Της Kerry A. Dolan
Πριν από περίπου έναν χρόνο, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ουκρανίας, ο Rinat Akhmetov, δεσμεύτηκε να κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει τη χώρα του να αντεπιτεθεί στον πόλεμο που ξεκίνησε η Ρωσία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, υποσχόμενος να μην λυπηθεί τα χρήματα. Έκτοτε, οι ρωσικές επιθέσεις έχουν ως τραγικό απολογισμό περίπου 100.000 νεκρούς ή τραυματίες Ουκρανούς στρατιώτες, ενώ έχουν καταστρέψει και ορισμένες ιδιοκτησίες του Akhmetov στη χώρα. Συγκεκριμένα, καταστράφηκαν εργοστασιακές μονάδες που ανήκουν στην εταιρεία εξόρυξης και χάλυβα Metinvest καθώς και υποσταθμοί της εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας DTEK. Και το ακόμη χειρότερο: 517 υπάλληλοί του Akhmetov σκοτώθηκαν, ενώ περίπου 1.000 συγκαταλέγονται στους τραυματίες.
Ωστόσο, ο Akhmetov, γιος ανθρακωρύχου που μεγάλωσε στο Ντονέτσκ, παραμένει αποφασισμένος να αποκαταστήσει τις ζημιές, να συμβάλει στη νίκη του πολέμου και να αναγκάσει τη Ρωσία να καταβάλει αποζημιώσεις. Η Metinvest, όπως λέει ο ίδιος μέσω e-mail στο Forbes, εξακολουθεί να λειτουργεί, αλλά με μειωμένη παραγωγική δύναμη. Επισημαίνει πως συνεχίζει να καταβάλλει κανονικά τους μισθούς των 150.000 υπαλλήλων του και πως ο όμιλός του, η SCM, πλήρωσε 2 δισ. δολάρια σε φόρους το 2022. (Έχει επίσης παραγγείλει ένα υπερπολυτελές σκάφος με την τιμή του να εκτιμάται στα 500 εκατ. δολάρια). Επιπλέον, μέσω του ιδρύματός του, των εταιρειών του και της ποδοσφαιρικής ομάδας Σαχτάρ Ντόνετσκ, της οποίας είναι ιδιοκτήτης, έχει δαπανήσει 150 εκατ. δολάρια παρέχοντας αγαθά και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της επισκευής υποδομών και της προμήθειας ενέργειας. Οι εταιρείες του έχουν παράγει επίσης περίπου 200.000 αλεξίσφαιρα γιλέκα και κατασκευάσει θωρακισμένα καταφύγια για τον ουκρανικό στρατό.
Ο 56χρονος δισεκατομμυριούχος, η περιουσία του οποίου μειώθηκε από τα 14 δισ. δολάρια πριν τον πόλεμο στα 4,3 δισ. δολάρια, έδωσε συνέντευξη στο Forbes νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, από μυστική τοποθεσία στην Ουκρανία.
Forbes: Πώς εξελίσσεται ο πόλεμος; Εκτιμάται πως πλησιάζει το τέλος του και ποια έκβαση θα σήμαινε αυτή τη στιγμή “νίκη” για την Ουκρανία;
Rinat Akhmetov: Η εξέλιξη του πολέμου είναι απροσδόκητη για τον Πούτιν. Δεν περίμενε ότι η Ουκρανία θα άντεχε. Αλλά η Ουκρανία άντεξε, απελευθέρωσε τα μισά εδάφη που είχαν καταλάβει τα εγκληματικά του στρατεύματα και οδεύει προς τη νίκη. Ο Πούτιν δεν περίμενε ότι η Δύση θα επιδείκνυε τέτοια συνοχή. Ο δυτικός κόσμος είναι ενωμένος όσο ποτέ άλλοτε στο πλευρό της Ουκρανίας. Παρέχει οικονομική και στρατιωτική βοήθεια και επιβάλλει πρωτοφανείς κυρώσεις. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν περίμενε ότι η Ουκρανία θα επιβίωνε τον χειμώνα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και θέρμανση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η Βρετανία θα παρέχει στην Ουκρανία όπλα μεγαλύτερης εμβέλειας
Ο λαός μας όχι μόνο αποκατέστησε το ενεργειακό δίκτυο και επιβίωσε, αλλά έστειλε το μήνυμα στον Πούτιν ότι δεν θα πάψει να αγωνίζεται για την ελευθερία του. Νόμιζε ότι οι Ουκρανοί θα τον έραιναν με άνθη, αλλά οι στρατιώτες μας υπερασπίζονται κάθε σπιθαμή της πατρίδας.
