Πριν χρόνια, όταν οι Κύπριοι καταναλωτές είχαν την πρώτη γνωριμία με τα φωτοβολταϊκά συμψηφισμού παραγωγής (net metering) και οι δημοσιογράφοι ψάχναμε τρόπους να «προωθήσουμε» την αυτοπαραγωγή, για να εξοικονομούν χρήματα τα νοικοκυριά, ένα στέλεχος της ενέργειας είπε στην στήλη πως το net metering δεν θα μακροημέρευε. Και ότι θα ερχόταν η αντικατάστασή του από το net billing. Δηλαδή, τα φωτοβολταϊκά συμψηφισμού λογαριασμών.
Τελικά, το net metering άντεξε στο χρόνο. Και αξιοποιείται από περίπου 40,000 νοικοκυριά. Και χιλιάδες άλλα περιμένουν τη δική τους ευκαιρία.
Ωστόσο, φαίνεται πως, πράγματι, δεν θα αργήσει η μέρα που το net metering θα αντικατασταθεί από το net billing, με τις συστάσεις της ΕΕ. Κάτι που σημαίνει πως όσοι θα αξιοποιούν φωτοβολταϊκά στέγης net billing θα πληρώνουν περισσότερα λεφτά στον προμηθευτή ηλεκτρισμού, απ’ όσα θα πληρώνει -για την ίδια κατανάλωση- ένας που θα χρησιμοποιεί net metering.
Χθες, η energypress.gr είχε ένα ενδιαφέρον, σχετικό, θέμα. Έγραφε εν πολλοίς:
- Καταγράφεται καταιγισμός αιτήσεων για φωτοβολταϊκά στέγης, για να προλάβουν οι αιτητές το «τέλος» του net-metering στην Ελλάδα, που ορίστηκε για τις 15 Μαΐου 2024!
- Η συζήτηση για κατάργηση του net metering εκκίνησε αρχές Μαρτίου ’24, σε συνέχεια των επικρίσεων της Κομισιόν (σ.σ. προτιμά και αυτή το net billing).
- Σύμφωνα με Υπουργική Απόφαση (9 Απριλίου), οι «τίτλοι τέλους» για το net metering πέφτουν στις 15 Μαΐου, οριστικά και αμετάκλητα.
- Από τις 16 Μαϊου ’24, όσα οικιακά φωτοβολταϊκά δεν διεκδικούν επιδότηση (προφανώς επειδή είναι καταναλωτές που δεν εμπίπτουν στους δικαιούχους επιδότησης), θα υπαχθούν στο καθεστώς net-billing.
- Και προσθέτει η έγκυρη ιστοσελίδα: Το net-billing θα γίνει μονόδρομος για όλα τα νοικοκυριά, από τις 15 Μαΐου.
Το net metering, θυμίζουμε, ισοδυναμεί με δωρεάν χρήση του δικτύου, από τον ιδιοκτήτη φωτοβολταϊκού, ως μπαταρία. Διοχετεύει εκεί το ρεύμα που παράγει το φωτοβολταϊκό, την ώρα που δεν το χρειάζεται, και το παίρνει πίσω όταν το φωτοβολταϊκό δεν παράγει και υπάρχει ανάγκη ηλεκτρισμού στο υποστατικό. Και γίνεται ο συμψηφισμός για να βγουν οι κιλοβατώρες της παραγωγής και οι κιλοβατώρες της κατανάλωσης από το δίκτυο. Αν έχεις πλεόνασμα παραγωγής το πιστώνεσαι και το μεταφέρεις, αν έχεις έλλειμμα το πληρώνεις.
Στο net billing το ρεύμα που παράγει το φωτοβολταϊκό και μπαίνει στο δίκτυο υπολογίζεται με βάση τη (χονδρική) τιμή που συμφώνησες με τον προμηθευτή. Αν γίνει αυτό στην Κύπρο, που μοναδικός προμηθευτής νοικοκυριών είναι η ΑΗΚ, θα παίρνει το «αχρησιμοποίητο» ρεύμα του νοικοκυριού προς 11 σεντ την κιλοβατώρα, όσο είναι το πλαφόν της ΡΑΕΚ. Και όταν το νοικοκυριό θα χρειαστεί ρεύμα από το δίκτυο (αν δεν έχει δική του μπαταρία), θα το παίρνει στο ύψος της οικιακής διατίμησης, δηλαδή αρκετά ακριβότερα απ’ όσο το πούλησε.
Ευρύτερα θεωρείται ότι το net billing είναι δικαιότερο από το net metering. Διότι, λένε οι ειδικοί, πρώτον: πληρώνεις ως παραγωγός για να αποθηκευτεί το ρεύμα σου στο δίκτυο (παύει να είναι δωρεάν μπαταρία το δίκτυο) και πληρώνεις στο ύψος της χονδρικής τιμής που ισχύει (σε περιπτώσεις ανταγωνιστικών αγορών) την ώρα που «πουλάς». Και αγοράζεις στην τιμή που χρεώνεται ο ηλεκτρισμός στους οικιακούς, την ώρα που τον χρειάζεσαι.
Δεύτερον: Με το net metering, το νοικοκυριό που καταναλώνει από το δίκτυο τον ηλεκτρισμό που είχε αποθηκεύσει από το φωτοβολταϊκό, δεν χρεώνεται για το κόστος της κιλοβατώρας. Απλώς αφαιρούνται οι κιλοβατώρες από την «αποθήκευση» που προηγήθηκε. Η μείωση, όμως, των «συστημικών» κιλοβατώρων που διαχειρίζονται οι προμηθευτές, λόγω του μεγάλου αριθμού οικιακών και άλλων φωτοβολταϊκών, αυξάνει και το κόστος παραγωγής και το κόστος προμήθειας. Σημειωτέον, ότι η μεγάλη συμμετοχή πράσινης ενέργειας στο μείγμα υποχρεώνει τον παραγωγό (ΑΗΚ) να χρησιμοποιεί με ασύμφορο τρόπο τις συμβατικές μονάδες για να διατηρεί την σταθερότητα του συστήματος και να κλείνει ανά πάσα στιγμή τις τρύπες στη ζήτηση-παραγωγή, λόγω της εξάρτησης των ΑΠΕ από καιρικές συνθήκες, άνεμο και ηλιοφάνεια. Αυτό το (σημαντικά) αυξημένο κόστος για παραγωγό και προμηθευτή, λένε οι ειδικοί, το φορτώνονται όσοι καταναλωτές δεν έχουν φωτοβολταϊκά στέγης. Και αυτό φαίνεται πως αργά ή γρήγορα θα σταματήσει και στην Κύπρο.
