Το ενδιαφέρον του για την Προεδρία του Επαρχιακού Συμβουλίου Λευκωσίας παραμένει έντονο, αλλά τις τελικές του αποφάσεις θα τις λάβει όταν ολοκληρωθούν κάποιες τροποποιήσεις νομοθεσιών που εκκρεμούν στη Βουλή, δηλώνει ο δήμαρχος Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης.
Ξεκαθαρίζει ότι το κεφάλαια Δημαρχία έχει κλείσει για τον ίδιο και έχει ενημερώσει σχετικά και τις ηγεσίες των κομμάτων ενόψει των διεργασιών τους. Κάνοντας τον απολογισμό του, τονίζει πώς η Λευκωσία έχει σήμερα τα στοιχεία μίας σύγχρονης ευρωπαϊκής πρωτεύουσας, προσθέτοντας πώς νιώθει ικανοποιημένος ότι μετά από δύο θητείες, αφήνει τη Λευκωσία καλύτερη απ’ ότι την παρέλαβε. Αναφέρεται στις προκλήσεις της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα προβλήματα που ενδεχομένως να προκύψουν, αλλά και το στοίχημα που Πολιτεία έχει να κερδίσει μέσα από αυτό το εγχείρημα.
– Θεωρείται πλέον δεδομένη η υποψηφιότητα σας για την προεδρία του Επαρχιακού Συμβουλίου; Μια νέα προσωπική πρόκληση στα νέα δεδομένα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
– Το ενδιαφέρον υπάρχει. Όμως, όπως έχω κατ’ επανάληψη δηλώσει, θα αναμένω να ολοκληρωθούν κάποιες τροποποιήσεις νομοθεσιών στη Βουλή που αφορούν τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) και ακολούθως θα λάβω τις οριστικές αποφάσεις μου.
– Ποιος ακριβώς θα είναι ο ρόλος αυτού του νέου οργανισμού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και πώς θεωρείτε ότι μπορείτε να ικανοποιήσετε τις απαιτήσεις που δημιουργούνται στο νέο περιβάλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
– Ο ρόλος των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης είναι η κεντροποίηση των υπηρεσιών κρίσιμων υποδομών όπως της ύδρευσης, της αποχέτευσης και όμβριων υδάτων, των υπηρεσιών αδειοδότησης της ανάπτυξης που αφορούν τις πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες, ενώ επιπρόσθετα θα αναλάβουν και την εφαρμογή των πολιτικών του κεντρικού κράτους που αφορούν την διαχείριση των στέρεων αποβλήτων. Τα διοικητικά όρια ευθύνης των νέων Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης θα είναι τα σύνορα των Επαρχιών. Για παράδειγμα, ο ΕΟΑ Λευκωσίας θα εξυπηρετεί για τις προαναφερθείσες υπηρεσίες, τους πέντε νέους Δήμους όπως προκύπτουν μέσα από την μεταρρύθμιση και εννέα κοινοτικά συμπλέγματα που αριθμούν σε 93 κοινότητες. Οι απαιτήσεις που δημιουργούνται είναι πολλαπλές αφού ο ΕΟΑ θα πρέπει να εργάζεται εύρυθμα, με τρόπο που να εξυπηρετεί όλη την Επαρχία, είτε οι πολίτες διαμένουν εντός αστικού ιστού, είτε στην ύπαιθρο. Εργασίες που μέχρι σήμερα διεκπεραιώνονταν από δημοτικές Αρχές, κοινοτικά συμβούλια και κρατικές υπηρεσίες, συγκεντρώνονται σε μία υπηρεσία με στόχο τη γρήγορη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση του πολίτη.
– Η δημαρχία του νέου ενοποιημένου Δήμου Λευκωσίας δεν αποτελεί πρόκληση για εσάς; Θα μπορούσε να πει να κάποιος ότι με την εμπειρία σας θα μπορούσατε να βοηθούσατε καλύτερα σε αυτό το πόστο. Τι απαντάτε;
– Νομίζω δύο θητείες στη δημαρχία συν η παράταση που δόθηκε, είναι αρκετό διάστημα για να υλοποιήσεις το όραμα και το πρόγραμμά σου. Θέλω να θυμίσω ότι από την αρχή της δεύτερης θητείας είχα δηλώσει ότι δεν θα επαναδιεκδικούσα και θέλω να είμαι συνεπής με εκείνη τη θέση. Θα έλεγα ότι είναι εξίσου μεγάλη πρόκληση ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης. Ένα τέτοιο εγχείρημα που δημιουργείται για πρώτη φορά είναι πρόκληση και χρειάζεται την εμπειρία ατόμων που έχουν γνώση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Επαρχιακών Συμβουλίων.
