Η τραγωδία για τον τόπο θα ήταν ασύλληπτη αν κάποια φωτιά έκαιγε μια παιδική κατασκήνωση, κάτι το οποίο δεν αποκλείεται να συμβεί στο μέλλον αν δεν διασφαλιστεί και νομοθετικά η εκκένωση παιδικών κατασκηνώσεων οι οποίες, δεν καλύπτονται από τα υφιστάμενα σχέδια. Πρόταση Νόμου του βουλευτή Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, που κατατέθηκε το 2021 και προέβλεπε την εκκένωση παιδικών κατασκηνώσεων, μπήκε στο συρτάρι και ένας από τους λόγους αφορούσε και το ότι ουδεμία Υπηρεσία ήθελε να αναλάβει την ευθύνη εφαρμογής της νομοθεσίας.
Η Πολιτική Άμυνα εντόπισε το κενό για το θέμα των παιδικών κατασκηνώσεων μόλις τον Ιούνιο του 2025, έναν μήνα πριν ξεσπάσει η καταστροφική πυρκαγιά της Λεμεσού.
Το θέμα επανήλθε στην επιφάνεια με παρεμβάσεις τόσο του ιδίου του κ. Θεοπέμπτου όσον και της Επιτρόπου για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπως Μιχαηλίδου, μετά την τελευταία πυρκαγιά στη Λεμεσό.
Στην πρόταση νόμου του κ. Θεοπέμπτου και συγκεκριμένα στην πρόνοια υπό τον τίτλο «Άδεια λειτουργίας παιδικής κατασκήνωσης» (ζ), προβλέπεται «σχέδιο πυροπροστασίας και εκκένωσης παιδικής κατασκήνωσης σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης». Όσον αφορά τις υφιστάμενες κατασκηνώσεις (εννοεί το 2021 όταν κατατέθηκε η πρόταση νόμου) ο κ. Θεοπέμπτου εισηγείτο όπως: «Οι παιδικές κατασκηνώσεις που λειτουργούσαν έως τώρα δύναται να συνεχίσουν να λειτουργούν για ακόμη 18 μήνες από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος νόμου, εντός της οποίας οι υπεύθυνοι των παιδικών κατασκηνώσεων δύναται εφόσον επιθυμούν τη συνέχιση της λειτουργίας τους, να υποβάλουν στην αρμόδια Αρχή τις προβλεπόμενες με βάση τις διατάξεις των άρθρων 7 και 8 αιτήσεις, για την εξασφάλιση άδειας ίδρυσης και άδειας λειτουργίας παιδικής κατασκήνωσης».
Η έκθεση της Πολιτικής Άμυνας
Αναφορά στις παιδικές κατασκηνώσεις γίνεται και στην έκθεση της Πολιτικής Άμυνας προς τον υπουργό Εσωτερικών, με αφορμή την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου. Στην έκθεση περιγράφεται ο Μηχανισμός εκκένωσης Κοινοτήτων, ο οποίος εμπίπτει το Ειδικό Εθνικό Σχέδιο (ΕΕΣ) «Πολύβιος». Το σχέδιο περιλαμβάνει ή περιγράφει τις διαδικασίες εκκένωσης κατοικημένων περιοχών, οι οποίες απειλούνται ή ενδέχεται να απειληθούν, συνεπεία φυσικής ή/και ανθρωπογενούς καταστροφής. Στη βάση του πλαισίου που καθορίζεται στο ΕΕΣ «Πολύβιος» κάθε κοινότητα, σε συνεργασία με την Πολιτική Άμυνα, ετοιμάζει το δικό της σχέδιο εκκένωσης.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, σε κάθε σχέδιο περιλαμβάνονται –μεταξύ άλλων– σε μορφή πινάκων για εύκολη καταγραφή και αναφορά, ο αριθμός των κατοίκων, τα ευάλωτα άτομα/ άτομα με αναπηρίες που χρειάζονται βοήθεια για τη μετακίνηση τους κ.ο.κ. Ακολούθως, στην έκθεση ξεκαθαρίζεται ότι: «Οι κατασκηνώσεις δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία που επικαιροποιούνται για το σχέδιο “Πολύβιος ”. Η σχετική πληροφόρηση φτάνει στην Πολιτική Άμυνα είτε μέσω του Τμήματος Δασών, είτε από τους ίδιους τους διοργανωτές, σε προληπτική βάση».
