Ούτε φωνή, ούτε ακρόαση από τις Βρυξέλλες σε σχέση με τον νόμο που ενέκρινε η Βουλή και αφορά την επιβολή μειωμένου ΦΠΑ κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας. Ο νόμος βρίσκεται ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) από τον περασμένο Ιούνιο, για να εξεταστεί κατά πόσο η εθνική νομοθεσία συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ως γνωστό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εννοεί όπως ο μειωμένος ΦΠΑ επιβάλλεται μόνο για κοινωνικούς σκοπούς, όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή Οδηγία, κάτι το οποίο εδώ και χρόνια δεν εφαρμοζόταν στην Κύπρο, με αποτέλεσμα η Κομισιόν να κινήσει διαδικασίες κατά της Δημοκρατίας.

Λόγω της κατάχρησης της συγκεκριμένης ευρωπαϊκής Οδηγίας, το μέτρο του μειωμένου ΦΠΑ ήταν σχεδόν καθολικό και το επωφελήθηκαν και ξένοι επενδυτές, οι οποίοι πολιτογραφήθηκαν Κύπριοι στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος. Το προβληματικό νομικό πλαίσιο, το οποίο άνοιγε παράθυρα εκμετάλλευσης, προέβλεπε την επιβολή 5% ΦΠΑ στα πρώτα 200 τ.μ της κατοικίας/διαμερίσματος, ανεξαρτήτως συνολικού εμβαδού του ακινήτου.

Οι μεταβατικές διατάξεις

Βάσει των μεταβατικών διατάξεων, η νέα ρύθμιση δεν θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που έχει εξασφαλιστεί πολεοδομική άδεια ή θα υποβληθεί αίτηση για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας εντός τεσσάρων μηνών από την έναρξη της ισχύος του νόμου, δηλαδή μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με τον νόμο,  θα πρέπει να υποβληθεί δεόντως συμπληρωμένη υπεύθυνη δήλωση για την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας στον Έφορο Φορολογίας εντός τριών ετών από την έναρξη της νέας νομοθεσίας.

Επίσης, για τις περιπτώσεις που δεν θα απαιτείται η έκδοση πολεοδομικής άδειας αλλά μόνο άδεια οικοδομής, θα εκδοθεί σχετική εγκύκλιος από το Τμήμα Φορολογίας.

Επιπρόσθετα, προβλέπεται πως στις περιπτώσεις που άτομο παύει να χρησιμοποιεί την κατοικία του ως μόνιμο χώρο διαμονής πριν από την προβλεπόμενη στον βασικό νόμο περίοδο των δέκα ετών, θα καταβάλλει αναλογικά το ποσό της διαφοράς μεταξύ του φόρου που προκύπτει από την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή (5%) και του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ (19%) για τη χρονική περίοδο που δεν χρησιμοποίησε την κατοικία, στη βάση της επισήμανσης του Εφόρου Φορολογίας.

Οι δικαιούχοι

Βάσει του νόμου που εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία στις 8 Ιουνίου, μειωμένο ΦΠΑ θα επιβάλλεται στα 130 τ.μ. της κύριας κατοικίας/διαμερίσματος με αξία μέχρι €350 χιλ.

Παράλληλα, προνοείται και κλιμακωτή επιβολή μειωμένου ΦΠΑ, δηλαδή όσο μεγαλώνει το εμβαδό και η αξία της κατοικίας, οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν περισσότερα. Για κατοικίες και διαμερίσματα με εμβαδόν από 131 τ.μ. μέχρι 190 τ.μ. και με αξία μέχρι €475 χιλ. θα επιβάλλεται 19% ΦΠΑ.

Νοείται ότι για τα πρώτα 130 τ.μ. και για αξία €350 χιλ. το ΦΠΑ θα είναι 5%, ενώ για τα υπόλοιπα 60 τ.μ., μέχρι τα 190 τ.μ., το ΦΠΑ θα αυξάνεται στο 19%. Επίσης για κατοικίες και διαμερίσματα με εμβαδόν πέραν των 190 τ.μ. και με αξία πέραν των €475 χιλ. θα επιβάλλεται 19% ΦΠΑ από το πρώτο τετραγωνικό και το πρώτο σεντ.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τις συζητήσεις που προηγήθηκαν, οι Βρυξέλλες είχαν απαιτήσει από τις κυπριακές αρχές όπως 5% ΦΠΑ να επιβάλλεται στα 110 τ.μ. της κατοικίας/ διαμερίσματος, κάτι με το οποίο είχαν διαφωνήσει έντονα τα κόμματα, υποστηρίζοντας πως με την συγκεκριμένη ρύθμιση θα μειωνόταν δραστικά ο αριθμός των δικαιούχων και θα επηρεαζόταν η αγορά των ακινήτων.

Σημειώνεται πως ήδη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει υπογράψει τον νόμο, ο οποίος δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.

Μέχρι την 1η Νοεμβρίου

Παρόλο που υπάρχει αισιοδοξία στο Υπουργείο Οικονομικών πως η νέα νομοθεσία θα περάσει την αξιολόγηση της ΕΕ, εκείνο που προκαλεί ανησυχία είναι το μεγαλύτερο εμβαδό ακινήτων στο οποίο θα επιβάλλεται 5% ΦΠΑ, σε σχέση με εκείνο που είχε συστήσει η ΕΕ.

Αρμόδια πηγή δήλωσε όμως στον «Φ» πως η συμπερίληψη των δύο κριτηρίων στη νομοθεσία, δηλαδή του εμβαδού και της αξίας των ακινήτων, θα συμβάλουν στην έγκρισή της από τις ευρωπαϊκές αρχές.

Η ίδια πηγή εξέφρασε την εκτίμηση πως η ΕΕ θα κοινοποιήσει την απάντησή της στις κυπριακές αρχές το Φθινόπωρο, καθώς, σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις που περιλήφθηκαν στη νέα νομοθεσία, η ισχύς της ξεκινά από την 1η Νοεμβρίου.