Όχι μόνο καθυστέρησε να δικάσει πειθαρχικά εργοληπτικές εταιρείες που με βούλα Κακουργιοδικείου (18/2/2015) εμπλέκονται στην πολύκροτη υπόθεση του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Πάφου με μίζες πέραν του 1.000.000 ευρώ, αλλά τους απάλλαξε από κάθε ευθύνη λόγω ακριβώς αυτής της καθυστέρησης.
Ο λόγος για το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων (νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου), που είναι το αρμόδιο Σώμα της Πολιτείας για να ελέγχει πειθαρχικά εργοληπτικές εταιρείες.
Όπως κατέστη σαφές χθες από τα διαμειφθέντα της –μακράς σε διάρκεια– συνεδρίασης της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, από τον Ιούνιο του 2015 μέχρι και την 1η Φεβρουαρίου του τρέχοντος μήνα, το Συμβούλιο δεν κατάφερε να εκδικάσει πειθαρχικά τη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων σε βάρος των ενεχόμενων στο σκάνδαλο του ΣΑΠΑ εργοληπτικών εταιρειών και των τεχνικών τους διευθυντών. Έτσι, το νυν Συμβούλιο Ελέγχου Εργοληπτών κατέληξε 8,5 χρόνια μετά να τους απαλλάξει από κάθε ευθύνη λόγω… κατάχρησης διαδικασίας.
Βάσει των διαμειφθέντων στη χθεσινή συνεδρίαση, το Συμβούλιο ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου απαρτίζεται από στελέχη που έχουν θητεία 30 μηνών, ενώ έκαστος αξιωματούχος μπορεί να έχει μέχρι και δυο θητείες. Το εν λόγω γεγονός προβλήθηκε ως ελαφρυντικό, για να επεξηγηθεί ότι δεν μπορούσε η πειθαρχική διαδικασία να συνεχιστεί με διαφορετική σύνθεση του συμβουλίου (βλ. διάρκεια θητείας και περιορισμό στους επαναδιορισμούς). Έστω όμως κι αν αυτή η παράμετρος τονίστηκε στη χθεσινή συνεδρίαση, εντούτοις, έγιναν επικρίσεις από βουλευτές, οι οποίοι είπαν ότι επιδείχθηκε ανοχή από το Συμβούλιο σε προδικαστικές ενστάσεις και αιτήματα αναβολών από τους δικηγόρους των πειθαρχικά κατηγορούμενων νομικών και φυσικών προσώπων.
Ο βουλευτής ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, σχολίασε χαρακτηριστικά: «Τα δικαστικά όργανα πρέπει να γνωρίζουν ότι στη θητεία των 30 μηνών τους πρέπει να κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να εκδικάσουν μια πειθαρχική υπόθεση. Άρα, δίνοντας μια παράταση, για παράδειγμα, για να μπει η ένσταση, θα έπρεπε να αρνηθούν οι πέντε λέγοντας ότι “αυτή η υπόθεση πρέπει να τελειώσει σε 30 μήνες πριν να φύγει αυτό το πειθαρχικό συμβούλιο και να αναγκαστεί να έρθει άλλο”».
Από τα όσα κλήθηκαν να αναφέρουν χθες ενώπιον βουλευτών ο υπουργός Μεταφορών, Αλέξανδρος Βαφεάδης, ο οποίος θήτευσε στο Συμβούλιο, η τέως πρόεδρος του εν λόγω σώματος, Ξένια Κλεόπα και η νυν αντιπρόεδρος (για δεύτερη θητεία), Ειρήνη Νεοφύτου, προκύπτει ότι η πειθαρχική διαδικασία εξελίχθηκε με ρυθμούς χελώνας. Κι αυτό παρ’ όλο που από τον Φεβρουάριο του 2016 υπήρξε πόρισμα ερευνούσας λειτουργού. Έγινε λόγος για 35 συνεδριάσεις στο πλαίσιο της πειθαρχικής διαδικασίας, καθώς και διακοπής της και μετέπειτα επανέναρξής της. Η δε τελική απόφαση που απάλλαξε τις κατηγορούμενες –πειθαρχικά– φυσικές και νομικές οντότητες ανακοινώθηκε την 1η του τρέχοντος Φεβρουαρίου.
Εδώ να σημειωθεί ότι στη χθεσινή συνεδρίαση δεν δόθηκε ξεκάθαρη εικόνα για τους πειθαρχικά ελεγχόμενους. Ενώ είχε γίνει λόγος για επτά εταιρείες από τις οποίες είχαν δοθεί οι μίζες, σε κάποια στιγμή αναφέρθηκε ότι οι υποθέσεις ενώπιον του Συμβουλίου ήταν οκτώ. Όταν, μάλιστα, η αντιπρόεδρος του Συμβουλίου, Ειρήνη Νεοφύτου, μιλούσε για το θέμα, ανέγνωσε πολύ γρήγορα τα ονόματα εταιρειών (δεν διακρίναμε τις ακριβείς ονομασίες όλων των εργοληπτικών εταιρειών) και αναφέρθηκε σε δυο τεχνικούς συμβούλους αυτών και όχι όλους. Σε μια περίπτωση, μίλησε για εταιρεία που δεν υφίστατο το 2015.