– Η ενδεχόμενη υποψηφιότητα σας θα είναι για πολλούς η γέφυρα της συνεργασίας για ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Συζητήσατε καθόλου το θέμα με τις ηγεσίες των δύο κομμάτων;
– Πάντοτε είχα επικοινωνία με όλα τα κόμματα, συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, και επέλεξα να ενημερώσω τις ηγεσίες όλων των κομμάτων για την απόφαση μου να μην διεκδικήσω τη Δημαρχία Λευκωσίας.
– Πιστεύετε στις κομματικές συνεργασίες στις τοπικές εκλογές; Η εμπειρία σας μετά από δύο θητείες ως δήμαρχος, τι λέει; Πώς συνηθίζει να ψηφίζει ο κόσμος στις εκλογές όταν πρόκειται για το Δήμο ή την κοινότητα του;
– Θεωρώ είναι σημαντικό να υπάρχουν κομματικές συνεργασίες, διότι τα Δημοτικά Συμβούλια αποτελούνται από εκπροσώπους κομμάτων και ο Δήμαρχος υπάγεται στο συμβούλιο. Εάν δεν υπάρχει η απαιτούμενη πλειοψηφία δεν μπορεί να υλοποιήσει το πρόγραμμά του.
– Κάνοντας τον απολογισμό σας μετά από δύο θητείες στη Δημαρχία της πρωτεύουσας, τι βαθμό θα βάζατε στον εαυτό σας; Για ποια έργα είστε περήφανος και για ποια θέματα πιστεύετε ότι μπορούσε να υπάρξει καλύτερο αποτέλεσμα;
– Νιώθω ικανοποιημένος ότι θα φύγω αφήνοντας την Λευκωσία καλύτερη από ότι την είχα παραλάβει. Σίγουρα έχουν γίνει πάρα πολλά και σημαντικά έργα, από τα οποία προσωπικά ξεχωρίζω τα ακόλουθα:
Το πρώτο είναι η αναβάθμιση των γειτονιών, από το Καϊμακλί μέχρι την Παλλουριώτισσα και από τους Αγίους Ομολογητές μέχρι τον Άγιο Ανδρέα και το κέντρο της πόλης, γιατί αυτό έχει τον ουσιαστικότερο αντίκτυπο στην καθημερινότητά των πολιτών. Τα έργα αυτά αφορούν την τοποθέτηση αγωγών ομβρίων υδάτων για μείωση του κινδύνου πλημμυρών, τη δημιουργία ομοιόμορφων πεζοδρομίων, την υπογειοποίηση υπηρεσιών και τη δημιουργία χώρων στάθμευσης επί της οδού. Για να αντιληφθείτε το μέγεθος του έργου, μέχρι το τέλος της 12ετίας θα έχουν ολοκληρωθεί συνολικά 262 δρόμοι, με μια συνολική επένδυση της τάξης των 39 εκατομμυρίων ευρώ. Το ξεχωρίζω ως το σημαντικότερο έργο βιώσιμης κινητικότητας που έγινε ποτέ στην Κύπρο, διότι δημιουργήθηκε δίχτυο πεζοδρομίων το οποίο συνδέεται και με κεντρικούς άξονες, το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να διακινούνται με ασφάλεια στις γειτονιές τους, αλλά και προς το κέντρο της πόλης.
Το δεύτερο που ξεχωρίζω είναι το κοινωνικό έργο που επιτελείται μέσω του Πολυδύναμου Δημοτικού Κέντρου Λευκωσίας, γιατί μην ξεχνάτε η περίοδος που εξετάζουμε ήταν δύσκολη με αλλεπάλληλες κρίσεις, οικονομικές, υγειονομικές και άλλες. Τα προγράμματά μας απευθύνονται σε όλους τους δημότες της Λευκωσίας ανεξαρτήτως ηλικιακής ομάδας και αναγκών, επικεντρωνόμαστε όμως κυρίως στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού όπως οι άνεργοι, οι λήπτες προνοιακών επιδομάτων, οι νέοι συμπολίτες μας, οι μονογονεϊκές, πολύτεκνες, τρίτεκνες οικογένειες, πρώην χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών, οι μετανάστες, τα άτομα τρίτης ηλικίας, οι αναλφάβητοι και οι ΑμΕΑ. Στοχεύουμε, όχι μόνο στην προσωρινή ανακούφιση αναγκών των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού, αλλά στην αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, στη βελτίωση των ατομικών δεξιοτήτων τους, στην κατάρτιση, συμβουλευτική και υποστήριξη και στην εν γένει δημιουργία συνθηκών για δίκαιη και ισότιμη κοινωνική τους επανένταξη.
