Την άμεση προώθηση των σχεδιασμών για την ένταξη των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας στο ηλεκτρικό δίκτυο και την αξιοποίηση της τεχνολογίας υδρογόνου ζήτησε η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, κατά τη διάρκεια σημερινής συζήτησης σχετικά με τις στρατηγικές του Υπουργείου Ενέργειας, στους εν λόγω τομείς και τον ρόλο των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο.
Από πλευράς των αρμόδιων φορέων, ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ Ανδρέας Πουλλικκάς ανέφερε ότι η αρχή έχει αναθέσει από το 2022 μελέτη στους διαχειριστές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού για το ενδεχόμενο εισδοχής της αποθήκευσης στο ενεργειακό σύστημα με σκοπό τη μείωση περικοπών παραγωγής ηλεκτρισμού τη δεκαετία 2021-2030, η οποία μετά από παράταση αναμένεται να κατατεθεί τον Δεκέμβριο του 2024.
Συμπλήρωσε ότι παράλληλα η ΡΑΕΚ ζήτησε το 2020 από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο μελέτη που κατέδειξε τις ανάγκες αποθήκευσης για την περίοδο 2021-2030, καθώς και τη βιωσιμότητα τέτοιων συστημάτων, με τη ΡΑΕΚ να καταθέτει και τις τρεις σχετικές μελέτες στο Υπουργείο Ενέργειας το 2021 προκειμένου το τελευταίο να προχωρήσει με σχέδια στήριξης.
Είπε επίσης ότι η ΡΑΕΚ έχει δημιουργήσει το ρυθμιστικό πλαίσιο για τη συμμετοχή των συστημάτων αποθήκευσης στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού και για τη συμμετοχή των συστημάτων στη μεταβατική ρύθμιση, προσθέτοντας ότι η αρχή έχει ήδη αδειοδοτήσει αυτόνομα συστήματα ισχύος 155 MW με αποθηκευτική ικανότητα 634 MWh και υβριδικά συστήματα φωτοβολταϊκών μαζί με αποθήκευση ισχύος 388MW, με αποθηκευτική ικανότητα 630MWh.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Ενέργειας είπε ότι το Υπουργείο έχει εντάξει από το 2021 σχέδια χορηγιών «Εξοικονομώ και αναβαθμίζω» τα συστήματα αποθήκευσης για επιχειρήσεις και κατοικίες, ενώ τον Ιούλιο του 2023 δημοσίευσε το γενικό πλαίσιο πολιτικής για τα συστήματα αποθήκευσης και διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση στη βάση της οποίας ετοιμάζεται το σχέδιο για επιδότηση υβριδικών συστημάτων ΑΠΕ – αποθήκευσης.
Προσέθεσε ότι τον Οκτώβριο 2021 υποβλήθηκε στη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης σχέδιο για αυτόνομα συστήματα αποθήκευσης, σχετικά με το οποίο το Υπουργείο βρίσκεται έκτοτε σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από την πλευρά του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου αναφέρθηκε ότι οι πρώτες αιτήσεις για συνδέσεις συστημάτων αποθήκευσης υποβλήθηκαν στα τέλη του 2023, προσθέτοντας πως ο διαχειριστής βρίσκεται στο στάδιο επεξεργασίας των αιτήσεων και ότι έχει συναφθεί συνεργασία με το ΤΕΠΑΚ για την προετοιμασία των τεχνικών όρων σύνδεσης, ενώ παράλληλα προχωρούν οι προετοιμασίες για τη σύνδεση μόλις παραληφθούν οι μονάδες αποθήκευσης, με το υπάρχον χρονοδιάγραμμα να προβλέπει την ένταξη των μπαταριών στη μεταβατική αγορά ηλεκτρισμού τον προσεχή Οκτώβριο.
Είπε επίσης ότι οι διαχειριστές έχουν ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέκκλιση από τις πρόνοιες της νέας οδηγίας σχετικά με τους κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού με σκοπό τη στοχευμένη εγκατάσταση συστημάτων μπαταριών, συμπληρώνοντας ότι τα εν λόγω συστήματα συγκαταλέγονται μεταξύ των πρώτων που θα εγκατασταθούν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με την Κύπρο να έχει ήδη εγκαταστήσει συστήματα ΑΠΕ ισχύος 850 MW.
Προσέθεσε ακόμη πως υπάρχουν άδειες και ενδιαφέρον για την αποθήκευση και ζήτησε να δοθούν τα ίδια κίνητρα σε ιδιώτες και ΑΗΚ και όποιο έργο να ολοκληρώνεται να συνδέεται με το δίκτυο.
Από πλευράς Διαχειριστή Συστήματος Διανομής αναφέρθηκε ότι έχουν ληφθεί 6 αιτήσεις για ισχύ 12 MW και δυνατότητα αποθήκευσης 40MWh η καθεμία, οι οποίες θα συνδεθούν στο δίκτυο διανομής.
Προσέθεσε πως υπάρχουν και αιτήσεις για υβριδικά συστήματα, οι οποίες εγκρίνονται για σημεία όπου το δίκτυο δεν είναι κορεσμένο και συμπλήρωσε πως επιπλέον των έργων ΑΠΕ ισχύος 850MW έχουν εγκριθεί και έργα 420MW χωρίς αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς.
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Υδρογόνου Κύπρου είπε ότι το 2024 θα χαθούν 40 εκατ. ευρώ μη αξιοποιημένης ενέργειας από ΑΠΕ, προσθέτοντας πως μέλος του συνδέσμου διαθέτει εγκεκριμένη χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ για κατασκευή σταθμού υδρογόνου, εκκρεμεί ωστόσο η έκδοση πολεοδομικής άδειας εδώ και δύο χρόνια.
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού αναφέρθηκε στην εξαίρεση που έλαβε η ΚΔ από την ΕΕ αναφορικά με την ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού και ζήτησε ανεξαρτησία και αμεροληψία ως προς τις αποφάσεις για τη λειτουργία των δικτύων.
