Tην ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις σε Πανεπιστήμια, στον τομέα της Έρευνας και της Καινοτομίας, για να δοθούν τονωτικές ενέσεις στην οικονομία της χώρας προτάσσει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, καθηγητής Φίλιππος Πουγιούτας, στα πλαίσια της αναζήτησης τρόπων για αποτελεσματικότερη επανεκκίνηση της οικονομίας. Από τα απαραίτητα που θα πρέπει να γίνουν, κατά τον κ. Πουγιούτα, είναι και η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως είναι για παράδειγμα ο τουρισμός Υγείας, Ευεξίας και Τρίτης Ηλικίας.

– Με ποιους τρόπους τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της Κύπρου μπορούν να επανέλθουν στην κανονικότητα, αξιοποιώντας ευκαιρίες που ενδεχομένως παρέχει η κρίση που διανύουμε; Ποιες είναι οι προκλήσεις για τα Πανεπιστήμια και τους φοιτητές τους;

Η κανονικότητα, όπως και η πραγματικότητα, ορίζονται σε συνάρτηση με τον χρόνο και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Συνεπώς, τίθεται το ζήτημα της εξομάλυνσης της μετάβασής μας σε μια διαμορφούμενη με την πάροδο του χρόνου κανονικότητα, και όχι θέμα επαναφοράς μας στην προ-πανδημική κανονικότητα. Η νέα κανονικότητα θα είναι πολύ διαφορετική, όχι μόνο για τα πανεπιστήμια και τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας, αλλά και για την κοινωνία γενικότερα. Σαφέστατα, δεν αναφέρομαι μόνο στην προσωρινή πανδημική κανονικότητα, αλλά στη μετα-πανδημική κανονικότητα, η οποία θα αναδιαμορφώνεται με ταχύτατους ρυθμούς από την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και τις ανατρεπτικές τεχνολογίες. 

Δύο μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι: (α) Η περαιτέρω ανάπτυξη της ποιοτικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, και (β) η, εν μέσω πανδημίας και περιοριστικών μέτρων, προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό για τα διά ζώσης προγράμματα σπουδών μας, καθώς και η επιστροφή υφιστάμενων φοιτητών και φοιτητριών μας που έχουν επιστρέψει στη χώρα τους. Το πανεπιστήμιό μας προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα, συμπεριλαμβανομένου και του σεναρίου να συνεχίσουμε να προσφέρουμε όλα τα προγράμματα σπουδών μας διαδικτυακά (online) ή/και σε υβριδική μορφή. 

Η πανδημία έχει ήδη αναδείξει τη σημασία της διαδικτυακής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και οποιοσδήποτε συντηρητισμός ή ενδοιασμός υπήρχε, έχει πλέον εξαλειφθεί. Τα πανεπιστήμια έχουν ήδη αποδείξει ότι διαθέτουν άρτια υλικοτεχνική υποδομή και καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και ως εκ τούτου είναι πανέτοιμα να προφέρουν ποιοτική διαδικτυακή εκπαίδευση.

Η μέχρι τώρα συνεργασία της Συνόδου των Πρυτάνεων με το υπουργείο Παιδείας και τον Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης (ΔΙΠΑΕ) σε σχέση με τους σχεδιασμούς των Πανεπιστημίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, υπήρξε άψογη. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά, τόσο τον Υπουργό κ. Πρόδρομο Προδρόμου, όσο και τα μέλη του Συμβουλίου του Φορέα ΔΙΠΑΕ και κυρίως την Πρόεδρο καθηγήτρια Μαίρη Κουτσελίνη, για τη σημαντικότατή τους στήριξη σε σχέση με τις καινοτομίες που εισαγάγαμε στην εκπαιδευτική διαδικασία και κυρίως στην αξιολόγηση της μάθησης βάσει των Ευρωπαϊκών Προτύπων Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτερη Εκπαίδευση. Ευελπιστούμε ότι οι καινοτόμες αυτοί μέθοδοι θα αποτελέσουν μέρος της μετα-πανδημικής κανονικότητας. 

