Κυριολεκτικά άρχισαν τα όργανα από ιδιοκτήτες πολυκατοικιών σε προσφυγικούς οικισμούς που κρίθηκαν κατεδαφιστέες, ένεκα στατικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, εγείροντας κυρίως το θέμα της συνεισφοράς τους στην απόκτηση νέου διαμερίσματος, ενώ άλλοι θέτουν και άλλα ζητήματα προς επίλυση.
Την περασμένη Πέμπτη πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε δύο πολυκατοικίες στο Πλατύ Αγλαντζιάς και την Παρασκευή σε δύο πολυκατοικίες στον συνοικισμό Αποστόλου Ανδρέα στα Λατσιά, όπου υπενθυμίζουμε ήταν έντονες οι αντιδράσεις και η απαίτηση ανέγερσης νέων πολυκατοικιών.
Οι κάτοικοι της μίας πολυκατοικίας εμφανίστηκαν να κατανοούν το γεγονός ότι η πολυκατοικία αντιμετωπίζει στατικό πρόβλημα σε σημείο που μόνη επιλογή είναι η κατεδάφισή της και η ανέγερση καινούριας ενώ γινόταν αντιληπτή και η προσέγγιση ότι πρέπει να συνεισφέρουν και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες, έστω και αν δυσκολεύονται, με την προοπτική ότι θα πάρουν κάτι καινούριο το οποίο αξίζει πολύ περισσότερα από όσα θα πληρώσουν οι ίδιοι για να το αξιοποιήσουν στη συνέχεια.
Εξάλλου, συνειδητοποιούν ότι το νέο διαμέρισμα θα εξυπηρετεί τους ίδιους ή τα παιδιά τους σε βάθος χρόνου έστω και στην προοπτική μελλοντικής πώλησης ή και ενοικίασης του.
Πέραν της συνεισφοράς, το οποίο τους απασχολεί, έτσι κι αλλιώς, στάθηκαν στο ότι δεν επιθυμούν να φύγουν από την περιοχή και να εγκατασταθούν στο συνοικισμό που τους προτάθηκε. Πρόκειται για το συνοικισμό Αποστόλου Λουκά, επίσης στα Λατσιά αλλά στην άλλη άκρη του Δήμου, κάτι το οποίο είχε κριθεί απαραίτητο, δεδομένου ότι στον ίδιο συνοικισμό δεν υπάρχει κενός χώρος για να ανεγερθεί αμέσως νέα πολυκατοικία. Η αντίδραση στην μετακίνηση ήταν έντονη και το υπουργείο Εσωτερικών εξετάζει, τώρα, την περίπτωση να κατεδαφιστούν και οι δύο πολυκατοικίες που αποτελούνται από εννέα διαμερίσματα και να αντικατασταθούν από μία πολυκατοικία 18 διαμερισμάτων, στην οποία να εγκατασταθούν όλοι. Αν δέχονταν να αλλάξουν συνοικισμό, ο χώρος που θα κενωνόταν (μετά την κατεδάφιση των δύο πολυκατοικιών) θα μετατρεπόταν σε χώρο πρασίνου.
Ουσιαστικά, τα όργανα άρχισαν στην δεύτερη πολυκατοικία, με τους ιδιοκτήτες να στρέφονται κατά πάντων, περιλαμβανομένου του υπουργού, ο οποίος (κατά τους ιδίους) ενήργησε αυταρχικά, ενώ κάποιοι δεν παρέλειψαν να υποδείξουν ότι καταβάλλονται πολλά χρήματα για τους Ουκρανούς πρόσφυγες και όχι για τους Κύπριους οι οποίοι καλούνται να συνεισφέρουν χιλιάδες ευρώ. Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες επέμειναν και ήταν έντονοι, ενώ κάποιος αμφισβήτησε ακόμη και το γεγονός ότι η πολυκατοικία αντιμετωπίζει στατικό πρόβλημα. Κοντολογίς, η αντίδραση επικεντρώνεται στο ότι δεν πρέπει να συνεισφέρουν οι ίδιοι ή αν αυτό είναι αναπόφευκτο, τονίζουν ότι πρέπει να καταβάλουν όσον το δυνατόν λιγότερα χρήματα.