Νίκη για μένα σημαίνει αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας στα σύνορα του 1991, που περιλαμβάνει το Ντονμπάς και την Κριμαία. Σημαίνει ότι τιμωρούμε το κράτος-εισβολέα για τα εγκλήματά του κατά της ανθρωπότητας, παίρνουμε αποζημιώσεις από τη Ρωσία και εφαρμόζουμε ένα νέο “Σχέδιο Μάρσαλ” για την Ουκρανία ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Forbes: Πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις σας κατά τη διάρκεια του πολέμου;
R. A.: Ο τρόπος λειτουργίας των επιχειρήσεων μας δεν έχει αλλάξει – οι συνθήκες, ναι, έχουν αλλάξει σημαντικά. Οι διοικήσεις των επιχειρήσεών μας εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο, αντιμετωπίζοντας τα πιο απαιτητικά προβλήματα: από επισκευαστικές εργασίες και την παροχή ενέργειας μέχρι την παραγωγή εκατοντάδων χιλιάδων αλεξίσφαιρων γιλέκων και την κατασκευή θωρακισμένων καταφυγίων για τον ουκρανικό στρατό. Οι επιχειρήσεις μας λειτουργούν υπό αυστηρές συνθήκες, διατηρούν τις θέσεις εργασίας και καταβάλλουν τους μισθούς στους εργαζομένους, εξασφαλίζοντας οικονομική σταθερότητα, πληρώνοντας φόρους και τηρώντας τις δεσμεύσεις τους έναντι των επενδυτών. Το 2022, οι εταιρείες του Ομίλου SCM πλήρωσαν περισσότερα από 2 δισ. δολάρια σε φόρους.
Forbes: Ποια είναι η κατάσταση των εταιρειών σας; Υπάρχουν αναφορές ότι η Metinvest, η εταιρεία εξόρυξης χάλυβα, λειτουργεί στο 30%-50% της δυναμικότητάς της. Ισχύει;
R. A.: Η κατάσταση των εταιρειών του Ομίλου SCM συμβαδίζει με την κατάσταση της ουκρανικής οικονομίας: είναι τραγική. Μέρος των περιουσιακών στοιχείων της Metinvest (Azovstal, Ilyich Steel και άλλες εργοστασιακές μονάδες) έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές ή έχουν καταληφθεί προσωρινά από τους Ρώσους. Τα περιουσιακά στοιχεία της DTEK είναι εκτεθειμένα σε συνεχείς βομβαρδισμούς και επιθέσεις ρωσικών drones.
Αυτή τη στιγμή, η Metinvest λειτουργεί στο 30%-50% της δυναμικότητάς της λόγω των συνεχιζόμενων βομβαρδισμών και ως αποτέλεσμα της κατοχής της παραλιακής περιοχής στη Μαύρη Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των λιμανιών. Συνεχίζουμε να εξορύσσουμε φυσικό αέριο, άνθρακα και σιδηρομετάλλευμα, να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια και χάλυβα, και να επενδύουμε στο μέλλον. Πρόσφατα αγοράσαμε τα δικαιώματα για την ανάπτυξη ενός κοιτάσματος φυσικού αερίου στην περιοχή της Πολτάβα έναντι του ποσού-ρεκόρ των 26 εκατ. δολαρίων που εντάχθηκε στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι εν λόγω άδειες αποκτήθηκαν μέσω μιας αξιοκρατικής δημοπρασίας όπου πλειοδότησε η DTEK. Η εταιρεία μας σχεδιάζει να επενδύσει πάνω από 20 εκατ. δολάρια στο συγκεκριμένο κοίτασμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι Ρώσοι κατέβασαν τα αρκτικά άρματα Tor στη Χερσώνα
Forbes: Είστε σε θέση να πληρώνετε τους υπαλλήλους σας; Πόσους έχετε; Μπορείτε να υπολογίσετε πόσοι έχουν φύγει από την Ουκρανία και πόσοι έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο;
R. A.: Ο Όμιλος SCM απασχολεί σήμερα περίπου 150.000 υπαλλήλους. Όλοι λαμβάνουν κανονικά ολόκληρο τον μισθό. Περισσότεροι από 13.000 έχουν καταταγεί στον στρατό. Το τραγικό είναι ότι ο πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε 517 υπαλλήλους μας και έχουν τραυματιστεί άλλοι 1.000. Εργαζόμαστε αταλάντευτα για την παροχή οικονομικής βοήθειας -και όποιας άλλης συνδρομής- στους τραυματισμένους υπαλλήλους μας και στις οικογένειες που έχουν θύματα.
