Έναν χρόνο μετά την ανατροπή του καθεστώτος του στη Συρία, ο Μπασάρ αλ Άσαντ φέρεται να έχει αφήσει πίσω του για τα καλά την πολιτική και να επιχειρεί μια επιστροφή στην αρχική του ιδιότητα ως γιατρός, αυτή τη φορά από την εξορία του στη Ρωσία.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian που επικαλείται πηγές με γνώση των κινήσεων της οικογένειας, ο πρώην πρόεδρος της Συρίας παρακολουθεί μαθήματα οφθαλμολογίας σε αίθουσες διδασκαλίας στη Μόσχα.
Όπως ανέφερε φίλος της οικογένειας Άσαντ, που διατηρεί επαφή μαζί τους, ο πρώην πρόεδρος «μαθαίνει ρωσικά και φρεσκάρει ξανά τις γνώσεις του στην οφθαλμολογία». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, πρόκειται για ένα πεδίο που τον ενδιέφερε πάντα και δεν ασχολείται ξανά με αυτό για λόγους βιοπορισμού, καθώς «προφανώς δεν έχει ανάγκη τα χρήματα».
Υπενθυμίζεται ότι πριν από την έναρξη του πολέμου στη Συρία, ο Άσαντ ασκούσε κατά διαστήματα την ιατρική του ειδικότητα στη Δαμασκό, με ορισμένους να εκτιμούν ότι η εύπορη ρωσική ελίτ θα μπορούσε να αποτελέσει το μελλοντικό του πελατολόγιο.
Ζωή πολυτελείας αλλά απομόνωσης
Η οικογένεια Άσαντ φέρεται να ζει πλέον μια απομονωμένη και ήσυχη ζωή πολυτελείας, κυρίως στη Μόσχα και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Φίλοι της οικογένειας, πηγές σε Ρωσία και Συρία, καθώς και διαρροές στα ΜΜΕ, σκιαγραφούν την καθημερινότητα της άλλοτε πανίσχυρης οικογένειας που κυβερνούσε τη Συρία με σιδηρά πυγμή.
Σύμφωνα με δύο πηγές με γνώση των συνθηκών διαβίωσής τους, οι Άσαντ είναι πιθανό να διαμένουν στη Ρουμπλιόβκα, μια από τις πιο ακριβές και φυλασσόμενες περιοχές της Μόσχας, γνωστή ως «καταφύγιο» της ρωσικής ελίτ. Στην ίδια περιοχή φέρεται να ζει και ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ο οποίος διέφυγε από το Κίεβο το 2014.
Οικονομική άνεση και ταξίδια
Παρά τις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν το 2011, μετά τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων στη Συρία, η οικογένεια Άσαντ δεν αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Μεγάλο μέρος της περιουσίας της μεταφέρθηκε εγκαίρως στη Μόσχα, όπου δεν μπορούσαν να την «αγγίξουν» οι δυτικές ρυθμιστές Αρχές.
Η οικονομική άνεση των Άσαντ, ωστόσο, δεν συνοδεύεται πλέον από επιρροή. Σύμφωνα με τις πηγές του Guardian, η οικογένεια έχει αποκοπεί πλήρως τόσο από τα συριακά αλλά και τα ρωσικά δίκτυα στα οποία κινούνταν στο παρελθόν. Η αιφνιδιαστική φυγή από τη Συρία φέρεται να άφησε δυσαρεστημένους πολλούς από τους άλλοτε συμμάχους του πρώην προέδρου της χώρας, ενώ οι Ρώσοι «χειριστές» του φέρονται να του απαγορεύουν επαφές με ανώτατα στελέχη του πρώην καθεστώτος.
«Είναι μια πολύ ήσυχη ζωή», ανέφερε φίλος της οικογένειας. «Έχει ελάχιστη, αν όχι μηδενική επαφή με τον έξω κόσμο. Επικοινωνεί μόνο με λίγα πρόσωπα που ήταν στην “αυλή” του, όπως τον Μανσούρ Αζάμ (πρώην υπουργό προεδρικών υποθέσεων) και τον Γιασάρ Ιμπραχίμ (πρώην οικονομικό του σύμβουλο)».
Το Κρεμλίνο αδιαφορεί πλέον για τον Άσαντ
Πηγή κοντά στο Κρεμλίνο ανέφερε ότι ο Άσαντ δεν θεωρείται πλέον σημαντικός για τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τη ρωσική πολιτική ελίτ. «Ο Πούτιν έχει ελάχιστη υπομονή για ηγέτες που χάνουν την εξουσία τους. Ο Άσαντ δεν θεωρείται πλέον πρόσωπο με επιρροή ούτε καν ένας ενδιαφέρων καλεσμένος για δείπνο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Έτσι, ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της Δαμασκού φαίνεται να έχει περάσει οριστικά σε μια νέα, χαμηλών τόνων φάση ζωής, μακριά από τα κέντρα αποφάσεων, με μοναδικό καταφύγιο την ιατρική που είχε αφήσει πίσω του δεκαετίες πριν.
Η κρίση στην υγεία της συζύγου του
Ο Άσαντ διέφυγε από τη Δαμασκό μαζί με τους γιους του τις πρώτες πρωινές ώρες της 8ης Δεκεμβρίου 2024, καθώς Σύροι αντάρτες πλησίαζαν την πρωτεύουσα από τον βορρά και τον νότο. Τους υποδέχθηκε ρωσική στρατιωτική συνοδεία και μεταφέρθηκαν στη ρωσική αεροπορική βάση Χμεϊμίμ, από όπου αναχώρησαν αεροπορικώς από τη χώρα.