Πάντως, με βάση την επίμαχη υπόθεση του Κακουργιοδικείου για το ΣΑΠΑ, οι καταδικασθέντες Βέργας και Μαληκίδης είχαν λάβει από τις εργοληπτικές εταιρείες που συμβλήθηκαν με το ΣΑΠΑ το συνολικό ποσό των €520.000 και €498.000, αντιστοίχως (μετά τη σύλληψή τους, τα περισσότερα είχαν επιστραφεί). Τα συνδεδεμένα με αυτές τις εταιρείες πρόσωπα, ήταν μάρτυρες κατηγορίας στην υπόθεση. Τότε, είχε ξεκαθαριστεί πως έστω κι αν δεν κατηγορηθούν ποινικά, θα λογοδοτήσουν πειθαρχικά. Να σημειωθεί ότι με βάση την απόφαση του Κακουργιοδικείου Πάφου το 2015, οι εταιρείες που έδωσαν τα εν λόγω ποσά και αναφέρθηκαν χθες και από τη βουλευτή Ειρήνη Χαραλαμπίδου, η οποία ενέγραψε το θέμα, ήταν οι ακόλουθες: Κοινοπραξία Medcon Construction Ltd – General Construction Company Ltd, Nemesis Constructing Public Company, Envitec S.A., Κοινοπραξία Loizos Iordanous Constructions ltd – Χ.Π.Θ Αλεξάνδρου, ΑΤΛΑΣ ΠΑΝΤΟΥ και Iacovou Bros, Awatech.
Όπως ανέφεραν χθες οι Ξένια Κλεόπα και Ειρήνη Νεοφύτου, ποινή επιβλήθηκε μόνο στην εταιρεία Loizos Iordanous Constructions ltd και στον τεχνικό διευθυντή της. Όπως εξήγησε η κ. Νεοφύτου «παραδέχθηκαν ενοχή σε τρεις από τις πέντε κατηγορίες που είχαν απαγγελθεί. Λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα και τη σοβαρότητα των πειθαρχικών παραπτωμάτων το Συμβούλιο επέβαλε την ποινή του υποβιβασμού από τρίτη τάξη στην τέταρτη και στο φυσικό πρόσωπο από την πρώτη τάξη που ήταν γραμμένος στη δεύτερη. Δεν δικαιούνται να υποβάλουν αίτημα για να αναβαθμιστούν για περίοδο 2 ετών».
Η Χαραλαμπίδου σχολίασε, μεταξύ άλλων, ότι «στην Κύπρο κάθε απατεώνας έχει καταφύγιο» και μίλησε για εταιρείες που «συνέχισαν ακάθεκτες να πιάνουν έργα του δημοσίου και να θησαυρίζουν». Όταν η αντιπρόεδρος του Συμβουλίου ανέφερε ότι δεν μπορεί να δοθούν στους βουλευτές τα πρακτικά των πειθαρχικών διαδικασιών, η Χαραλαμπίδου, επανήλθε με νέο σχόλιο: «Άρα κανένας δεν μπορεί να σας κρίνει αν είναι σκόπιμα αυτά που κάμετε, αν μεθοδεύσατε αυτά που κάνατε…».
Έγιναν κι αυτά
Από πλευράς Επιστημονικού Τεχνικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου (ΕΤΕΚ) αναφέρθηκε ότι η πειθαρχική διαδικασία σε βάρος όσων μελών το υενεπλάκησαν με την υπόθεση του ΣΑΠΑ συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί παρά τα όποια εμπόδια παρουσιάστηκαν.
Εξάλλου, ο αρμόδιος υπουργός Μεταφορών, Νικόλας Βαφεάδης, ο οποίος διετέλεσε και μέλος του Συνδέσμου Εργοληπτών, είπε ότι μέχρι τη λήξη της θητείας του Συμβουλίου στο οποίο συμμετείχε, στο τέλος του 2018, έγιναν 35 ακροαματικές διαδικασίες. Πρόσθεσε, ότι το επόμενο διοικητικό σχήμα του Συμβουλίου που διορίστηκε το 2019 δεν προχώρησε το θέμα, ενώ το επόμενο Συμβούλιο που διορίστηκε τον Αύγουστο του 2021 μετά από 17 συνεδρίες κατέληξε ότι με τη λήξη της θητείας του τον Ιανουάριο του 2024, δεν υπάρχει περιθώριο για να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Πρόσθεσε ότι προχωρεί στην ετοιμασία νομοσχεδίου για να κλείσουν «παραθυράκια» στην κείμενη νομοθεσία, με απώτερο στόχο να περιοριστεί ο χρόνος που απαιτείται για την εξέταση των συγκεκριμένων υποθέσεων.