Τέλος, εξαιρετικά σημαντικό έργο για το μέλλον της πόλης, και όχι μόνο για το σήμερα, θεωρώ τις υποδομές και το κέντρο ελέγχου για τα συστήματα της έξυπνης πόλης.
– Είναι η Λευκωσία μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα; Εσάς ποια είναι η άποψη σας;
– Θεωρώ πως ναι και σίγουρα με την ολοκλήρωση του έργου στο παλιό ΓΣΠ και την ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου αυτό θα είναι ακόμη πιο εμφανές. Όλα τα έργα που υλοποιήσαμε, πέραν της αισθητικής μεταμόρφωσης του κέντρου, λειτουργικά συνδέονται με τρόπο που δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ πριν σε πόλη της Κύπρου. Πλέον το κέντρο έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός προορισμού, όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Σκεφτείτε ένα περίπατο στη Λευκωσία, ο οποίος θα μπορούσε να ξεκινήσει από την περιοχή του Δημοτικού Θεάτρου και του νέου Μουσείου, με κατεύθυνση την Πύλη Πάφου, διαμέσου της ενοποιημένης πλέον τάφρου, το πάρκο Γαλλοφωνίας, στην Πλατεία Ελευθερίας, ακολούθως στην εντός των τειχών πόλη με τα μικρά δρομάκια και τις γραφικές πλατείες μέσω Λήδρας και Ονασαγόρου, στην Πλατεία Φανερωμένης, από την πρόσφατα αναβαθμισμένη οδό Αισχύλου προς Πλατεία Δημαρχείας, το Κέντρο Αριστείας Cyens και το Νέο Δημαρχείο, προς την Ερμού και την Πύλη Αμμοχώστου και μετά, κατά μήκος των Ενετικών Τειχών στη λεωφόρο Στασίνου (όπου σήμερα δημιουργείται διαδρομή για πεζούς και ποδήλατα), στο αναβαθμισμένο εμπορικό κέντρο, τη Μακαρίου, τη Στασικράτους και να καταλήξει στην περιοχή του παλαιού ΓΣΠ που σήμερα αναμορφώνεται σε ένα ακόμη πάρκο.
Αυτή είναι παράλληλα μια πολύ ενδιαφέρουσα πολιτιστική διαδρομή, με αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, όπως το Αρχαιλογικό, το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο, το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή, αλλά και χώρους τέχνης και γκαλερί, όπως το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών, τη Λεβέντειο Πινακοθήκη, το θέατρο πόλης, το Ίδρυμα Κώστα και Ρίτας Σεβέρη και πολλά άλλα.
– Υπάρχει κάτι για το οποίο θα ζητούσατε από τους δημότες της Λευκωσίας mea culpa; Κάτι για το οποίο θεωρείτε ότι ήταν λάθος απόφαση ή λάθος χειρισμός; Κάτι που θα θέλατε να είχατε αποφύγει;
– Θα ήταν αδιανόητο να ισχυριζόμουν ότι σε μια περίοδο 12,5 χρόνων συνεχούς λήψης αποφάσεων, εξασφάλισης χρηματοδοτήσεων και υλοποίησης έργων, δεν υπήρξαν λάθη. Πολλά έργα υλοποιούνταν ταυτόχρονα, σε μια πόλη που έπρεπε παράλληλα να λειτουργεί και αυτό αναπόφευκτα προκαλούσε ταλαιπωρία και κόπωση στον κόσμο. Κάποιοι μπορεί να μην συμφωνούν με αυτό τον σχεδιασμό. Προσωπικά πιστεύω ότι αν κινούμασταν σε πιο ήπιους ρυθμούς, δεν θα είχαν υλοποιηθεί όλα αυτά τα έργα και δεν θα είχαμε το αποτέλεσμα που έχουμε σήμερα.
Όσον αφορά έργα που δεν υλοποιήθηκαν, πιστεύω ότι δεν έπρεπε να είχαμε αναβάλει τις εργασίες που προγραμματίζαμε για αναβάθμιση των πεζόδρομων Λήδρας-Ονασαγόρου το 2016, λόγω διαφωνιών και ενστάσεων των καταστηματαρχών. Σήμερα, έχουμε διασφαλίσει κονδύλι €10 εκατομμυρίων για την ανάπλαση των πεζοδρόμων. Ήδη συνομιλούμε με τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες και καταστηματάρχες και αυτή τη φορά, ευελπιστούμε ότι θα υπάρξει θετική ανταπόκριση ώστε να προχωρήσουμε.
