποφάσεις που θα πάρεις θα επηρεάσεις κάποιους.

Για παράδειγμα, αν θέλεις να τοποθετηθεί μια νησίδα σε έναν δρόμο, γίνεται ολόκληρος καβγάς, επηρεάζονται συμφέροντα, φωνάζουν οι επηρεαζόμενοι και δεν επιτρέπουν να γίνουν τα έργα που θα σώσουν ζωές. Στη Νίκου Παττίχη στη Λεμεσό αυτό έγινε, όμως δείξαμε πυγμή, κατασκευάστηκε η νησίδα και τελικά από τότε που κατασκευάστηκε δεν σημειώθηκε καμιά οδική σύγκρουση. Να πω επίσης ότι αυτό που θα κάνουμε σύντομα είναι να ανακοινώσουμε πρόγραμμα απόσυρσης των παλαιών αυτοκινήτων γιατί είναι επικίνδυνα και πρέπει να φύγουν από τους δρόμους.  

– Πρόσφατα η Βουλή ψήφισε το νομοσχέδιο που ρυθμίζει τα ηλεκτρικά σκούτερ. Υπάρχει σήμερα η κατάλληλη υποδομή;

– Θα σας δώσω τα στοιχεία που έχουν σχέση με τους ποδηλατόδρομους. Υπάρχουν αρκετοί στην Κύπρο αφού στην επαρχία Αμμοχώστου έχουμε 54χλμ ποδηλατόδρομους, στην επαρχία Λευκωσίας 61χλμ, στην Πάφο 35χλμ, στη Λεμεσό 22χλμ και στη Λάρνακα 11χλμ. Με τα έργα που σχεδιάζονται στη Λευκωσία θα δημιουργηθούν άλλα 17χλμ ποδηλατόδρομοι, στη Λεμεσό ακόμα οκτώ, στην Αμμόχωστο άλλα 12,5χλμ, στη Λάρνακα και Πάφο από 6χλμ και έχουμε υπό κατασκευή στην Αμμόχωστο ακόμα 6,5χλμ. Δηλαδή στην περιοχή Αμμοχώστου μπορείς να ξεκινήσεις από τον Ποταμό Λιοπετριού, να πάεις Κάβο Γκρέκο, Πρωταρά, Κάππαρη, Δερύνεια και τώρα είναι υπό κατασκευή στη Σωτήρα. Στη Λευκωσία έχουν ενοποιηθεί μεταξύ τους όλα τα πανεπιστήμια.

Μέσα στον νόμο εισηγηθήκαμε να δικαιούνται να κυκλοφορούν και μέσα στο οδικό δίκτυο σε περιοχές όπου επιτρέπεται η διακίνηση οχημάτων με όριο ταχύτητας μέχρι τα 30χλμ. 

– Ένα άλλο ζήτημα για το οποίο προκλήθηκαν αντιδράσεις, αφορά στον εξοπλισμό που θα φέρουν υποχρεωτικά οι ντελιβεράδες. Πώς έχουν τα πράγματα;

– Ο τομέας του ντελίβερι προβλέψαμε ότι λόγω της αύξησης που πήρε στην Κύπρο, αναπόφευκτα μεγαλώνουν και οι κίνδυνοι για οδικές συγκρούσεις. Γι’ αυτό και φέραμε την πρόταση σύμφωνα με την οποία όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με τη μοτοσυκλέτα, που ουσιαστικά είναι οι διανομείς έτοιμου φαγητού, να φέρουν εκτός από το κράνος και επιπρόσθετο προστατευτικό εξοπλισμό, δηλαδή γάντια, παπούτσια, επιαγκωνίδες, επιγονατίδες, φωσφόρο και αερόσακο.

 

 

 

Τα άτομα αυτά είναι ευάλωτα αφού τρέχουν να παραδώσουν παραγγελίες. Είχαμε θανατηφόρα το 2019 και το 2020, είχαμε συγκρούσεις, γι’ αυτό και πήγαμε στη Βουλή όπου προκλήθηκαν αντιδράσεις, αφού την ευθύνη της αγοράς του εξοπλισμού θα την έχει ο εργοδότης. Αυτό κρίθηκε ότι θα κτυπηθεί το ντελίβερι, ενώ εμείς πιστεύουμε ότι θα σώσει ζωές. Λόγω των αντιδράσεων είπαμε να αφαιρεθεί το προστατευτικό πλάτης και να μείνουν ως επιλογή είτε ο αερόσακος είτε οι επιγονατίδες – επιαγκωνίδες. Δυστυχώς αυτοί που αντιδρούν, αντιδρούν για το θέμα των μαθητικών αδειών, για τις άδειες των αιτητών πολιτικού ασύλου. Τώρα εκδίδουν μια μαθητική και τελειώνουν. Γεμίσαμε άτομα που χωρίς εκπαίδευση με μια μαθητική άδεια βγαίνουν στους δρόμους ως επαγγελματίες οδηγοί και εργάζονται. Οι αντιδράσεις είναι αδικαιολόγητες για μένα γιατί είναι θέμα χρόνου να χάσουμε και άλλες ζωές.

