Υπάρχει ψηφιακό χάσμα στις πληρωμές; κατανοώντας γιατί τα μετρητά παραμένουν σημαντικά για τόσους πολλούς αναλύει το άρθρο από τους Alejandro Zamora-Pérez, Andrea Marini και Juha Honkkila το οποίο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.

Με την αξιολόγηση των προτύπων πληρωμών στη ζώνη του ευρώ χρησιμοποιώντας λεπτομερή δεδομένα έρευνας, τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται σε αυτό το άρθρο αμφισβητούν δύο επικρατούσες παραδοχές. Οι αρθρογράφοι σημειώνουν. Πρώτον, αμφισβητούμε την ιδέα ότι τα μετρητά χρησιμοποιούνται μόνο από άτομα που είναι λιγότερο συνδεδεμένα με τον ψηφιακό κόσμο, απεικονίζοντας την υψηλή χρήση μετρητών σε άτομα με πρόσβαση σε εργαλεία ψηφιακών πληρωμών. Δεύτερον, επανεξετάζουμε την ιδέα ότι η ψηφιοποίηση των πληρωμών είναι μια ενιαία διαδικασία, δείχνοντας ότι τα άτομα με πιο περιορισμένη πρόσβαση στα ψηφιακά εργαλεία πληρωμών έχουν διαφορετικά κοινωνικοδημογραφικά προφίλ.

Οι πληροφορίες που αποκτήθηκαν εμπλουτίζουν την κατανόησή μας πέρα ​​από μια ενιαία προσέγγιση για τις καθημερινές πληρωμές στην ψηφιακή εποχή. Τα ευρήματα συνάδουν με την προσέγγιση που υιοθέτησε το Ευρωσύστημα για τα μετρητά και τις πληρωμές, η οποία στοχεύει να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα και την αποδοχή μετρητών ενώ αγκαλιάζει την ψηφιακή καινοτομία. Η ζώνη του ευρώ, αναφέρεται στο άρθρο,  περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό ατόμων από τις περισσότερες δημογραφικές ομάδες που επιλέγουν να χρησιμοποιούν μετρητά για καθημερινές συναλλαγές. Σε αντίθεση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες με χαμηλότερη χρήση μετρητών, η ζώνη του ευρώ μπορεί να θεωρηθεί ως χαρακτηριστικό παράδειγμα όπου τα απτά οφέλη των μετρητών φαίνεται να γίνονται ευρέως αντιληπτά από τον πληθυσμό. Ωστόσο, οι λόγοι πίσω από την επίμονη χρήση των μετρητών στην ψηφιακή εποχή δεν είναι πλήρως κατανοητοί καθώς είναι περίπλοκοι και πολύπλευροι, που εκτείνονται από πρακτικούς περιορισμούς έως ριζωμένες συνήθειες και προτιμήσεις, κάτι που πρόσφατα ώθησε την ακαδημαϊκή έρευνα για το θέμα.

Η ομάδα στην οποία θα εστιάσουμε, την οποία για λόγους απλότητας θα αποκαλούμε «λιγότερο ψηφιοποιημένη ομάδα», περιλαμβάνει άτομα που αναφέρουν ότι δεν έχουν ούτε χρεωστική ή πιστωτική κάρτα ούτε λογαριασμό πληρωμών, αναφέρουν οι αρθρογράφοι. Ένας άλλος λόγος για τον υψηλό αριθμό είναι η εκπληκτικά μικρή επικάλυψη μεταξύ των δύο υποομάδων.

Αυτή η επικάλυψη μεταξύ ατόμων που δεν έχουν λογαριασμό και κάρτα θα μπορούσε να εξηγηθεί από διάφορους παράγοντες: ορισμένοι μπορεί να βασίζονται σε άλλα άτομα για οικονομικές συναλλαγές (για παράδειγμα, οι κάρτες τους μπορεί να συνδέονται με τον λογαριασμό ενός μέλους της οικογένειας) ή να χρησιμοποιούν εναλλακτικές μορφές κάρτας πληρωμής που δεν συνδέονται με λογαριασμούς (όπως προπληρωμένες κάρτες), ενώ άλλοι μπορεί απλώς να έχουν διαφορετικές οικονομικές στρατηγικές που δεν ταιριάζουν με τα συμβατικά πρότυπα. Για παράδειγμα, το 25,9% των μη κατόχων λογαριασμού πραγματοποίησε πληρωμή με κάρτα κατά τη διάρκεια της ημέρας της έρευνας. Από αυτούς που πραγματοποίησαν πληρωμές κατά τη διάρκεια της ημέρας της έρευνας, το 80% των ατόμων χωρίς κάρτα ή λογαριασμό πραγματοποίησε τουλάχιστον μία πληρωμή σε μετρητά, σε σύγκριση με το 73% του υπόλοιπου πληθυσμού. Όσον αφορά την αποθήκευση αξίας, το 43% της λιγότερο ψηφιοποιημένης ομάδας διατηρούσε ταμειακά αποθέματα στο σπίτι έναντι 38% για άλλους.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα άτομα που αναφέρουν ότι δεν διαθέτουν τουλάχιστον ένα εργαλείο ψηφιακών πληρωμών (είτε κάρτες είτε λογαριασμοί) αποτελούν μια διαφορετική ομάδα, αποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει προφίλ που να ταιριάζει σε όλους.

Εμμονή στα μετρητά

Η φυσική τραπεζική παρουσία δεν έχει καμία στατιστική επίδραση στην απόφαση να μην έχουμε κάρτα ή λογαριασμό, σημειώνεται στο άρθρο. Αυτό υποδηλώνει ότι στη ζώνη του ευρώ, σε αντίθεση με τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες η απόσταση από τα τραπεζικά υποκαταστήματα έχει μικρό αντίκτυπο, υποδηλώνοντας έναν ισχυρότερο ρόλο για τις προσωπικές προτιμήσεις και τους προσωπικούς περιορισμούς.

Τα μισά από τα λιγότερο ψηφιοποιημένα άτομα αναφέρουν ότι συνεχίζουν να χρησιμοποιούν μετρητά όσο και πριν από την πανδημία, με σχεδόν το ένα τρίτο να αυξάνει τη χρήση τους, υποδηλώνοντας σημαντική επιμονή των συνηθειών σε μετρητά. παρακολούθηση της διανομής και της διαθεσιμότητας των τραπεζικών υποκαταστημάτων και των ΑΤΜ και τον εντοπισμό απομακρυσμένων ή υποεξυπηρετούμενων περιοχών. Η πρόσβαση σε μετρητά είναι μια σημαντική πτυχή που μπορεί να επηρεάσει τις επιλογές πληρωμής και να έχει σημαντικές συνέπειες για τους καταναλωτές. Διασφαλίζοντας ότι τα μετρητά παραμένουν εύκολα προσβάσιμα, το Ευρωσύστημα στοχεύει να παρέχει ένα δίχτυ ασφαλείας που σέβεται και υποστηρίζει όσους, κατά επιλογή ή περίσταση, επιλέγουν τα μετρητά ως επιλογή πληρωμής.