Είναι φυσιολογικό να υπάρξουν προβλήματα στην μεταρρύθμιση
– Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα έχει να αντιμετωπίσει η τοπική αυτοδιοίκηση με την υλοποίηση της μεταρρύθμισης; Πολλοί πιστεύουν ότι θα υπάρξουν αρκετά προβλήματα. Εσάς ποια είναι η άποψη σας;
– Πιστεύω θα υπάρξουν προβλήματα και αυτό είναι φυσιολογικό. Όσον αφορά τους Δήμους και τις Κοινότητες, η συνένωση οργανισμών, όπως για παράδειγμα των τεσσάρων δήμων στη Λευκωσία, με τέσσερις διαφορετικές νοοτροπίες, ίσως και διαφορετικό τρόπο λειτουργίας, αλλά ακόμη και προσδοκίες των δημοτών, είναι λογικό πως θα έχει προκλήσεις και θα χρειαστεί χρόνο μέχρι να λειτουργήσουν όλα εύρυθμα. Όταν κάτι ανάλογο συμβαίνει στον ιδιωτικό τομέα, που συμβαίνει, συστήνονται εξειδικευμένες ομάδες, με σημαντικούς πόρους στη διάθεσή τους για να δρομολογήσουν το όλο εγχείρημα. Στην προκειμένη περίπτωση των δήμων, το βάρος επωμίζεται η υφιστάμενη υπηρεσία. Στον ιδιωτικό τομέα, τέτοιου είδους εγχειρήματα ολοκληρώνονται και λειτουργούν με επιτυχία ένα με δύο χρόνια μετά την ένωση.
– Θα είναι εύκολη η μετάβαση από τα σημερινά δεδομένα στη νέα εποχή από τον ερχόμενο Ιούνιο; Πολλοί υποστηρίζουν ότι η μετάβαση γίνεται απότομα και ότι έπρεπε να υπάρχει ένα μεταβατικό διάστημα και ότι δεν έγινε η αναγκαία προεργασία. Συμφωνείτε με αυτή την θέση;
– Για τους Δήμους και τις Κοινότητες που συνενώνονται, το μεταβατικό διάστημα που δόθηκε για να γίνει η αναγκαία προεργασία ήταν η περίοδος παράτασης των 2.5 χρόνων. Φυσικά το επιθυμητό θα ήταν να είχαν ξεκαθαρίσει από την αρχή όλες οι πτυχές της λειτουργικότητας του εγχειρήματος, μέσα από τις τροποποιήσεις του περί Δήμων Νόμου, κάτι που δεν έγινε, ώστε να μπορούσαν με τη σειρά τους οι υπηρεσίες των δήμων να τροχοδρομούσαν τη μετάβαση. Άρα θα υπάρχει μια σταδιακή μεταβατική περίοδος και γι’ αυτό χρειάζεται υπομονή, τόσο από πλευράς δημοτών όσο και από πλευράς εργαζομένων. Την ίδια ώρα, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να δείξουν επιμονή και να παραμείνουν προσηλωμένοι στον στόχο τους. Τα πράγματα θα γίνουν πιο δύσκολα πριν γίνουν καλύτερα.
– Ποια προεργασία έχει γίνει μέχρι σήμερα σε επαρχιακό επίπεδο;
– Όσον αφορά τον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας, που έχει αυστηρό χρονοδιάγραμμα λειτουργίας την 1/7/2024, ως Πρόεδρος του Προσωρινού Συντονιστικού Συμβουλίου για το έργο της μεταρρύθμισης, μαζί με τον Διαχειριστή του Έργου και τα υπόλοιπα μέλη του Προσωρινού Συμβουλίου, θεωρώ ότι έχουμε προχωρήσει σε σημαντικά και ουσιαστικά βήματα που διασφαλίζουν την επιχειρησιακή μετάβαση. Αυτά αφορούν το νέο οργανόγραμμα, τους κανονισμούς λειτουργίας του ΕΟΑ και τους όρους υπηρεσίας προσωπικού, τη στέγαση των υπηρεσιών, τη συνένωση των λογισμικών προγραμμάτων των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας και Αποχέτευσης Λευκωσίας, τη συνένωση του λογισμικού του νέου ΕΟΑ με το λογισμικό Ιππόδαμος του τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, κ.α.
– Είστε αισιόδοξος ότι θα πετύχει αυτή η προσπάθεια;
– Εάν υπάρξει επιμονή και εάν δεν τεθούν πολιτικά εμπόδια και αφεθεί η υπηρεσία να λειτουργήσει, μεσοπρόθεσμα η πρόκληση θα στεφθεί με επιτυχία. Είναι μεγάλο λάθος να θεωρούμε ότι την 1/7/24 όλα θα λειτουργήσουν ομαλά και θα δημιουργηθούν αμέσως οικονομίες κλίμακας που θα επιτρέψουν τη μείωση τελών και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Θεωρώ ότι αυτά θα έρθουν μεσοπρόθεσμα.
