Η παρατεταμένη ανομβρία που παρατηρείται στην Κύπρο, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη μη ικανοποιητική αποθήκευση νερού στα φράγματα, και κάλυψη των υδατικών αναγκών στα μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα από τις μονάδες αφαλάτωσης θαλασσινού νερού, δημιουργεί πρόβλημα στις τουριστικές αναπτύξεις, αλλά και στη γεωργία που απαιτούν μεγαλύτερες ποσότητες νερού. Το τελευταίο διάστημα ενώπιον του υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος υποβλήθηκαν αιτήματα κυρίως από ξενοδόχους για δημιουργία ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης για κάλυψη των αναγκών. Σχετική επιστολή στάληκε και από τον ΠΑΣΥΞΕ με αίτημα την εγκατάσταση μονάδων αφαλατώσεων από ξενοδοχειακές μονάδες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», μετά από οδηγίες του Υπουργού Κώστα Καδή το τελευταίο διάστημα το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων επεξεργάζεται πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, με την οποία θα δοθεί το δικαίωμα σε ξενοδόχους, ιδιοκτήτες γηπέδων γκολφ και αγρότες να κατασκευάσουν ιδιωτικές μονάδες αφαλάτωσης για να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματά τους.
Στα τέλη Αυγούστου αναμένεται να είναι έτοιμη η πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο. Από το υπουργείο θεωρείται σημαντικό μέτρο που θα βοηθήσει έτσι ώστε να εξοικονομείται νερό από τα κυβερνητικά υδατικά έργα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παρέμβαση Οδυσσέα για την αφαλάτωση
Ιδιαίτερο πρόβλημα αναμένεται να προκύψει στην επαρχία Πάφου, που είναι η μόνη επαρχία η οποία δεν έχει απεξαρτηθεί από τη βροχόπτωση, αφού δεν διαθέτει δική της μονάδα αφαλάτωσης. Σημαντικές ανάγκες σε νερό έχουν οι τουριστικές αναπτύξεις µε κατασκευή ξενοδοχείων, παραθεριστικών κατοικιών και γηπέδων γκολφ. Αν αναλογιστεί κανείς ότι όλα τα γήπεδα γκολφ στην Κύπρο δραστηριοποιούνται στην επαρχία Πάφου, και δεδομένου του προβλήματος με τα σχεδόν άδεια φράγματα, εκ των πραγμάτων πολύ δύσκολα θα καλυφθεί η ζήτηση σε νερό την επόμενη χρονιά, αν δεν βρέξει. Επομένως, με την αύξηση του τουριστικού ρεύματος, αυξάνονται και οι ανάγκες σε νερό στην Κύπρο. Εκτός από τις τουριστικές αναπτύξεις μεγάλες ανάγκες σε νερό ζητά και η γεωργία.
Για ξενοδοχεία με γήπεδα γκολφ υπάρχουν ανάγκες σε πόσιμο νερό, για το γήπεδο γκολφ νερό άρδευσης, ενώ νερό άρδευσης για το πράσινο του περιβάλλοντος χώρου. Επιπλέον, ποσότητες νερού απαιτούνται για τις βοηθητικές χρήσεις της τουριστικής ανάπτυξης όπως πισίνες και spa.
Η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει με την υποβολή προσφορών για τη μονάδα αφαλάτωσης στην Πάφο στις 18 Σεπτεμβρίου και αν δεν παρατηρηθούν προβλήματα εκτιμάται ότι το έργο θα τεθεί σε λειτουργία δύο χρόνια μετά. Το τελευταίο διάστημα επέδειξαν ενδιαφέρον άλλα κράτη, αλλά και ιδιωτικές πρωτοβουλίες προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα να παράξουν νερό για τις ανάγκες της Κύπρου με νέες τεχνολογίες σε χαμηλότερη τιμή από σήμερα.
Μια τέτοια περίπτωση αφορά και την πιλοτική μονάδα αφαλάτωσης που βρίσκεται στην Πάφο και παράγει 500 κυβικά μέτρα νερού ημερησίως. Για τη μονάδα αυτή επέδειξαν ενδιαφέρον αγροτικές οργανώσεις, αφού η πληροφόρηση που υπάρχει είναι ότι το κόστος του παραγόμενου νερού ανέρχεται στα 40 σεντ το κυβικό μέτρο, δηλαδή στη μισή τιμή από ό,τι διατίθεται σήμερα το νερό.
