Σταύρος Ευαγόρου: «Γεννήθηκα και θα πεθάνω αριστερός»

Ο πρώην βουλευτής και επικεφαλής για 31 χρόνια του γραφείου οικονομικών και κοινωνικών μελετών της κεντρική επιτροπής του ΑΚΕΛ, νυν μέλος του διοικητικού συμβούλιου της Κεντρικής Τράπεζας, Σταύρος Ευαγόρου, μίλα για τις σημαντικότερες σελίδες από το βιβλίο της ζωής του. Τον συναντήσαμε στο café go healthy στη Λευκωσία και συζητήσαμε για τα βιώματα του στον οικογενειακό, πολιτικό και επιχειρηματικό στίβο.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε φτωχικά αλλά χωρίς στερήσεις στην κατεχόμενη Αχερίτου στις 23 Σεπτεμβρίου 1959. Είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά του Αρτέμη Ευαγόρου Κκαϊλή και της Αντριάνης Ευαγόρου. Ο πατέρας του, αν και φανατικός οπαδός της Νέας Σαλαμίνας, ήταν συνιδιοκτήτης του γραφείου ταξί Ομόνοια και η μητέρα του ήταν οικοκυρά.  «Τα παιδικά μου χρόνια ήταν φτωχικά μεν αλλά ωραία. Δεν μεγάλωσα με πολυτέλειες, ούτε όμως και με ιδιαίτερες στερήσεις καθώς ο πατέρας μου εργαζόταν πολλές ώρες για να μεγαλώσει την οικογένεια του. Φοίτησα αρχικά στο Δημοτικό Σχολείο Αχερίτου και ακολούθως το 1971 και στο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Αμμοχώστου. Ημουν καλός μαθητής. Χαμηλών τόνων, μου άρεσε να παίζω και να παρακολουθώ ποδόσφαιρο και ιδιαίτερα την αγαπημένη μου ομάδα Σαλαμίνα στο ΓΣΕ. Θυμάμαι με πολλή αγάπη τον καθηγητή μου στη γυμναστική  Πανίκο Ιακώβου ο οποίος αντί γυμναστικής, μας έπαιρνε για τρέξιμο και κολύμπι στην παραλία. Ήμουν και αθλητής και στον Ναυτικό Όμιλο Αμμοχώστου. Το 1974 λόγω της τουρκικής εισβολής αποφοίτησα από το Παγκύπριο Οικονομικό Λύκειο Λάρνακας. Διατηρώ αρκετές φιλίες από τα μαθητικά μου χρόνια, όπως τον Χρίστο Αγγελίδη, υιό της αείμνηστης Κλαίρης Αγγελίδου», υπογράμμισε.

Η ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΑΚΕΛ

Στο ΑΚΕΛ εντάχθηκε για πρώτη φορά στα 14 του χρόνια. «Αρχικά στην ΠΕΟΜ και ακολούθως στην ΕΔΟΝ. Διετέλεσα μάλιστα και γραμματέας της ΕΔΟΝ Αχερίτου-Βρυσούλων μέχρι που πήγα στρατό», ανέφερε. Η στρατιωτική του θητεία έγινε αρχικά στα φυλάκια των Τρούλλων και ακολούθως στα Κέντρα Αναψυχής Οικογενειών Αξιωματικών στο δρόμο Λάρνακας-Δεκέλειας. «Λόγω της εμπλοκής μου στον Ναυτικό Όμιλο Αμμοχώστου υπηρέτησα εκεί ως ναυαγοσώστης. Στην ουσία επιβλέπαμε τις οικογένειες των αξιωματικών που έκαναν μπάνιο στην περιοχή», ανέφερε.

 ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ

Το 1979 σε ηλικία 20 ετών τον βρίσκει στην Πράγα για σπουδές. «Με υποτροφία που μου παρείχε η τότε σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία ως μέλος του ΑΚΕΛ, βρέθηκα εκεί για σπουδές. Αν δεν μου παραχωρείτο η υποτροφία θα πήγαινα στην Ελλάδα για σπουδές. Αποφοίτησα από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Πράγας, στην Τσεχική Δημοκρατία, με BSc και μεταπτυχιακό στα Οικονομικά (1979-1984)», αναφέρει. Στην Πράγα γνώρισε και τη γυναίκα της ζωής του. «Η σύζυγός μου, Εύα Βισνιέφσκα είναι πολωνικής καταγωγής και συγκεκριμένα από τη Βαρσοβία. Παντρευτήκαμε στην Πράγα και εκεί γεννήθηκε και η κόρη μας, Άρτεμις. Η Πράγα είναι μια παραμυθένια πόλη και θα συνιστούσα σε όλους τους ανθρώπους με την πρώτη ευκαιρία να την επισκεφθούν», υπογραμμίζει.

 

 Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Επέστρεψε την Κύπρο το 1984 και εργάστηκε αρχικά ως Περιφερειακός Διευθυντής στην ελεύθερη Αμμόχωστο για την εταιρεία Photiou Estates Ltd.  «Παράλληλα εργαζόμουν ως ταξιτζής τη νύχτα γιατί ο μισθός δεν ήταν αρκετός. Επιστρέψαμε στην Κύπρο με δύο διπλώματα και ένα παιδί. Τότε μέρος του μισθού μου πήγαινε για αποπληρωμή του ενοικίου του διαμερίσματος που μου είχε δώσει ο εργοδότης μου. Κοιμόμουν ελάχιστα τότε και ήταν κάτι που με άγχωνε. Ο πατέρας μου με συμβούλευε όταν έβλεπα τα μάτια μου να κλείνουν να έκανα ένα διάλειμμα για να ξεκουραστώ. Εργάστηκα επίσης για κάποιο διάστημα ως σερβιτόρος και ως μπάρμαν σε εστιατόριο στον Πρωταρά. Διετέλεσα επίσης Λογιστής και Λειτουργός Μισθοδοσίας στο ξενοδοχείο Dome, στην Αγία Νάπα, το οποίο τότε άνηκε στην οικογένεια Κατσελλή από την Κερύνεια», είπε.

Η ΕΡΓΟΔΟΤΗΣΗ ΣΤΟ ΑΚΕΛ

Το 1987 του  πρότεινε ο αείμνηστος γραμματέας του ΑΚΕΛ Αμμοχώστου Μιχάλης Πουμπουρής να έρθει στη Λευκωσία με την προοπτική να εργαστεί στο κόμμα.

«Συνάντησα τον αείμνηστο Εζεκία Παπαιωάννου και μου πρότεινε να αναλάβω το Γραφείο Οικονομικών και Κοινωνικών Μελετών της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ. Το interview μου το είχε κάνει ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ντίνος Κωνσταντίνου που για μένα εκτός από εξαιρετικός άνθρωπος ήταν και διάνοια», ανέφερε.

ΣΤΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΙΑ

Για τη μετακόμισή τους στη Λευκωσία αποφάσισαν με τη σύζυγο αντί για ενοίκιο να προχωρούσαν στην αγορά διαμερίσματος. «Έμενα στην πολυκατοικία της ΕΣΕΛ στην Παλλουριώτισσα. Το διαμέρισμα που αγόρασα άνηκε στο Δημήτρη Χριστόφια. Αν και το πουλούσε τότε 21,500 λίρες μου είχα κάνει έκπτωση 1000 λίρες. Έκανα τότε δάνειο 20500 από το Συνεργατισμό για να το αγοράσω. Θυμάμαι κάθε χρόνο που πληρώναμε τις δόσεις μας να λέμε με τη γυναίκα μου πως πλέον αυτά τα τετραγωνικά μέτρα δεν ανήκουν στην τράπεζα και μας ανήκουν», σημειώνει με χαμόγελο. Για τον ίδιο η δουλειά στο ΑΚΕΛ ήταν αρκετά ενδιαφέρουσα καθώς έκαναν αρκετές μελέτες και για τον τουρισμό και για το φορολογικό σύστημα της Κύπρου και για πολλά άλλα θέματα.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ Ο ΛΕΛΛΟΣ

