Η συνεχιζόμενη άνοδος του πληθωρισμού, η οποία εξανεμίζει μέρος των εισοδημάτων των εργαζομένων, αναμένεται να οδηγήσει… του χρόνου σε μερική αύξηση των μισθών στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα αλλά, σε κάποιες περιπτώσεις, και στον ιδιωτικό τομέα, λόγω της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ), η οποία αναμένεται να είναι σχεδόν διπλάσια κατά το 2023, σε σχέση με αυτήν που παραχωρείται κατά το 2022 και η οποία αφορά τον (πολύ πιο χαμηλό) πληθωρισμό του 2021.

Σύμφωνα με εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών, με αφορμή την ετοιμασία του κρατικού προϋπολογισμού του 2023 και του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου 2023-2025, το ποσοστό της ΑΤΑ που θα καταβληθεί του χρόνου σε σχέση με αυτό που παραχωρήθηκε φέτος θα είναι σχεδόν διπλάσιο. Συγκεκριμένα, εκτιμάται από το υπουργείο πως το 2023 η ΑΤΑ θα ανέλθει σε 2.25% επί των μισθών (έναντι 1,27% φέτος), το 2024 στο 0.75% και το 2025 στο 1%.

Αξίζει να σημειωθεί πως τα συγκεκριμένα ποσοστά αφορούν το 50% της ΑΤΑ, όπως συμφωνήθηκε από τους κοινωνικούς εταίρους να παραχωρείται από το 2018. Πρόκειται δηλαδή για το μισό της απώλειας εισοδημάτων για τους εργαζόμενους, σημαντικό ποσοστό των οποίων στον ιδιωτικό τομέα δεν λαμβάνουν καθόλου αναπροσαρμογή μισθών, με συνέπεια να είναι ακόμα πιο οδυνηρές γι’ αυτούς οι συνέπειες του πληθωρισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι μισοί εργαζόμενοι στην Κύπρο με μισθό κάτω από €1.500

Βάσει της εν λόγω συμφωνίας,  η ΑΤΑ καταβάλλεται μία φορά το χρόνο, κάθε Γενάρη, εφόσον το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του προηγούμενου χρόνου υπάρχει θετικός ρυθμός ανάπτυξης και η απόδοσή της περιορίζεται στο 50% της ετήσιας αύξησης του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Οι συντεχνίες διεκδικούν τη συνομολόγηση νέας συμφωνίας, ώστε η αναπροσαρμογή να αφορά το 100% της αύξησης του δείκτη τιμών.

Πάντως, μοιάζουν να είναι πολύ συντηρητικές οι προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών για ποσοστό αύξησης της ΑΤΑ στους μισθούς το 2023 στο 2,25% (άρα ετήσια αύξηση του δείκτη τιμών 4,50%) εάν λάβει κανείς υπόψη τις πληθωριστικές πιέσεις και τις ανατιμήσεις που υπήρχαν κατά τους πρώτους πέντε μήνες του έτους αλλά και αυτών που, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, έπονται. Ήδη, τον περασμένο Μάιο ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 9% (τον Απρίλιο ήταν 8,8%) και μάλλον ακόμα ψηλότερος θα είναι και ο πληθωρισμός για τον Ιούνιο.

Εν πάση περιπτώσει, με βάση τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ, για κάθε €1000 οι μισθοί θα αυξηθούν το 2023 κατά €22.50, σε αντίθεση με φέτος, όπου για κάθε €1000 οι μισθολογικές απολαβές ανέβηκαν κατά €12.70. Προ ημερών, το Υπουργείο Οικονομικών σε επιστολή που προώθησε στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης των προτάσεων νόμου της αντιπολίτευσης για την παραχώρηση φοροελαφρύνσεων στα καύσιμα και στον ηλεκτρισμό, ανέφερε πως οι πληθωριστικές τάσεις κατά την τρέχουσα περίοδο επηρεάζουν και το σκέλος των δαπανών του κράτους, καθώς αυξάνουν τις δαπάνες του κράτους για ενδιάμεση κατανάλωση, ως επίσης και τις δαπάνες για μισθούς, που αναπροσαρμόζονται λόγω του τιμαριθμικού επιδόματος. Μάλιστα, είχε εκτιμηθεί πως η συνολική δαπάνη από την εφαρμογή της ΑΤΑ σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα κρατικών υπαλλήλων θα ανέλθει στα €130 εκατ.

Πάντως, αντικρουόμενες είναι οι εκτιμήσεις για το ύψος του πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι ο πληθωρισμός το 2022 θα κλείσει στο 4,5% και το 2023 θα μειωθεί στο 1,5%. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτιμά πως ο πληθωρισμός φέτος θα κυμανθεί γύρω στο 5,5% και για το 2023 το προβλέπει στο 2,9%. Από την άλλη, η Κεντρική Τράπεζα εκτιμά πως φέτος ο πληθωρισμός αναμένεται στο 7%, η Κομισιόν προβλέπει πως  ο πληθωρισμός για το 2022 αναμένεται στο 5,2% και θα μειωθεί στο 2,7% το 2023, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ότι ο πληθωρισμός στην Κύπρο το 2022 θα κλείσει στο 5,3%, για να μειωθεί στο 2,3% το 2023…