Η Πολιτική Άμυνα καταγράφει και τα ακόλουθα για τις παιδικές κατασκηνώσεις: «Για τη διενέργεια κατασκηνώσεων δεν υπάρχει σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Η Επίτροπος για την Προστασία του Παιδιού είχε ετοιμάσει σχετική έκθεση για το θέμα. Το θέμα απασχόλησε την Πολιτική Άμυνα γύρω στον Ιούνιο του 2025 όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει το αναγκαίο νομοθετικό πλαίσιο αλλά και επαρκής προετοιμασία των διοργανωτών για την εκκένωση των χώρων σε περίπτωση ανάγκης καθώς και θεσμοθετημένη ενημέρωση της Πολιτικής Άμυνας για τη λειτουργία τέτοιων χώρων».
Οι αναφορές της Επιτρόπου του Παιδιού και του Χ. Θεοπέμπτου μετά την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου
Μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, η Επίτροπος για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού, σε ανάρτηση της κατέγραψε και τα ακόλουθα: «Δυστυχώς, για άλλη μια φορά, διαπιστώνουμε ότι, κάθε φορά που συμβαίνει κάτι τραγικό στον τόπο μας, σπεύδουμε εκ των υστέρων να επιρρίπτουμε ευθύνες επί παντός υπευθύνου, τη στιγμή που θα μπορούσαμε, ως Πολιτεία, να λάβουμε μέτρα, προλαμβάνοντας καταστάσεις. Στην προκειμένη περίπτωση των πυρκαγιών και της ανάγκης άμεσης εκκένωσης παιδικών κατασκηνώσεων, φάνηκε για άλλη μια φορά το κενό που υπάρχει στο νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη λειτουργία τους. Εκκρεμεί η ψήφιση της πρότασης νόμου που κατατέθηκε από τον βουλευτή Χαράλαμπο Θεοπέμπτου από το 2021, ενώ η Έκθεση του Γραφείου το 2020 και η μετέπειτα δημόσια τοποθέτηση που επανάφερε το θέμα το 2023, αγνοήθηκαν και παραμένουν στα συρτάρια των αρμοδίων φορέων. Επαναλαμβάνω λοιπόν τη θέση του Γραφείου για την άμεση ανάγκη πλαισίωσης και θεσμοθέτησης της λειτουργίας παιδικών κατασκηνώσεων με ειδικό νόμο, με τρόπο που να διασφαλίζονται τα δικαιώματα όλων των παιδιών τα οποία συμμετέχουν και πρωτίστως να τους παρέχεται ασφάλεια σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως αυτή της πυρκαγιάς».
Στις 25 Ιουλίου, δύο μέρες μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, ο ίδιος ο κ. Θεοπέμπτου έκανε την ακόλουθη ανάρτηση: «Αν αποδεχόταν η κυβέρνηση την πρόταση νόμου που κατέθεσα για τη ρύθμιση της λειτουργίας των παιδικών κατασκηνώσεων δεν θα είχαμε έτσι προβλήματα».
Το νομοσχέδιο ακόμη εκκρεμεί και ίσως η παρούσα τραγική συγκυρία να συμβάλει στο να βγει από το συρτάρι, να συζητηθεί και να εγκριθεί, ώστε την επόμενη φορά να καλύπτονται και νομοθετικά οι παιδικές κατασκηνώσεις.
«Ο περί της Λειτουργίας Παιδικών Κατασκηνώσεων Νόμος του 2021» δεν περιέχει πρόνοιες μόνο για την εκκένωση των παιδικών κατασκηνώσεων αλλά και για τη λειτουργία και τις ανέσεις των παιδιών. Προνοεί, επίσης, για την ύπαρξη πυροσβεστικών μέσων και υλικών σύμφωνα με τις πρόνοιες των περί Οδών και Οικοδομών Κανονισμών κ.ο.κ.