Forbes: Αποφασίσατε να κλείσετε τα ΜΜΕ και τους τηλεοπτικούς σας σταθμούς; Γιατί το κάνατε;
R. A.: Η Ουκρανία θέσπισε έναν νόμο για τους “ολιγάρχες” με τον οποίο διαφωνώ. Έχω επανειλημμένα δηλώσει: Ποτέ δεν ήμουν και δεν θα γίνω ολιγάρχης. Για να μην κατηγοριοποιηθώ ως “ολιγάρχης” βάσει αυτού του νόμου, συμμορφώθηκα πλήρως με τη νομοθεσία και αναγκάστηκα να κλείσω τα ΜΜΕ μου, μια δραστηριότητα με 20ετή ιστορία, μια ταλαντούχα ομάδα 4.000 εργαζομένων και με επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. δολαρίων. Θα ήταν αδύνατον να τα πουλήσω υπό τις τρέχουσες συνθήκες.
Forbes: Έχετε διοχετεύσει πόρους από το ίδρυμά σας για να βοηθήσετε τον ουκρανικό λαό. Για τι ποσό μιλάμε και σε ποιον τομέα αυτή η βοήθεια ήταν πιο αναγκαία και αποτελεσματική;
R. A.: Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε τον στρατό μας να κρατήσει τις γραμμές άμυνας του και τους πολίτες να επιβιώσουν. Έναν χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή, ο Όμιλος SCM, το ίδρυμά μου και η FC Σαχτάρ έχουν δωρίσει 150 εκατ. δολάρια στο κράτος και στους πολίτες. Η βοήθειά μας περιλαμβάνει οχήματα, εξοπλισμό και οχυρωματικά έργα για τις ουκρανικές Δυνάμεις Άμυνας, φάρμακα και άλλη ανθρωπιστική βοήθεια για τους πολίτες, καθώς και πρωτοβουλίες για να διατηρηθούν σε λειτουργία κρίσιμες υποδομές.
H Metinvest χρησιμοποίησε εσωτερικούς πόρους για την ανάπτυξη και κατασκευή περισσότερων από 100 θωρακισμένα καταφύγια για τους Ουκρανούς μαχητές στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Μπορούν να αντέξουν επιθέσεις από βλήματα πυροβολικού. Σήμερα, 1 στα 10 αλεξίσφαιρα γιλέκα στην Ουκρανία είναι κατασκευασμένο από χάλυβα που παράγει η Metinvest. Συνολικά, έχουμε παράγει και παραδώσει στον ουκρανικό στρατό περίπου 170.000 αλεξίσφαιρα γιλέκα δωρεάν.
Επιπλέον, αποφάσισα να διαθέσω επιπλέον 25 εκατ. δολάρια για τους υπερασπιστές της Μαριούπολης. Το project ονομάζεται Heart of Azovstal και έχει ήδη δρομολογηθεί. Θα βοηθήσουμε τους υπερασπιστές της Μαριούπολης και τις οικογένειες των αγνοουμένων και των σκοτωμένων στρατιωτών, καθώς και τις οικογένειες των αιχμαλώτων πολέμου.
Forbes: Έχετε ξεκινήσει έργα ανοικοδόμησης σε ιδιοκτησίες σας που έχουν υποστεί καταστροφές;
R. A.: Καθημερινά κάνουμε εργασίες αποκατάστασης σε εγκαταστάσεις που δέχονται ρωσικά πυραυλικά χτυπήματα, με προτεραιότητα στις ενεργειακές μας υποδομές. Όλες οι ουκρανικές εταιρείες ενέργειας αποκαθιστούν τις κατεστραμμένες εγκαταστάσεις, βοηθώντας τους πολίτες να αντιμετωπίσουν τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα. Σχεδιάζουμε μια μεγάλης κλίμακας ανοικοδόμηση των υποδομών μας στη Μαριούπολη και συμμετέχουμε στο σχέδιο “Mariupol Reborn” που αφορά την ανοικοδόμηση όλης της πόλης.