Στο συνοικισμό Πλατύ, όπου επίσης υπάρχει πρόβλημα χώρου, προτάθηκε να κατεδαφιστούν οι δύο πολυκατοικίες και να ανεγερθεί μία για να καλύψει τις ανάγκες των ενοίκων και των δύο πολυκατοικιών. Οι ένοικοι της μίας πολυκατοικίας ήταν πιο θετικοί αν και εγείρουν το θέμα της δικής τους συνεισφοράς ενώ στην άλλη προέκυψαν πιο έντονες αντιδράσεις.
Βεβαίως, υπήρξαν και αυτοί που βλέποντας την προοπτική του νέου διαμερίσματος εγείρουν μεν το θέμα της συνεισφοράς αλλά διευκρινίζουν πώς θα βρουν τα χρήματα που απαιτεί το κράτος από τους γονείς τους. Γενικά, όσοι έχουν παιδιά φαίνεται να είναι πιο έτοιμοι να δεχθούν την προτεινόμενη λύση.
Σημειώνεται, πως σε πρώτη φάση οι λειτουργοί του υπουργείου Εσωτερικών θα επισκεφθούν τους ιδιοκτήτες των 20 πολυκατοικιών οι οποίες πρέπει να κατεδαφιστούν αμέσως και θα ακολουθήσει η επίσκεψη στις υπόλοιπες 23 πολυκατοικίες οι οποίες θα κατεδαφιστούν σε μεταγενέστερο στάδιο.
Παράλληλα με τη διαδικασία των επισκέψεων, θα κινηθούν από τις οικείες Τοπικές Αρχές οι διαδικασίες έκδοσης διαταγμάτων κατεδάφισης. Όταν εκδοθούν τα διατάγματα θα δοθεί κάποιος χρόνος στους ενοίκους προκειμένου να εγκαταλείψουν τις πολυκατοικίες.
Οι ιδιοκτήτες ενημερώθηκαν, πως η χορηγία του ενοικίου που εξήγγειλε ο υπουργός θα τεθεί σε ισχύ από την ημέρα που θα παραδώσουν τα κλειδιά στους εντεταλμένους κρατικούς λειτουργούς.
Ένα από τα θετικά που προέκυψαν είναι ότι, ειδικά κάποια παιδιά ιδιοκτητών, τονίζουν την ανάγκη να προχωρήσει η διαδικασία το ταχύτερο δυνατόν και μάλιστα εγείρουν το ερώτημα τι θα γίνει αν κάποιοι από τους ενοίκους δεν θέλουν να συμμετέχουν ή αρνούνται να εγκαταλείψουν τα διαμερίσματα. Μια σκέψη που έγινε για όσους επιμένουν ότι δεν έχουν να πληρώσουν ή ότι δεν έχουν πού να αφήσουν το διαμέρισμα, είναι να καταβληθεί το σύνολο του ποσού από το κράτος, το οποίο θα αποκτήσει τον τίτλο για μελλοντική αξιοποίηση του διαμερίσματος.
Τους έταξαν οικόπεδα και 17 χρόνια ακόμη περιμένουν
Δεν έχει τέλος η οδύσσεια 191 οικογενειών προσφύγων στους οποίους έταξαν οικόπεδα το 2006 και 17 χρόνια μετά ακόμη περιμένουν να τα πάρουν, κάτι το οποίο του οδηγεί στις 15 Ιουνίου έξω από το προεδρικό μέγαρο, όπου θα διαμαρτυρηθούν για το γεγονός ότι οι διαχρονικές εξαγγελίες δεν υλοποιήθηκαν.
