«Θα ήθελα να ποινικοποιηθεί η αγορά του σεξ, δηλαδή ο πελάτης. Παράλληλα, να προσφέρεται στις γυναίκες ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εξόδου από την πορνεία». Αυτό ανέφερε στον «Φ» η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου, με αφορμή την πρόσφατη γυναικοκτονία σε βάρος της 35χρονης Ουκρανής. «Μία στις τέσσερις γυναίκες στην Κύπρο έχει αντιμετωπίσει κάποια μορφή βίας», υπογράμμισε. Αναλύοντας τους στόχους τους οποίους έχει ιεραρχήσει, εστιάζει στο χάσμα αμοιβών, το οποίο αναλογεί στο 9,9% σε βάρος των γυναικών και στο χάσμα στις συντάξεις που ανέρχεται στο 37,2%. Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα ως πολιτικό, αναφέρθηκε σε πλήθος δράσεων για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και της έμφυλης ανισότητας, οι οποίες σχεδιάζονται σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό. Ανάμεσά τους, η εξισορρόπηση στις αμοιβές, η εκπαίδευση του προσωπικού υγείας ώστε να αναγνωρίζει σημάδια κακοποίησης, η ένταξη μαθήματος ισότητας στα σχολεία, η ενδυνάμωση γυναικών της υπαίθρου, η αποδόμηση των στερεοτύπων.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδει στη σύνδεση της εμπορίας προσώπων με την πορνεία. «Αναδεικνύεται από τις μελέτες διεθνώς, ότι όπου η πορνεία είναι νόμιμη διευκολύνεται η εμπορία», σημείωσε η κ. Χριστοδούλου και πρόσθεσε: «Θα επιδιώξω την έναρξη μιας δημόσιας συζήτησης, για πολιτικές που αφορούν την πορνεία και τη βιομηχανία του σεξ, ώστε να προχωρήσουμε σε ένα νέο νομικό πλαίσιο που να προστατεύει αυτές τις γυναίκες. Προσωπικά θα ήθελα να ακολουθήσουμε το ιρλανδικό μοντέλο, το οποίο ποινικοποιεί την αγορά σεξ, δηλαδή τον πελάτη και παράλληλα, προσφέρει στις γυναίκες ολοκληρωμένα προγράμματα εξόδου από την πορνεία».
Τα εν λόγω προγράμματα αφορούν τη φιλοξενία γυναικών που βρίσκονται στην πορνεία σε δομές, την παροχή ψυχολογικής στήριξης και την ενδυνάμωση. Παράλληλα, προβλέπουν την εκπαίδευση τους και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, ώστε να μπορέσουν να μπουν στην αγορά εργασίας. «Για εμένα η πορνεία είναι βία. Είναι καθαρά εξουσία και έλεγχος πάνω στο σώμα μιας γυναίκας. Πρέπει να γίνουν περισσότερα στην πρόληψη».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η ευθύνη του πελάτη της πορνείας
Μάλιστα, είπε, σε συνεργασία με την υπουργό Υγείας, θέλουν να γίνουν πιο συστηματικές εκπαιδεύσεις των νοσηλευτών και γιατρών που είναι στα Τμήματα Πρώτων Βοηθειών, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν πιθανά θύματα βίας και να μπορούν να τα διαχειριστούν. «Να τα παραπέμπουν στο “Σπίτι της Γυναίκας” ή ακόμη και στην Αστυνομία».
Παράλληλα, η Επίτροπος ανέφερε ότι υπάρχει συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών για την εφαρμογή του κρατικού έμφυλου προϋπολογισμού. «Μια πολιτική, η οποία επιδιώκει η κατανομή των πόρων να γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε να έχει ισότιμο αντίκτυπο στις γυναίκες και στους άντρες». Ως παράδειγμα έδωσε την υπόθεση της εθνικής ομάδας κοριτσιών U16, η συμμετοχή των οποίων είχε αρχικά αποκλειστεί από το πρωτάθλημα λόγω έλλειψης προϋπολογισμού, ενώ τα αγόρια αγωνίζονταν κανονικά. Ο έμφυλος προϋπολογισμός, όπως είπε, θα εξασφαλίσει ότι θα υπάρχουν τα χρήματα ώστε να συμμετέχουν όλες οι ομάδες ανεξάρτητα από το φύλο τους. Ένα ακόμη παράδειγμα εφαρμογής τέτοιου προϋπολογισμού, είπε, είναι ο μηδενισμός του ΦΠΑ για προϊόντα όπως σερβιέτες και ταμπόν. «Πρόκειται για ένα είδος πρώτης ανάγκης για τις γυναίκες και όχι πολυτελείας, στο οποίο επιβαρύνονται με φόρο». Μάλιστα, η κ. Χριστοδούλου ανέφερε ότι αυτή η πολιτική θα μελετηθεί με τον υπουργό Οικονομικών, ώστε να εδραιωθεί σε μόνιμη βάση και όχι ως ένα προσωρινό μέτρο ανακούφισης της ακρίβειας.
«Η εφαρμογή είναι το δύσκολο κομμάτι, καθώς χρειάζεται εμπειρογνωμοσύνη. Ζητήσαμε τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας των Φύλων και αναμένουμε απάντηση. Μιλήσαμε με το Συμβούλιο της Ευρώπης, ενώ τις επόμενες ημέρες έχουμε συνάντηση και με τη Στατιστική Υπηρεσία. Χρειαζόμαστε δεδομένα ανά φύλο σε όλους τους τομείς. Παράλληλα, έχουμε τη στήριξη του υπουργού Οικονομικών, ώστε να έρθουν επιστήμονες από το εξωτερικό για να μας βοηθήσουν να εφαρμόσουμε τον έμφυλο προϋπολογισμό», ανέφερε.
