Τους τελευταίους αρκετούς μήνες η Κύπρος ζει στον αστερισμό του Εθνικού Κατώτατου Μισθού (ΕΚΜ), που εισήχθηκε στα €940 μεικτά από την Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη και αυξήθηκε στα €1000 μεικτά από την Κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη, με ημερομηνία ισχύος της αύξησης τον Ιανουάριο του 2024.

Ευθύς εξ’ αρχής οφείλουμε να πούμε πως ο ΕΚΜ αποτελεί πνευματικό παιδί της αείμνηστης υπουργού Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου, η οποία με πειθώ και τεκμηρίωση δημιούργησε όλη την πολιτική προεργασία που έπρεπε να γίνει ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους, για να υπάρξει αποδοχή αλλά και ομαλή εφαρμογή του Εθνικού Κατώτατου Μισθού στη χώρα μας.

Όλους αυτούς τους μήνες καταγράφηκε και εισπράχθηκε αρκετή εμπειρία, που έδειξε και απέδειξε τη χρησιμότητα του θεσμού. Αποδείχθηκε και αριθμητικά και άλλως πως, ότι δεν ισχύουν οι φοβίες που διατύπωναν – προ της εισαγωγής του – οι εργοδοτικές οργανώσεις περί αύξησης της ανεργίας των νέων ή μείωσης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, σαν αποτέλεσμα της αύξησης των μεροκαμάτων που θα έφερνε ο ΕΚΜ. Ούτε το ένα συνέβηκε, ούτε το άλλο.

Για τεκμηρίωση της θέσης αυτής, αναφέρουμε τα εξής σημαντικά αριθμητικά στοιχεία που προέρχονται από τη Στατιστική Υπηρεσία:

⦁ Πρώτον, η εισαγωγή του ΕΚΜ δεν επηρέασε αρνητικά την κυπριακή αγορά εργασίας, υπό την έννοια της αύξησης της ανεργίας.
Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) για το δεύτερο τρίμηνο του 2023 (χρονιά εισαγωγής του ΕΚΜ), το εργατικό δυναμικό αυξήθηκε κατά 11,861 άτομα, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Από την ΕΕΔ προκύπτει πως, ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 15,396 άτομα, ενώ η ανεργία μειώθηκε κατά 3536 άτομα. Επίσης, μειώθηκε σημαντικά η ανεργία των νέων. Στους νέους ηλικίας 15-24 ετών, το ποσοστό ανεργίας ήταν 15.6% του Εργατικού Δυναμικού, σε σύγκριση με 17.6% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022.

Από τα πιο πάνω αριθμητικά στοιχεία προκύπτει το ασφαλές συμπέρασμα πως η εισαγωγή του ΕΚΜ δεν επηρέασε αρνητικά την κυπριακή αγορά εργασίας. Αντίθετα, παρά την αύξησή του από τα €940 στα €1,000, οι εργοδότες εξακολουθούν να υποστηρίζουν πως χρειάζονται και άλλους ξένους εργάτες από Τρίτες Χώρες.

Επίσης, από τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών προκύπτει πως την επόμενη διετία θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη μείωση της ανεργίας. Διά της παρουσίας του ΕΚΜ, η ανεργία από το 6.4% της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, το 2023, θα μειωθεί στο 5.8% και στο 5.3% τα έτη 2024 και 2025 αντίστοιχα.

⦁ Δεύτερον, η αύξηση του ΕΚΜ δεν επηρέασε αρνητικά την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Ούτε για αστείο δεν μπορεί να λεχθεί κάτι τέτοιο, αφού είναι πολύ καλά γνωστό πως την τελευταία δεκαετία τα κέρδη ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) αυξάνονται, σε βάρος των απολαβών των μισθωτών πολιτών. Από την ανάλυση των Εθνικών Λογαριασμών που εκδίδει η Στατιστική Υπηρεσία προκύπτει ότι από το 2012 έως και το 2022 οι απολαβές των μισθωτών ως προς το ΑΕΠ μειώθηκαν από το 48.3% στο 41%, ενώ την ίδια περίοδο η κερδοφορία των εταιρειών αυξήθηκε από το 18.1% στο 28.6%. Υπάρχει σοβαρή διεύρυνση της ψαλίδας ανάμεσα σε απολαβές και κέρδη.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, τα τελευταία τρία χρόνια η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο σε βάρος των απολαβών των μισθωτών πολιτών. Συγκεκριμένα, οι απολαβές ήταν το 2020 στο 45.8% του ΑΕΠ και το 2022 έπεσαν στο 41%, ενώ τα κέρδη την ίδια περίοδο από το 25.6% αυξήθηκαν στο 28.6%. Από αυτούς τους αριθμούς εξάγεται το συμπέρασμα πως την εποχή της κρίσης (πανδημία κ.λ.π.), οι εταιρείες αύξησαν την κερδοφορία τους, η οποία σήμερα δεν κινδυνεύει από τη μικρή αύξηση που δόθηκε στον ΕΚΜ.

Προέχει ο αυστηρός έλεγχος για το υπουργικό διάταγμα

Από την παράθεση όλων των πιο πάνω αριθμητικών στοιχείων, που προέρχονται από τη Στατιστική Υπηρεσία, προκύπτει το ασφαλές συμπέρασμα πως η εισαγωγή του Εθνικού Κατώτατου Μισθού το 2023 δεν επηρέασε αρνητικά ούτε την αγορά εργασίας ούτε και επηρέασε καθ’ οιονδήποτε τρόπο την κερδοφορία των επιχειρήσεων.
Σήμερα προέχει η αποτελεσματική εφαρμογή του υπουργικού διατάγματος για τον ΕΚΜ και ο αυστηρός έλεγχος της εφαρμογής του. Όλα τα υπόλοιπα που λέγονται και γράφονται είναι εκ του πονηρού…

Οικονομολόγος – Δημοσιογράφος.