Σε κλίμα έντονης ανησυχίας για την κλιμάκωση της ρωσικής δραστηριότητας στην Ευρώπη, ολοκληρώθηκε η άτυπη σύνοδος κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν τη στρατηγική απάντηση απέναντι στη Μόσχα, με επίκεντρο νέες κυρώσεις, την εφαρμογή του προγράμματος SAFE και την προώθηση αντι-drone συστημάτων, ενώ επανέλαβαν τη στήριξή τους στην Ουκρανία.
Η συνεδρίαση, που πραγματοποιήθηκε στο ανάκτορο Christiansborg υπό την προεδρία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και φιλοξενήθηκε από τη Δανή πρωθυπουργό Μέτε Φρέντερικσεν, επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και στην αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών.
Κεντρικό θέμα αποτέλεσαν οι υπερπτήσεις ρωσικών drones σε περιοχές της Βαλτικής κοντά σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και κρίσιμες υποδομές, που χαρακτηρίστηκαν «υβριδικές απειλές». Η συζήτηση ανέδειξε την ανάγκη για ενισχυμένη αεράμυνα, ανταλλαγή πληροφοριών και κοινή διπλωματική γραμμή.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσίασε το «scoping paper» για την ευρωπαϊκή άμυνα, με έμφαση στην αεράμυνα, τα drones, την κυβερνοασφάλεια και τη στρατιωτική κινητικότητα. Ανακοίνωσε ότι το πρόγραμμα SAFE ύψους 150 δισ. ευρώ θα ξεκινήσει να λειτουργεί σε δέκα μήνες, με στόχο κοινές προμήθειες και ενιαίες ομάδες μάχης στα κράτη-μέλη. «Η φύση του πολέμου άλλαξε ριζικά», τόνισε, σημειώνοντας ότι η Ουκρανία αναχαιτίζει κατά μέσο όρο 800 drones την ημέρα.
Η Δανή πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε «υβριδικό πόλεμο» και πρέπει να επενδύσει σε αντι-drone ασπίδα. «Η Ουκρανία είναι σήμερα η εγγύηση ασφάλειας της Ευρώπης», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, υπερασπιζόμενη τη χρηματοδότηση του Κιέβου με προκαταβολή πολεμικών αποζημιώσεων από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε η ευρωπαϊκή στρατηγική να καλύψει όχι μόνο τα ανατολικά αλλά και τα νότια σύνορα της Ένωσης. «Η Ελλάδα δεσμεύει πόρους άνω του 3% του ΑΕΠ για άμυνα. Ήρθε η ώρα η Ευρώπη να κινητοποιήσει ευρωπαϊκούς πόρους για κοινά έργα, όπως η αντιπυραυλική προστασία και η άμυνα έναντι drones», δήλωσε.
Από την πλευρά του, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε ότι η Ρωσία επιδιώκει να σπείρει διχασμό, ενώ ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ζήτησε «ευρωπαϊκή προτίμηση» στην καινοτομία και την άμυνα. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι υπογράμμισε την ανάγκη για ταχύτερη διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ.
Στον αντίποδα, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν απέρριψε προτάσεις για αλλαγή του κανόνα ομοφωνίας στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Η σύνοδος κατέληξε σε κατ’ αρχήν συμφωνίες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δεσμεύεται να παρουσιάσει αναλυτικό χάρτη πορείας για την «Ετοιμότητα 2030» στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, όπου αναμένονται οι τελικές αποφάσεις.
