Η Fitch Ratings προειδοποιεί ότι μια σειρά από «φούσκες» που δημιουργήθηκαν το 2025 σε επιμέρους τμήματα των αγορών ενδέχεται να σκάσουν το 2026, με τον οίκο να τονίζει ότι αυξάνονται τόσο οι συστημικοί κίνδυνοι όσο και η πιθανότητα ξαφνικών σοκ. Η προειδοποίηση έρχεται σε μια περίοδο έντονης επενδυτικής ευφορίας, υψηλών αποτιμήσεων και ισχυρής ανάπτυξης έργων που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Σύμφωνα με τη Fitch, η αντίθεση μεταξύ του ευνοϊκού περιβάλλοντος χρηματοδότησης και των αδύναμων μακροοικονομικών προοπτικών δημιουργεί αυξημένες πιθανότητες για διόρθωση στις αγορές, με πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια πίστωση.
Η εικόνα των αγορών: Υπερβολές και αποκλίσεις
Ο οίκος επισημαίνει ότι οι διεθνείς χρηματιστηριακοί δείκτες κατέγραψαν διψήφιες αποδόσεις το 2025, με αποτιμήσεις όπως το P/E του S&P 500 να ξεπερνούν τον 30ετή μέσο όρο. Παράλληλα, τα πιστωτικά spreads παραμένουν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών, υποδηλώνοντας υπερβάλλουσα όρεξη για ρίσκο.
Την ίδια στιγμή, οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας επιβραδύνονται, με τις προβλέψεις για το 2026 να παραμένουν υποτονικές. Η Fitch μιλά για «αποσύνδεση» μεταξύ θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών και χρηματιστηριακών αποτιμήσεων.
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο «φούσκας»
Η Fitch εντοπίζει τέσσερις βασικούς άξονες που, εάν ενεργοποιηθούν, μπορεί να οδηγήσουν σε υποβαθμίσεις χωρών και σε νέα χρηματοπιστωτική πίεση:
- Τεντωμένες αποτιμήσεις και χαλάρωση κριτηρίων δανεισμού.
- Εξάρτηση των αγορών από την έκρηξη τεχνητής νοημοσύνης, με αυξημένο κίνδυνο υπερεπένδυσης.
- Ραγδαία ανάπτυξη ιδιωτικού δανεισμού, που ενδέχεται να κρύβει μη ορατές εστίες μόχλευσης.
- Υψηλό δημόσιο χρέος σε ανεπτυγμένες οικονομίες, με αυξημένο κίνδυνο σοκ στις αγορές ομολόγων.
AI: Μεγάλη αξία – ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα
Η Fitch σημειώνει ότι οι επενδύσεις σε AI έχουν εκτιναχθεί, με τις τέσσερις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες να δαπανούν 350 δισ. δολάρια μέσα σε δύο χρόνια. Παρά τη δυναμική της τεχνολογίας, ο οίκος προειδοποιεί ότι οι συνθήκες είναι ώριμες για κύκλους υπερεπένδυσης και διόρθωσης, καθώς η «δημιουργική καταστροφή» που συνοδεύει την AI μπορεί να εντείνει τις αναταράξεις.
Ιδιωτική πίστωση: Όχι φούσκα, αλλά πιθανό ενισχυτικό σοκ
Αν και η Fitch δεν θεωρεί ότι ο τομέας της ιδιωτικής πίστωσης βρίσκεται σε φούσκα, τονίζει ότι η ταχεία ανάπτυξή του, σε συνδυασμό με την αδιαφάνεια, θα μπορούσε σε περίπτωση εξωγενούς σοκ να μεγεθύνει την αναταραχή. Με στοιχεία ενεργητικού 2,1 τρισ. δολαρίων, ο τομέας είναι μικρός σε σχέση με το συνολικό σύστημα, αλλά μπορεί να αποτελέσει κανάλι μετάδοσης κρίσης.
Γεωπολιτικοί και εμπορικοί κίνδυνοι
Η Fitch υπογραμμίζει ότι το παγκόσμιο περιβάλλον παραμένει εύθραυστο, με:
- υψηλή πολιτική αβεβαιότητα στις ΗΠΑ,
- αναμενόμενες επαναδιαπραγματεύσεις εμπορικών συμφωνιών,
- αυξημένο δασμολογικό ρίσκο,
- και κρίσιμες γεωπολιτικές εντάσεις.
Όλα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα αιφνιδιαστικών σοκ και απότομης ανατιμολόγησης κινδύνου.