Ο Άσαντ δεν προειδοποίησε ούτε τα μέλη της ευρύτερης οικογένειάς του ούτε στενούς συμμάχους του καθεστώτος για την επικείμενη κατάρρευση, αφήνοντάς τους ουσιαστικά να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους.
Τους πρώτους μήνες μετά τη διαφυγή των Άσαντ, οι πρώην σύμμαχοι του καθεστώτος δεν απασχολούσαν ιδιαίτερα τον Μπασάρ. Η οικογένεια συγκεντρώθηκε στη Μόσχα για να στηρίξει την Άσμα, τη βρετανικής καταγωγής πρώην πρώτη κυρία της Συρίας, η οποία έπασχε από λευχαιμία επί σειρά ετών και της οποίας η κατάσταση είχε καταστεί κρίσιμη. Η Άσμα λάμβανε θεραπεία στη Μόσχα πριν από την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει τις λεπτομέρειες της υγείας της, η πρώην πρώτη κυρία έχει αναρρώσει μετά από πειραματική θεραπεία υπό την εποπτεία των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας.
«Μπλόκο» στις συνεντεύξεις
Με τη σταθεροποίηση της υγείας της Άσμα, ο πρώην δικτάτορας επιδιώκει πλέον να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή των γεγονότων. Έχει κλείσει συνεντεύξεις με το RT και με δημοφιλή δεξιό Αμερικανό podcaster, ωστόσο αναμένει την έγκριση των ρωσικών αρχών για να εμφανιστεί στα μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, ίσως χρειαστεί να περιμένει αρκετά για κάτι τέτοιο, αφού η Ρωσία φέρεται να έχει μπλοκάρει κάθε δημόσια εμφάνιση του Άσαντ. Σε μια σπάνια συνέντευξη τον Νοέμβριο σε ιρακινά μέσα ενημέρωσης σχετικά με τη ζωή του Άσαντ στη Μόσχα, ο πρέσβης της Ρωσίας στο Ιράκ, Ελμπρούς Κουτρασέφ, επιβεβαίωσε ότι έχει απαγορευτεί στον πρώην πρόεδρο της Συρίας να προβαίνει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα δημόσιου χαρακτήρα. «Ο Άσαντ μπορεί να ζει εδώ, αλλά δεν έχει το δικαίωμα να συμμετέχει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα στα μέσα ενημέρωσης ή στην πολιτική. Έχετε ακούσει κάτι από εκείνον; Δεν έχετε, γιατί δεν του επιτρέπεται – αλλά είναι ασφαλής και ζωντανός», δήλωσε ο Κουτρασέφ.
Αντίθετα, η ζωή των παιδιών της οικογένειας Άσαντ φαίνεται να συνεχίζεται με σχετικά μικρές αναταράξεις, καθώς προσαρμόζονται σε μια νέα πραγματικότητα ως μέλη της ελίτ της Μόσχας. Ο φίλος της οικογένειας, που συνάντησε ορισμένα από τα παιδιά πριν από λίγους μήνες, ανέφερε ότι «βρίσκονται ακόμη σε ένα είδος σοκ. Απλώς προσπαθούν να συνηθίσουν τη ζωή χωρίς να είναι πλέον η πρώτη οικογένεια».
Η μοναδική φορά που η οικογένεια Άσαντ –χωρίς τον Μπασάρ– εμφανίστηκε δημόσια μετά την πτώση του καθεστώτος ήταν στην τελετή αποφοίτησης της κόρης του Μπασάρ, Ζέιν αλ Άσαντ, στις 30 Ιουνίου, όταν έλαβε πτυχίο Διεθνών Σχέσεων από το πανεπιστήμιο MGIMO της Μόσχας. Φωτογραφία στην επίσημη ιστοσελίδα του MGIMO δείχνει τη 22χρονη Ζέιν να στέκεται μαζί με άλλους αποφοίτους. Σε ξεχωριστό, θολό βίντεο από την εκδήλωση, διακρίνονται στα καθίσματα του κοινού μέλη της οικογένειας Άσαντ, μεταξύ των οποίων η Άσμα και οι δύο γιοι της, Χαφέζ, 24 ετών, και Καρίμ, 21 ετών.
Τα παιδιά της οικογένειας Άσαντ ταξιδεύουν επίσης συχνά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την Άσμα να τους συνοδεύει σε μία τουλάχιστον από αυτές τις μετακινήσεις. Διαρροές αρχείων πτήσεων, τις οποίες έχει δει ο Guardian και καλύπτουν την περίοδο 2017-2023, δείχνουν ότι τα ΗΑΕ είχαν εξελιχθεί εδώ και καιρό σε αγαπημένο προορισμό της οικογένειας Άσαντ, ακόμη και όταν βρισκόταν στην εξουσία. Οι Καρίμ και Χαφέζ πραγματοποίησαν επανειλημμένα ταξίδια μεταξύ Αμπού Ντάμπι, Μόσχας και Συρίας, συμπεριλαμβανομένων πτήσεων τον Νοέμβριο του 2022 και τον Σεπτέμβριο του 2023.