Το 1991 τον βρίσκει για πρώτη φορά ως υποψήφιο σε εκλογική αναμέτρηση που συμμετείχε το ΑΚΕΛ. «Το 1991 εκλέγηκα Δημοτικός Σύμβουλος στη Λευκωσία, επί δημαρχίας Λέλλου Δημητριάδη. Ήμουν μάλιστα και επικεφαλής της Δημοτικής ομάδας του ΑΚΕΛ το 1996. Από εκεί κρατώ το ότι είχαμε εκτελεστική εξουσία για να βλέπουμε την υλοποίηση των αποφάσεων μας. Για μένα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία. Οι αποφάσεις που λαμβάναμε ως Δημοτικό Συμβούλιο ήταν κάτι που με γέμιζε. Ο Λέλλος Δημητριάδης ήταν μια φοβερή σχολή για μένα. Είναι ένας άνθρωπος που αγαπούσε την πόλη και έμαθα πολλά από αυτόν», τονίζει.

Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

Στη Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται για πρώτη φορά το 2001. «Έκανα συνολικά 3 θητείες ως βουλευτής. Το 2011 είχα έρθει μάλιστα πρώτος σε σταυρούς προτίμησης, κάτι που αποτελεί τεράστια τιμή για μένα και το εξέλαβα ως αναγνώριση για το έργο που επιτελούσα. Στη Βουλή έκανα και φίλους αλλά και εχθρούς. Θυμάμαι τον εαυτό μου να προειδοποιεί για τους κινδύνους για το χρηματιστήριο. Τότε δεχόμουν και τηλεφωνήματα και απειλές.  Εκείνο που επίσης θυμάμαι και είμαι περήφανος για αυτό ήταν όταν επί υπουργίας Τάκη Κληρίδη, το 2002, κάναμε τη μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση. Διπλασιάσαμε το αφορολόγητο όριο τότε κάτι που σήμαινε πως το 70% των εργαζομένων δεν θα πλήρωναν φόρο. Ήταν μια ιστορική συμφωνία για την οποία προσπάθησα πάρα πολύ να την στηρίξει και το ΑΚΕΛ. Στόχος ήταν να μετατρέψουμε την Κύπρο σε διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο, κάτι το οποίο καταφέραμε», ανέφερε.

Στη Βουλή θεωρεί πως με τους συναδέλφους του είχε άριστες σχέσεις ανεξαρτήτως της παράταξης που άνηκαν. «Τον Λευτέρη Χριστοφόρου τον εκτιμώ ιδιαίτερα και το θεωρώ φίλο μου. Αρκετοί με έβλεπαν ως πιο ανοικτόμυαλο αριστερό και τον Λευτέρη ως εκπρόσωπο της λαϊκής δεξιάς με αποτέλεσμα να είμαστε κοντά. Με τον Χρήστο Στυλιανίδη επίσης διατηρούσα εξαιρετικές σχέσεις», αναφέρει.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ Η…ΕΡΩΜΕΝΗ