Ο πρόεδρος της ομάδας των διαμαρτυρομένων προσφύγων κ. Ξένος Χατζηχριστοδούλου ανέφερε στον «Φ», πως παρόλον ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης τους είχε υποσχεθεί προεκλογικά (κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης προσφύγων) ότι θα ήρετο η αδικία, μέχρι σήμερα ουδεμία κίνηση έγινε προς αυτή την κατεύθυνση. Η εκδήλωση προγραμματίστηκε για τις 11π.μ. και οι επηρεαζόμενοι πρόσφυγες θα διεκδικήσουν δυναμικά την απόδοση των οικοπέδων που τους είχαν υποσχεθεί και των οποίων ο διαχωρισμός έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Τα οικόπεδα είχε υποσχεθεί στους πρόσφυγες η κυβέρνηση Τάσου Παπαδόπουλου το 2006, κάτι το οποίο επαναβεβαίωσε και η κυβέρνηση Δημήτρη Χριστόφια. Ωστόσο, η κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη επικαλούμενη την οικονομική κρίση του 2013 δεν προχώρησε τη διαδικασία, με αποτέλεσμα να προκληθούν αντιδράσεις οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.
Σημειώνεται, πως με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου υπ’ αρ. 63.389 και ημερομηνία 18/2/2006, είχε αποφασιστεί η παραχώρηση οικοπέδων, ως αντιστάθμισμα, σε δικαιούχους εκτοπισθέντες που διαμένουν σε τ/κ κατοικίες και σε δικαιούχους εκτοπισθέντες που διαμένουν σε κατοικίες που ανεγέρθηκαν σε γη τ/κ ιδιοκτησίας που δεν απαλλοτριώθηκε. Το οικόπεδο θα παραχωρείτο επειδή δεν ήταν και δεν είναι δυνατή η έκδοση τίτλου των τουρκοκυπριακών στα οποία διαμένουν.
Στη συνέχεια, το Υπουργικό Συμβούλιο με την απόφαση του με αρ. 75.007 και ημερομηνία 29/4/2013, μεταξύ άλλων αποφάσισε τον τερματισμό της εφαρμογής του στεγαστικού σχεδίου παραχώρησης αντισταθμιστικού οικοπέδου για εκτοπισθέντες που διαμένουν σε τ/κ κατοικίες ή σε κατοικίες που έχουν ανεγερθεί σε τ/κ ιδιοκτησίες που δεν έχουν απαλλοτριωθεί.
Οι 191 οικογένειες που διαμαρτύρονται, προτάσσουν το γεγονός, πως σε αντίθεση με τους υπόλοιπους πρόσφυγες που επηρεάζονται, στη δική τους περίπτωση πριν την κατάργηση του σχεδίου διαχωρίστηκαν και παραχωρήθηκαν εντός του έτους 2010 οικόπεδα στην Κοκκινοτριμιθιά ως αντιστάθμισμα, καλύπτοντας το σύνολο των δικαιούχων εκτοπισθέντων της επαρχίας Λευκωσίας που διαμένουν σε Τ/Κ κατοικίες και αυτό που απέμενε, ήταν η έκδοση του τίτλου ιδιοκτησίας. Σημειώνεται, πως το Τμήμα Κτηματολογίου ήταν έτοιμο να εκδώσει τους τίτλους.
Στις υπόλοιπες επαρχίες, μετά την κατάργηση του σχεδίου, δεν είχαν προχωρήσει οι διαδικασίες διαχωρισμού και παραχώρησης οικοπέδων.
Το 2018, ο τότε γενικός διευθυντής του υπουργείου Εσωτερικών απέστειλε επιστολή στους δικαιούχους στην οποία αφού καταγραφόταν το ιστορικό (απόφαση παραχώρησης, διαχωρισμός και τερματισμός του σχεδίου) προστίθετο, πως «η υπόθεση βρίσκεται στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λευκωσίας για την έκδοση των τίτλων ιδιοκτησίας στη Κυπριακή Δημοκρατία».
Στην επιστολή του γενικού διευθυντή αναφερόταν επίσης, πως ο Έπαρχος Λευκωσίας θα ετοίμαζε τον κατάλογο των δικαιούχων αντισταθμιστικού οικοπέδου και το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας θα ολοκληρώσει και υποβάλει την σχετική του πρόταση, η οποία θα αχθεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση.
Τα οικόπεδα που έχουν διαχωριστεί για τις 191 οικογένειες βρίσκονται έναντι της υπεραγοράς Lidl στην Κοκκινοτριμιθιά. Αρκετοί από τους δικαιούχους είναι πολύτεκνοι χωρίς ψηλά εισοδήματα.