Προκλήσεις, επίσης, τόσο για το πανεπιστήμιό μας όσο και για τους φοιτητές μας, αποτελεί η ανάπτυξη της εφαρμοσμένης έρευνας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής ευθύνης με στόχο την οικονομική ευμάρεια. Η φετινή κατάταξη του Πανεπιστημίου Λευκωσίας από το Times Higher Education (THE) University Impact Rankings 2020, στη 42η θέση παγκοσμίως στην κατηγορία της Ποιοτικής Εκπαίδευσης και η αναγνώρισή του ανάμεσα στα κορυφαία 301-400 πανεπιστήμια, επιβεβαιώνει την επιμονή μας για αριστεία στην εκπαίδευση και την προσφορά μας στην κοινωνία.

– Η οικονομία της Κύπρου στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στον τουρισμό, τομέας που λόγω της πανδημίας έχει πληγεί. Με τις αρνητικές συνέπειες να είναι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες για την εθνική οικονομία, επανέρχεται στην επιφάνεια η αναγκαιότητα ανάπτυξης άλλων τομέων. Ποιοι είναι αυτοί και πώς πρέπει να προωθηθούν;

Η περίοδος αυτή έχει αναδείξει την εξέχουσα σημασία της τεχνολογίας στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, αλλά και τη στήριξη του εργασιακού χώρου, τη διατήρηση αλλά και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τη βιωσιμότητα οργανισμών και επιχειρήσεων και συνεπώς στη μη κατάρρευση της οικονομίας. Αναμένεται λοιπόν ότι οι εφαρμογές των νέων ανατρεπτικών και καινοτόμων τεχνολογιών θα αποτελέσουν την κινητήριο δύναμη της οικονομίας. 

Η έμφαση σε πολιτική βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει να εστιάζει στους τομείς της εφαρμοσμένης έρευνας και της καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Απαιτείται ψηφιακός μετασχηματισμός της αγοράς εργασίας, έτσι ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί διαδικτυακά την παγκόσμια αγορά. Ως εκ τούτου, πρέπει να επενδύσουμε στις διαδικτυακές επιχειρήσεις και στην πλήρη ψηφιακή μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης, της υγείας, της ναυτιλίας και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Πρέπει επίσης να αναπτύξουμε τους τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, ιχθυοκαλλιέργειας, πράσινης ανάπτυξης και βιώσιμων πηγών ενέργειας.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι η οικονομία μας δεν στηρίζεται σχεδόν πλήρως στον τουρισμό όπως έχετε αναφέρει, αλλά σ’ ένα σημαντικό βαθμό. Ως εκ τούτου, Θα πρέπει να αναπτύξουμε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο Τουρισμός Υγείας, Ευεξίας και Τρίτης Ηλικίας. Θα πρέπει επίσης, να επενδύσουμε στους τομείς των επιστημών της υγείας, όπως η διατροφολογία και η διαιτολογία, η φυσικοθεραπεία και ο αθλητισμός. 

– Υπάρχουν τομείς που είναι υποβαθμισμένοι αλλά αν επενδύσουμε σε αυτούς, να πάρουν μπρος και άλλοι πυλώνες της Οικονομίας; 

Η πολιτεία πρέπει να επενδύσει περισσότερο στα πανεπιστήμια, στην έρευνα και την καινοτομία. Πρέπει επίσης να στηρίξει ακόμα περισσότερο τους φοιτητές των ιδιωτικών πανεπιστήμιων που πληρώνουν δίδακτρα. Η επένδυση στην παιδεία και την κοινωνία της γνώσης και ειδικά στους νέους μας είναι επένδυση για το μέλλον της χώρας μας και για την ανάπτυξη της οικονομίας μας.

100+ προγράμματα σπουδών διά ζώσης και εξ αποστάσεως

– Υπάρχουν σχεδιασμοί σε προγράμματα σπουδών και υποδομές, ούτως ώστε να είστε έτοιμοι ως Πανεπιστήμιο να δεχτείτε φοιτητές που ενδεχομένως λόγω των εξελίξεων, επιθυμούν να σπουδάσουν κοντά σας;