«Η Εύα  είναι η γυναίκα μου και η Νέα Σαλαμίνα η ερωμένη μου», δηλώνει με περηφάνια όταν τους ζητήσαμε να μιλήσει για την αγαπημένη του ομάδα. «Αδιαλείπτως από τον καιρό που επέστρεψα Κύπρο, σπάνια έχανα παιχνίδι της. Την στηρίζω σε όποια κατηγορία και αν αγωνίζεται. Την έφθασα από τον καιρό που προσφυγοποιηθήκαμε. Παίξαμε στο ΓΣΖ, στο Δασάκι της Άχνας μέχρι που κάναμε το δικό μας το γήπεδο. Εγώ δεν είμαι Σαλαμιναίος και λίγο Ομονοιάτης. Είμαι μόνο Σαλαμιναίος», είπε. Μιλώντας για τη σύζυγό του, Εύα, δηλώνει ακόμη ερωτευμένος. «Δεν ντρέπομαι να το πω και δημόσια είμαι ερωτευμένος και αγαπώ τη σύζυγο μου. Η Εύα εργάστηκε ως καταστηματάρχης και ως υπάλληλος στην Τράπεζα Κύπρου και ως ξεναγός καθώς μιλά άπταιστα ρωσικά, πολωνικά, τσέχικα, ελληνικά και αγγλικά», σημειώσε. Η μοναχοκόρη του Άρτεμις σήμερα μεγαλώνει τα παιδιά της.  «Εργαζόταν στην Τράπεζα Κύπρου και αποχώρησε το 2017. Είναι παράλληλα και συγγραφέας. Έχει γράψει 3 βιβλία. Άλλαξε τον κόσμο μου το ότι έγινα παππούς από το 2012 γιατί ήταν κάτι το οποίο με ανανέωσε. Ευτύχησα να αποκτήσω και δεύτερο εγγονάκι το 2016», υπογράμμισε. Στα χόμπι του Σταύρου Ευαγόρου περιλαμβάνονται όπως μας ανέφερε το διάβασμα, η Νέα Σαλαμίνα, το κολύμπι και το περπάτημα. Επιπρόσθετα αναφέρει πως εδώ και δύο χρόνια κάνει και μαθήματα ισπανικών καθώς είναι μια γλώσσα που του αρέσει πολύ.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ

Το βιογραφικό του Σταύρου Ευαγόρου περιλαμβάνει και τη θητεία του ως Προέδρου του ΔΣ της Δήμητρας Επενδυτικής από το 2005 μέχρι το 2009. «Η Δήμητρα έχασε πάρα πολλά λεφτά λόγω της φούσκας του ΧΑΚ. Όταν ανέλαβα το 2005 είχαμε ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο μετοχών που ήταν στην ουσία μόνο κάτι χαρτιά. Καταφέραμε το 2009 να παραδώσουμε μια εταιρεία με περιουσιακά στοιχεία που ξεπερνούσαν τα €300 εκατ. Για μένα πάντως ως ιδέα και ως φιλοσοφία ο συνεργατισμός αγκαλιάστηκε από όλο τον κόσμο, δεξιό, αριστερό και κεντρώο. Ήταν φυσιολογικό εκεί όπου υπήρχαν περισσότεροι αριστεροί ψηφοφόροι τα συμβούλια τότε να ελέγχονταν από άτομα που ψήφιζαν ΑΚΕΛ και το ίδιο σε δεξιές κοινότητες. Το σημαντικό όμως είναι παντού να διορίζονται άνθρωποι ακέραιοι και αξιόλογοι και όχι να μπαίνει κάποιος απλώς επειδή είναι ο υιός του κοινοτάρχη», τόνισε.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑΥΜΑΖΕΙ

Τον ρωτήσαμε στη συνέχεια για το ποιες προσωπικότητες θαυμάζει και όχι ως πρότυπο. «Μου αρέσει να διαβάζω πάρα πολύ. Μεγάλωσα με Καζαντζάκη και μέσα από τα βιβλία του διαμόρφωσα το χαρακτήρα μου. Από τον χώρο της πολιτικής ο Εζεκίας Παπαιωάννου επειδή πέθανε φτωχός και είχε πίστη στα ιδανικά του ήταν πρότυπο για μένα. Μου ήταν ιδιαίτερα συμπαθής και ο Γλαύκος Κληρίδης γιατί ήταν ρεαλιστής πολιτικός. Στο Κυπριακό οι απόψεις μας δεν απείχαν. Είμαι υπέρ της επανένωσης και υπέρ της λύσης. Το 2004 για παράδειγμα στήριξα το σχέδιο Ανάν σε αντίθεση με το κόμμα μου.  Τη μέρα που λήφθηκε η απόφαση στο κόμμα για Όχι ήταν η μοναδική φορά που έκλαψα για πολιτική απόφαση», υπογράμμισε.