Για πρόληψη οι κάμερες, όχι για καταγγελίες

-Τι γίνεται με το σύστημα φωτοεπισήμανσης, νοουμένου ότι υπήρξαν προβλήματα, έπρεπε να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση και ακόμα είμαστε στην πιλοτική;

– Η Επιτροπή Παραλαβής αξιολογεί αυτό το διάστημα αν η εταιρεία έχει τηρήσει τους όρους της σύμβασης. Αν ικανοποιηθεί τότε θα πάμε στην επόμενη φάση. 

Το είπα πολλές φορές. Η φωτοεπισήμανση ήρθε για να μείνει. Οπότε θα γίνουν προσπάθειες ώστε να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Προβλήματα με τη φωτοεπισήμανση υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Στην Βρετανία, ένα στα εφτά εξώδικα διαγράφεται λόγω λάθους. Στην Κύπρο είχαμε προβλήματα και εμείς και η εταιρεία, τα συζητήσαμε και είδαμε ότι σχεδόν η μεγάλη πλειοψηφία από τα 62 χιλιάδες εξώδικα, οι 47 χιλ. έχουν σταλεί και τα υπόλοιπα αφορούσαν κάποιες ειδικές ομάδες. Όπως όταν κάποιος που είναι από το εξωτερικό και δεν έχει άδεια οδήγησης με αποτέλεσμα να μην μπορείς να του στείλεις το εξώδικο. Επίσης, κάποιες βάσεις δεδομένων δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους όσον αφορά ένα όνομα. Είχαμε θέματα με εταιρείες για το ποιος οδηγά ένα όχημα τα οποία επιλύσαμε, ενώ κάποιες καταγγελίες αφορούσαν ποδήλατα, σκουτεράκια, ή επρόκειτο για τεστ, ή δεν φαίνονταν καλά οι αριθμοί εγγραφής κλπ. 

 

 

 

-Το σύστημα ήρθε για να βοηθήσει στη μείωση των δυστυχημάτων, αλλά από την άλλη οι πολίτες αυτή τη στιγμή καταγγέλλονται κατά χιλιάδες, ενώ τα θανατηφόρα αυξάνονται αντί να μειώνονται.

– Είμαστε κοντά στο να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση, θα έρθουν ακόμα 16 κινητές κάμερες και ακόμα 24 σταθερές. Βλέπουμε ότι το σύστημα δουλεύει, έχει καταγραφεί σε αυτοκινητόδρομο ταχύτητα οδηγού 194 χλμ αντί 100 και στο σταθερό σημείο ταχύτητα 121 χλμ αντί 50. Αυτές οι δυο περιπτώσεις οδηγήθηκαν άμεσα στο δικαστήριο. Επίσης, από την 1η του χρόνου μέχρι τις 7 Ιουνίου, καταγράφηκαν 7.000 παραβιάσεις του κόκκινου, ενώ για παράβαση της άσπρης γραμμής είχαμε 13.579 καταγγελίες. 

Το σημαντικό με τις κάμερες είναι πως ήρθαν για να γίνεται πρόληψη και όχι για να καταγγέλλονται οι οδηγοί. Με τις κάμερες ο οδηγός γνωρίζει πως σε σημεία που θεωρούμε ως επικίνδυνα ο δρόμος αστυνομεύεται και πρέπει να οδηγά προσεκτικά. Εγώ είμαι της άποψης ότι πρέπει να ανακοινώνονται οι δρόμοι που θα υπάρχουν κάμερες, όχι όμως και τα σημεία. Έτσι θα πάει το μήνυμα στους οδηγούς για να οδηγούν προσεκτικά. Με αυτόν τον τρόπο θα δείξουμε ότι σκοπός μας δεν είναι τα εξώδικα. Το ζήτημα είναι να ενεργούμε προληπτικά και όχι να γεμίζουμε με εξώδικα τους πολίτες.  Μάλιστα, για να σας δώσω να καταλάβετε ότι δεν κερδίζει τίποτε κάποιος με το να τρέχει 150χλμ αντί 120. Αν κάποιος ξεκινήσει από την Ριζοελιά μέχρι τα φώτα Καλησπέρα και οδηγεί με 150χλμ αντί 120, η διαφορά είναι μόλις τρία λεπτά. Αξίζει κανείς να ρισκάρει τη ζωή του για τρία λεπτά;

Όταν πάμε στην επόμενη φάση με τις κάμερες, θα μπουν και οι δείκτες απόδοσης και έτσι αν δεν τηρείται το συμβόλαιο από την εταιρεία, θα επιβάλλονται πρόστιμα.

Τρεις κινήσεις για το κυκλοφοριακό

-Να έρθουμε σε ένα άλλο θέμα, αυτό με το κυκλοφοριακό. Πώς θα επιλυθεί και οι πολίτες να εισέρχονται στα κέντρα των πόλεων χωρίς να ταλαιπωρούνται;

– Το κυκλοφοριακό δεν θα λυθεί από τη μια ημέρα στην άλλη. Θα υπάρχει βελτίωση χρόνο με τον χρόνο ώσπου να φτάσεις σ’ ένα αποτέλεσμα. Το πρώτο πράγμα που γίνεται είναι τα κατασκευαστικά έργα. Ο περιμετρικός στη Λευκωσία είναι υπό κατασκευή. Τα Δημόσια Έργα υπολογίζουν ότι ένας αριθμός περίπου 25% των οχημάτων, δεν θα εισέρχονται στη Λευκωσία αλλά θα χρησιμοποιούν τον περιμετρικό.