Παράλληλα, όπως ανέφερε πρόσφατα ο υπουργός Κώστας Καδής σε συνάντηση που είχε με την πρέσβειρα της Αυστρίας και μια αυστριακή εταιρεία συζήτησαν αίτημα για μια νέα τεχνολογία για την παραγωγή αφαλατωμένου νερού με τη χρήση ηλικιακής ενέργειας. Υπάρχουν επίσης, είπε, και άλλες ανάλογες προτάσεις που εξετάζονται καθώς και το ενδεχόμενο να δοθεί η δυνατότητα σε ομάδες αγροτών να εγκαταστήσουν τις δικές τους μονάδες.
Από πλευράς του, ο διευθυντής του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων Χαράλαμπος Χατζηπάκκος ανέφερε στον «Φ» ότι η επιδείνωση της υδατικής κατάστασης οδηγεί την Κυπριακή Δημοκρατία να επανεξετάσει την πολιτική της. Προς τον σκοπό αυτό θεωρείται πλέον ανάγκη η δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης από τους ξενοδόχους και τους ιδιοκτήτες γηπέδων γκολφ στην Πάφο. Ταυτόχρονα, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων επεξεργάζεται ολοκληρωμένο πλαίσιο στρατηγικής με μέτρα που θα οδηγούν αφενός στην εξοικονόμηση και αφετέρου στην αύξηση των πόρων, καθώς επίσης και στην καλύτερη διαχείριση του διαθέσιμου νερού. Στο πλαίσιο αυτό θα περιλαμβάνεται και η πρόταση για ιδιωτικές μονάδες αφαλάτωσης και επομένως θα υποβληθεί προς το Υπουργικό Συμβούλιο στο τέλος Αυγούστου.
Νέες τεχνολογίες ζητούν οι αγροτικές οργανώσεις
Οι κλιματικές αλλαγές που επηρεάζουν αρνητικά την Κύπρο και το μεγάλο πρόβλημα λειψυδρίας που παρατηρείται, επιτάσσουν όπως εξευρεθούν νέοι τρόποι παραγωγής και εξοικονόμησης νερού με στόχο την επίλυση του υδατικού προβλήματος. Προς τον σκοπό αυτό οι Αγροτικές Οργανώσεις ΠΕΚ – ΕΚΑ – ΠΑΝΑΓΡΟΤΙΚΟΣ με επιστολή στους υπουργούς Γεωργίας και Οικονομικών, αλλά και στον Γενικό Ελεγκτή αναφέρουν ότι έχουν διαπιστώσει ότι στην Κύπρο έχει εξευρεθεί μια νέα μέθοδος παραγωγής νερού η οποία δεν είναι τίποτα άλλο παρά παρέμβαση επί του υδρολογικού κύκλου, δηλαδή εξάτμιση, συμπύκνωση, υγροποίηση, συγκέντρωση μέσω μιας νέας τεχνολογίας.
Αναφέρουν ακόμα ότι το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων από το 2016 – 2018 προβαίνει σε σχετικούς επανειλημμένους ελέγχους και αξιολογούν ως πολύ θετικά τις δυνατότητες αυτής της μεθόδου της αφαλάτωσης. Με την επιστολή τους οι οργανώσεις ζητούν όπως η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να συναγωνιστεί επί ίσοις όροις στον διαγωνισμό για νέες αφαλατώσεις.
Επικαλούνται το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας για τη «Διαδικασία Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων» σημειώνοντας ότι απαγορεύεται η αναφορά σε συγκεκριμένη κατασκευή ή προέλευση, απαιτεί ίση μεταχείριση, απαιτεί αποφυγή διακρίσεων, απαιτεί ανάπτυξη ανταγωνισμού (επιλογή καλύτερης λύσης μέσω ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού).
Κινητή μονάδα στην Πάφο
Εκτός από τη μόνιμη μονάδα αφαλάτωσης στην επαρχία Πάφου δυναμικότητας 15.000 κυβικών μέτρων ημερησίως που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2020, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων προχωρεί σε προκήρυξη προσφορών για προσωρινή μονάδα αφαλάτωσης, ώστε να προχωρήσει η εγκατάστασή της για κάλυψη των αναγκών της Πάφου σε περίπτωση που συνεχιστεί η ανομβρία. Όσον αφορά στο πρόβλημα της έλλειψης νερού στην επαρχία Λεμεσού αυτό πρόκειται να καλυφθεί από την επέκταση των υφιστάμενων μονάδων αφαλάτωσης. Προς τον σκοπό αυτό το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με τους ιδιοκτήτες και των δύο μονάδων σε Βασιλικό και Επισκοπή.