37,2% το χάσμα στις συντάξεις
«Μια άλλη σημαντική πολιτική αφορά στη μείωση του χάσματος αμοιβών. Σήμερα στην Κύπρο για κάθε €1 που παίρνουν οι άντρες, οι γυναίκες αμείβονται με €0,9. Δηλαδή, το χάσμα αμοιβών είναι στο 9,9%», είπε και πρόσθεσε ότι το έμφυλο χάσμα στις συντάξεις βρίσκεται στο 37,2%. «Για τη μείωση και εξάλειψη του χάσματος αμοιβών βρισκόμαστε σε διαβουλεύσεις με τον υπουργό Εργασίας, καθώς και με τους κοινωνικούς εταίρους, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις οργανώσεις εργοδοτών».
Μάθημα ισότητας στα σχολεία
«Θα ενταχθεί στα αναλυτικά προγράμματα των σχολείων το μάθημα της ισότητας», είπε η κ. Χριστοδούλου και πρόσθεσε ότι στις δράσεις που αποφασίστηκαν με την υπουργό Παιδείας συγκαταλέγονται και οι εκπαιδεύσεις των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία, ώστε να αντιμετωπιστούν προκαταλήψεις και στερεότυπα για τις σπουδές, την εργασία και το μέλλον των παιδιών. «Ο προσανατολισμός θα πρέπει να γίνει στη βάση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των παιδιών και όχι βάση προκαταλήψεων. Θα είμαστε σε συνεργασία για να συντονίζουμε και να επιβλέπουμε».
Στα σκαριά βρίσκεται και η θεσμοθέτηση του Γραφείου Επίτροπου Ισότητας. «Έχουμε ετοιμάσει νομοσχέδιο με τη συμβολή και τη στήριξη της Επιτρόπου Νομοθεσίας. Βρίσκεται στην υπουργό Δικαιοσύνης για τα δικά της σχόλια. Στόχος, το Γραφείο Επίτροπου Ισότητας να συντονίζει, να εποπτεύει, να αξιολογεί, να παρακολουθεί την Στρατηγική Ισότητας των Φύλων και τις πολιτικές που εφαρμόζονται σε όλη την κρατική μηχανή». Σύντομα, θα ξεκινήσει δημόσια διαβούλευση για τη νέα στρατηγική. «Θέλουμε να έχει τριετή και όχι πενταετή διάρκεια. Να είναι πιο στοχευμένη, με συγκεκριμένο προϋπολογισμό και απτά αποτελέσματα».
Είναι στοίχημα, είπε κ. Χριστοδούλου, να εμπεδωθεί η κουλτούρα της ισότητας στην κρατική μηχανή. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον περασμένο Μάρτιο όλα τα υπουργεία και υφυπουργεία όρισαν ένα άτομο για να βρίσκεται σε επαφή με το Γραφείο της, ώστε να καταρτίζονται και να υλοποιούνται ξεχωριστές δράσεις. Στο επόμενο στάδιο, τα άτομα αυτά θα εκπαιδευτούν ώστε να έχουν στον πυρήνα του χαρτοφυλακίου του υπουργείου τους, ως βασική αρχή, την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές τους.
Θεσμοθετήθηκαν, παράλληλα, δέκα υποτροφίες για γυναίκες άνω των 30, οι οποίες δεν κατάφεραν σε πιο νεαρή ηλικία να σπουδάσουν. «Φέτος αφορά σπουδές στις θετικές επιστήμες, στα “πιο ανδροκρατούμενα επαγγέλματα”». Παράλληλα, γίνονται ενέργειες ώστε να υλοποιηθεί ένα Ευρωμεσογειακό Συνέδριο για την προώθηση της Ισότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Με το υφυπουργείο Ναυτιλίας θα γίνει μια δράση για την παγκόσμια Ημέρα Γυναικών στη Ναυτιλία, ως ένα άνοιγμα σε έναν ανδροκρατούμενο εργασιακό χώρο. Ενώ με το υπουργείο Εξωτερικών, μεταξύ άλλων, θα κάνουν μια δράση για τις γυναίκες στη διπλωματία.
«Έχουμε ευθύνη ως Πολιτεία να προστατεύουμε τα άτομα από οποιεσδήποτε διακρίσεις και όπου αυτές παρατηρούνται οφείλουμε να λαμβάνουμε διορθωτικά μέτρα», τόνισε.
Κατέβασαν διαφήμιση από αυτοκινητόδρομο
Πρόσφατα, είπε η Επίτροπος, προχώρησαν σε μνημόνιο συνεργασίας με τον Φορέα Ελέγχου Διαφήμισης. «Επηρεάζουν τον κόσμο και ειδικά τα νεαρά άτομα για το πώς πρέπει να είναι ή πώς να συμπεριφέρονται. Σε πολλές περιπτώσεις βλέπουμε τη σεξουαλικοποίηση των γυναικών». Έκαναν ήδη παρέμβαση σε διαφήμιση, είπε η κ. Χριστοδούλου. «Υπήρχε στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λάρνακας, την οποία κατέβασαν. Η εν λόγω διαφήμιση αφορούσε την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού. Μιλούσε για καθαρίστριες (cleaning lady) και είχε σκίτσο μιας χαρωπής γυναίκας με ποδιά. Το πρόβλημα είναι ότι αναπαράγεται ως ο ρόλος της γυναίκας, ενισχύοντας τα έμφυλα στερεότυπα».