Για να προχωρήσει αυτό, πρέπει να επανακτήσουμ τον πλήρη έλεγχο ολόκληρης της ουκρανικής επικράτειας και να λάβουμε αποζημιώσεις από τη Ρωσική Ομοσπονδία, κάτι με το οποίο ασχολείται η νομική μας ομάδα. Εκτός από το αίτημα που έχω καταθέσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάθε περιουσιακό στοιχείο του Ομίλου SCM που επλήγη από τη ρωσική επίθεση έχει καταθέσει παρόμοιο έτοιμο στο ΕΔΑΔ – πρόκειται για περισσότερες από 60 περιπτώσεις. Τα αιτήματά μας είναι σαφή: να αναγνωριστεί ότι οι ενέργειες της Ρωσίας παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να υποχρεωθεί η Ρωσία να καταβάλει τις εύλογες αποζημιώσεις. Είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε δίκιο και ελπίζουμε ότι το Δικαστήριο θα αποδώσει δικαιοσύνη υπέρ των Ουκρανών.
Οι αγωγές στρέφονται κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το ΕΔΑΔ είναι ο πρώτος θεσμός στον οποίο επιδιώκουμε να δικαιωθούμε – σχεδιάζουμε να καταθέσουμε τις αξιώσεις μας και σε άλλους οργανισμούς. Η Ρωσία πρέπει να λογοδοτήσει για όλα όσα έχει κάνει από το 2014 στις αποσχισθείσες περιοχές του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, καθώς και για τις ενέργειες των τρομοκρατών που δρουν υπό την καθοδήγηση της Μόσχας. Σύντομα θα ενημερώσουμε την κοινή γνώμη για τις νομικές αγωγές μας κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η Ρωσία πρέπει να πληρώσει για τον πόλεμο που ξεκίνησε, για τα εργοστάσια και τις υποδομές που κατέστρεψε.
Καλούμε όλους τους συμμάχους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της G7, να συνεργαστούν μαζί μας για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού διεθνούς συστήματος που θα μας επιτρέψει να ζητήσουμε αποζημιώσεις από τη Ρωσία, μεταξύ άλλων σε βάρος των κρατικών περιουσιακών στοιχείων της, καθώς και των εταιρειών που ελέγχονται πλήρως ή εν μέρει από τη ρωσική κυβέρνηση. Το σύστημα αυτό πρέπει να λειτουργήσει προς όφελος της Ουκρανίας και όλων όσοι έχουν πληγεί από τον πόλεμο, τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι η Ρωσία θα λογοδοτήσει πλήρως στον ουκρανικό λαό, μεταξύ άλλων και οικονομικά”.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί η Τουρκία συζητά με τη Μ. Βρετανία αγορά Eurofighter
Forbes: Τι θα θέλατε να γνωρίζει ο αμερικανικός λαός για την παρούσα φάση του πολέμου στην Ουκρανία;
R. A.: Ο αμερικανικός λαός γνωρίζει καλά πως ο Πούτιν διεξάγει έναν τρομερό και άδικο πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Γνωρίζει ακόμα τι σημαίνει ο αγώνας για την ελευθερία. Ο αμερικανικός λαός βοηθά την Ουκρανία να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο. Εξάλλου, αυτός ο πόλεμος είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια προσπάθεια του Πούτιν να καταλάβει την Ουκρανία. Είναι ένας πόλεμος κατά της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, κατά της δημοκρατίας και του ελεύθερου κόσμου, κατά της παγκόσμιας τάξης και ασφάλειας. Υπερασπιζόμαστε τόσο τους εαυτούς μας όσο και εσάς. Οι ηγετικές πρωτοβουλίες του Τζο Μπάιντεν και η επίσκεψή του στο Κίεβο είναι ιστορικής σημασίας και η διακομματική υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι πρωτοφανής. Είμαι ευγνώμων στον αμερικανικό λαό και τους ηγέτες του για την τεράστια βοήθειά τους.
Forbes: Πώς είναι η καθημερινότητά σας αυτή την περίοδο;
R. A.: Παραμένω στην Ουκρανία, όπως τόσοι άλλοι πολίτες. Δεν έχω φύγει από την Ουκρανία ούτε μια μέρα. Έχω τα ίδια συναισθήματα με κάθε Ουκρανό. Ξυπνώ και κοιμάμαι με τη σκέψη μου αποκλειστικά και μόνο στη νίκη της Ουκρανίας, και κάνω ό,τι μπορώ για να τη φέρω πιο κοντά: από τις πρωινές μου τηλεδιασκέψεις μέχρι τις καθημερινές μου συναντήσεις.
Πηγή: Forbes