Ο Δήμαρχος Πάφου και πρόεδρος του ΣΑΠΑ, Φαίδωνας Φαίδωνος, ο οποίος είχε έντονη συμμετοχή στην αποκάλυψη του σκανδάλου, ανέφερε πως θα προχωρήσουν σε καταγγελία στην Αστυνομία, για αμέλεια καθήκοντος ή παρακώλυση διαδικασίας πειθαρχικών οργάνων, τόσο κατά του Συμβουλίου Εργοληπτών, όσο και κατά του ΕΤΕΚ. Αν και χαρακτήρισε συμπαθή τον υπουργό Μεταφορών, σημείωσε ότι τον συγκαταλέγει «σε αυτούς που φέρουν μερίδιο της ευθύνης για το κλείσιμο (σ.σ. πειθαρχικά) ή τη μη εκδίκαση» της υπόθεσης.
Είπε, ακόμη, πως για το σκάνδαλο καταδικάστηκαν δύο Δήμαρχοι και τέσσερις δημοτικοί σύμβουλοι για ενάμισι εκατομμύριο μίζες και άλλα περίπου €2 εκατ. μη αποκαλυφθείσες μίζες, όπως υποστήριξε, με συνέπεια να γίνουν υπερπληρωμές και κακοτεχνίες κατά το στάδιο της Α’ και Β’ φάσης του δικτύου του ΣΑΠΑ, και οικονομικό όφελος για τις εταιρείες πέριξ των €30 εκατ. «Άρα υπήρχε κόστος πραγματικό για τον φορολογούμενο περίπου €34 εκατ. από υπερπληρωμές σε αυτούς τους κυρίους», είπε, προσθέτοντας ότι εταιρείες υπέβαλαν προσφυγές στα Δικαστήρια με απαιτήσεις €20 εκατ., ενώ το ΣΑΠΑ έχει ανταπαιτήσεις €20 εκατ.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΕΤΕΚ Πλάτωνας Στυλιανού, απέρριψε κατηγορηματικά στη χθεσινή συνεδρίαση αναφορές και κατηγορίες για εσκεμμένη ολιγωρία και καθυστερήσεις από το πειθαρχικό συμβούλιο του επιμελητηρίου.
Ανέφερε ότι αυτεπάγγελτα το συμβούλιο του ΕΤΕΚ, κίνησε τη διαδικασία για διερεύνηση ενδεχόμενων πειθαρχικών ευθυνών μελών του επιμελητηρίου, τα οποία είχαν καταδικαστεί για διάπραξη ποινικών αδικημάτων λόγω της εμπλοκής τους σε υποθέσεις καταδολίευσης και διασπάθισης δημόσιου χρήματος.
Ο Νίκος Ζαμπακίδης, που εκπροσώπησε την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να εξεταστεί αυτεπάγγελτα η υπόθεση από το σώμα στο οποίο συμμετέχει.
Η βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε μεταξύ άλλων: «Για χρόνια αυτό τον λαό τον κοροϊδεύουμε, μιλούμε για διαφάνεια για δικαιοσύνη, ενώ ξέρουμε ότι πίσω από κλειστές πόρτες γίνονται συμφωνίες, ανταλλάσσονται χρήματα και στο τέλος εκείνοι οι οποίοι εμπλέκονται συνεχίζουν και η Λευκωσία είναι γεμάτη με πινακίδες με αυτούς που εμπλέκονται».
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Ρίτα Σούπερμαν είπε πως «είναι θλιβερό και τραγικό να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι η δικαιοσύνη στην Κύπρο εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κατηγορουμένων».
Ο Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε πως πρέπει να επανεξεταστεί από τη Βουλή το ζήτημα των εξουσιών που έχουν τα επαγγελματικά σώματα. «Αλλά να μην περιμένουμε δύο επαγγελματικά σώματα να επιβάλουν ποινές, έχουμε μια τρύπα άρα στο νομικό μας σύστημα», είπε χαρακτηριστικά.
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, Δημήτρης Δημητρίου, σε τοποθετήσεις του μετά το τέλος της συνεδρίασης, ανέφερε: «Αυτά είναι που βλέπουν οι πολίτες, είναι αυτά που βλέπει η κοινωνία και μας απαξιώνει και εμπεδώνεται το αίσθημα βαθύτατης διαπλοκής και διαφθοράς προς τους πολίτες. Αυτά προσωπικά μου προκαλούν απέχθεια και αηδία». Είπε ότι η επιτροπή Θεσμών θα ζητήσει το υλικό από την εκδίκαση της υπόθεσης από το πειθαρχικό σώμα του Συμβουλίου Εργοληπτών «για να δούμε», όπως είπε, «πώς διορθώνουμε αυτή την πολύ λανθασμένη και αισχρή κατάσταση». Σημειώνεται πως το θέμα συζητήθηκε αυτεπάγγελτα κατόπιν πρότασης της Ειρήνης Χαραλαμπίδους (ΑΚΕΛ) και της Αλεξάνδρας Ατταλίδου (ανεξάρτητη)