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΦΙΑ

Ο αείμνηστος τέως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ένας άνθρωπος με τον οποίο επίσης είχε στενή σχέση.  «Συνδέθηκα μαζί τους καθώς ήταν ένας άνθρωπος που με εμπιστεύτηκε. Πιστεύω ότι ο Δημήτρης Χριστόφιας αδικήθηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους. Λάθη έκανε σίγουρα, όλοι κάνουν λάθη. Ως Πρόεδρος δεν είναι υπερβολή να πω πως υπέστη πολιτικό κανιβαλισμό. Το μέτρο της επίκρισης ήταν μεγαλύτερο από τα λάθη που έγιναν. Σας παραπέμπω μόνο σε αυτά που είπαν φίλοι και αντίπαλοι όταν απεβίωσε. Σίγουρα επί θητείας του δεν λειτουργούσα ως σκιώδης υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης. Ναι, ασφαλώς κατέθετα προτάσεις και εισηγήσεις, αλλά τις αποφάσεις τις λάμβαναν οι υπουργοί Οικονομικών. Δεν είχα παρέμβει ποτέ για κανένα θέμα», ανέφερε.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τον Μάρτιο του 2017 προτάθηκε από τον τέως υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη για διορισμό στην Κεντρική Τράπεζα.  «Η Κεντρική Τράπεζα είναι μια πρόκληση. Κουβαλώντας 31 χρόνια ως επικεφαλής των οικονομικών μελετών του ΑΚΕΛ μου βρέθηκαν σήμερα. Γίνεται αρκετά σοβαρή δουλειά. Υπάρχει διάθεση να διορθωθούν πράγματα για να γίνουμε πιο ευέλικτοι. Οι συστημικές τράπεζες δεν εποπτεύονται από μας απευθείας αλλά επικουρικά. Εποπτεύουμε όμως τις υπόλοιπες τράπεζες και γίνεται μια πολύ καλή δουλειά», τόνισε. Το κεφάλαιο πολιτική για τον ίδιο έκλεισε οριστικά και αμετάκλητα. «Είμαι ενεργός πολίτης και ενημερώνομαι καθημερινά για όλες τις εξελίξεις. Τον πολιτικό μου κύκλο όμως τον έχω ολοκληρώσει. Γεννήθηκα και θα πεθάνω αριστερός και δεν υπάρχει περίπτωση να με δείτε ποτέ υποψήφιο με άλλη πολιτική παράταξη» κατέληξε.

WHO IS WHO

Αποφοίτησε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Πράγας με BSc και μεταπτυχιακό στα Οικονομικά (1979-1984). Το 1993, ολοκλήρωσε ένα ερευνητικό πρόγραμμα στα Εφαρμοσμένα Οικονομικά στις ΗΠΑ. Διετέλεσε Επικεφαλής του Γραφείου Οικονομικών και Κοινωνικών Μελετών της Κ.Ε. ΑΚΕΛ. Υπήρξε, επίσης, Δημοτικός Σύμβουλος Λευκωσίας (1991-2001), μέλος του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (1991-2001), μέλος του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (1996-2001), Βουλευτής (2001-2016), Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Εγκληματικότητα και την Καταπολέμηση των Ναρκωτικών και Εξαρτησιογόνων Ουσιών (2006-2011), Επιπλέον, διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurocypria Airlines Ltd (1993- 1998), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας Κυπριακές Αερογραμμές Δημόσια Λτδ (1998-2001) και Πρόεδρος της εταιρείας Δήμητρα Επενδυτική Δημόσια Λτδ (2005-2009). Διορίστηκε ως μη εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΤΚ, τον Μάρτιο του 2017