Το δεύτερο είναι πως έχουμε προκηρύξει την προσφορά Ιπποκράτους – Αργυρουπόλεως, η οποία θα ενώσει τη Λακατάμια – Τσερίου με το ΓΣΠ και θα προσθέσει στην αποσυμφόρηση στην είσοδο της Λευκωσίας. Ετοιμάζεται επίσης ένας κυκλικός κόμβος στη λεωφόρο Σταυρού, με την παράλληλη κατάργηση των φώτων Καλησπέρα και θα διοχετεύεται η κίνηση μέσω αυτού του ανισόπεδου κόμβου.

Επίσης θα χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να ρυθμίζεται η τροχαία κίνηση και να ανακουφιστούν οι οδηγοί. Αναφέρομαι στα έξυπνα φώτα όπως αυτά που τοποθετήθηκαν σε κυκλικό κόμβο στη Λεμεσό. Αυτό το μέτρο αποδίδει αφού μειώθηκε πέραν του 50% ο χρόνος που ήθελες να μεταβείς από ένα σημείο στον κυκλικό κόμβο, και μάλιστα σε κάποιες ώρες φτάνει το 70%. Ετοιμάζουμε προσφορές και τον Σεπτέμβριο θα γίνει η προκήρυξη για να εγκατασταθούν ευφυή συστήματα σε 125 σημεία (φώτα τροχαίας) σε Λευκωσία (80) και Λεμεσό (45). Το σύστημα αυτό μέσω αισθητήρων θα λαμβάνει τα δεδομένα, θα τα αναλύει και αναλόγως θα δίνει προτεραιότητα στο πράσινο. Είναι σαν να έχουμε 80 τροχονόμους στα φώτα τροχαίας και να συνεννοούνται μεταξύ τους. Επίσης το σύστημα θα δίνει προτεραιότητα στο λεωφορείο. 

 

 

 

Επίσης, έχουμε υπογράψει την προσφορά για τοποθέτηση αισθητήρων, καμερών και ηλεκτρονικών πινακίδων στους αυτοκινητοδρόμους ώστε να καταγράφονται τα στοιχεία της διαδρομής και να ενημερώνονται οι οδηγοί κατά πόσον υπάρχει ατύχημα, ή πυρκαγιά και να κατευθύνονται προς άλλην έξοδο. 

Το κυκλοφοριακό όμως δεν θα λυθεί μόνο με τα μέτρα αυτά. Αυτά είναι ανακουφιστικά μέτρα. Αν δεν αυξηθεί η χρήση του λεωφορείου δεν θα λυθεί το κυκλοφοριακό. Πριν 10 χρόνια δεν είχαμε λεωφορεία στην Κύπρο. Κάθε πόλη και κάθε χωριό είχε τα δικά του και ήταν για εξυπηρέτηση κυρίως όσων εργάζονταν. Τώρα υπάρχει σύστημα όπου το ρίσκο είναι στον ανάδοχο, ο οποίος έχει το κίνητρο να φέρει επιβάτες. Άρα τους βολεύει να κάνουν δίκτυο σωστό, να αυξήσουν τα δρομολόγιά τους για να φέρουν επιβάτες. Πρέπει κι εμεις να βοηθήσουμε το λεωφορείο. Γι’ αυτό και αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.

Ζήτησα παράλληλα με το Σχέδιο να γίνουν δυο μελέτες, η πρώτη θ’ αφορά το ολοκληρωμένο δίκτυο λεωφορειολωρίδων και θα είναι έτοιμη τον Οκτώβριο και η δεύτερη μελέτη αφορά στα ωράρια εργασίας (σχολείων, δημοσίου κ.ά.).

Αν αλλάξουμε τα ωράρια πολύ πιθανόν να επιλυθεί σε μεγάλο βαθμό το κυκλοφοριακό. Τώρα που είναι κλειστά τα σχολεία, βλέπεις ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Πρέπει να δούμε με μελέτες, ερωτηματολόγια με τον κόσμο και θα γίνουν δημόσιες διαβουλεύσεις. Και τα δύο ζητήματα θα προκαλέσουν αντιδράσεις αλλά αν εφαρμοστούν θα υπάρξει ανακούφιση.

Οι λεωφορειολωρίδες όταν κατασκευαστούν θα είναι εις βάρος του αυτοκινήτου, αφού θα απαιτούνται μονοδροποιήσεις. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Ο παραλιακός Λεμεσού από δύο λωρίδες η κάθε κατεύθυνση όταν θα εφαρμοστεί το σχέδιο, η μια σε κάθε πλευρά θα είναι για αποκλειστική χρήση του λεωφορείου. Είναι εδώ που θέλουμε σύμμαχους τις τοπικές Αρχές.