Είμαστε πανέτοιμοι να υποδεχθούμε νέους και μεταφερόμενους φοιτητές σε 100+ προγράμματα σπουδών διά ζώσης και εξ αποστάσεως. Υπάρχει επιλογή πλήρους ή μερικής φοίτησης, γλώσσας διδασκαλίας (Ελληνική ή Αγγλική) και για τα διά ζώσης προγράμματα, ευέλικτο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων (πρωινά, απογευματινά, βραδινά). Η σφύζουσα από ζωή πανεπιστημιούπολή μας και οι υπερσύγχρονες φοιτητικές μας εστίες αποτελούν σημείο αναφοράς και υπόσχονται μια φοιτητική ζωή αξέχαστων εμπειριών. Αυτό, σε συνδυασμό με την ποιοτική εκπαίδευση που προσφέρουμε, αναδεικνύει το πανεπιστήμιό μας ως μια εξαιρετική επιλογή. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχει δισταγμός για σπουδές στο εξωτερικό, ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπου η διαχείριση της πανδημίας ήταν ή είναι ίσως ακόμα προβληματική. Ως εκ τούτου, κάποια/ος που θα ήθελε να σπουδάσει στο εξωτερικό προβληματίζεται πολύ. Η ελεγχόμενη διαχείριση της πανδημίας στη χώρα μας και η άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση των πανεπιστημίων μας για την ολοκλήρωση του τρέχοντος εξαμήνου εμπνέει εμπιστοσύνη, ως προς τη διασφάλιση της υγείας των φοιτητών, αλλά και την απρόσκοπτη διεκπεραίωση των ακαδημαϊκών τους σπουδών, αναφορικά σε πιθανές μελλοντικές εξάρσεις του ιού. 

Δημιουργία καινοτόμων προγραμμάτων 

Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας πρωτοπορεί 

– Πώς το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας αξιοποίησε το διάστημα αυτό για να προετοιμαστεί σε νέους τομείς και πεδία ώστε να σπρώξει τους φοιτητές προς νέες κατευθύνσεις στη βάση του σκεπτικού για ανάπτυξη;

Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας πρωτοπορεί στη δημιουργία καινοτόμων προγραμμάτων που επικεντρώνονται κυρίως στις ανατρεπτικές τεχνολογίες και στις εφαρμογές τους και ανταποκρίνονται στις ανάγκες της συνεχώς μεταβαλλόμενης αγοράς εργασίας έτσι ώστε να διασφαλίζεται η άμεση εργοδότηση των αποφοίτων του. Από το Χειμερινό Εξάμηνο 2020 θα προσφέρουμε δύο πρωτοπόρα προγράμματα που εστιάζουν στον ανερχόμενο τομέα αιχμής της Επιστήμης Δεδομένων (Data Science), και οδηγούν σε άμεση εργοδότηση σε ένα από τα δέκα πιο δημοφιλή επαγγέλματα παγκοσμίως. Ενδεικτικά, ο κλάδος Επιστήμης Δεδομένων αναμένεται να δημιουργήσει ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας σε κράτη-μέλη της ΕΕ μέχρι το 2025. Παράλληλα, με την εισαγωγή νέων προγραμμάτων ανασχεδιάζουμε τα υφιστάμενα προγράμματά μας, έτσι ώστε να καλλιεργούν στους φοιτητές μας έναν μεγάλο αριθμό ήπιων δεξιοτήτων, όπως η πολυγλωσσία, η διαπολιτισμική κριτική και δημιουργική σκέψη, ο οραματισμός, ο σχεδιασμός και προγραμματισμός, η συναισθηματική νοημοσύνη, η ομαδικότητα στην εργασία και η συνεργασία, η επίλυση προβλημάτων, η γραπτή και προφορική επικοινωνία, η καινοτομία και επιχειρηματικότητα, η ψηφιακή και τεχνολογική προσαρμογή, η εγρήγορση, η προσαρμογή στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, ο ορθολογισμός και η επιχειρηματολογία, και, τέλος, η ενεργός πολιτότητα. 

Αποκτώντας τις προαναφερθείσες, απόλυτα αναγκαίες για τη διά βίου μάθηση, δεξιότητες, ο αυριανός πολίτης θα είναι σε θέση να επιτύχει επαγγελματικά σε ένα αβέβαιο, συνεχώς μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον, να δρα και να ηγείται με γνώμονα την κοινωνική ευθύνη και προσφορά, εκσυγχρονίζοντας, έτσι, περισσότερο την κοινωνία μας.