Χωρίς αντίκρισμα είναι μέχρι στιγμής οι πρωτοβουλίες και η κινητικότητα από πλευράς Λευκωσίας προκειμένου να σπάσει το αδιέξοδο στο Κυπριακό και να ανοίξει ο δρόμος για συνομιλίες. Παρά το γεγονός ότι τα μηνύματα που λαμβάνει η κυπριακή πλευρά είναι θετικά ως προς τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει και τις κινήσεις που κάνει, εντούτοις όλοι οι εμπλεκόμενοι καταλήγουν στην ίδια κοινή εκτίμηση πως, όλα εξαρτώνται από την τουρκική πλευρά. Και εάν δεν υπάρξει κάποια θετική κίνηση, ή ανταπόκριση στα ανοίγματα που της έχουν γίνει δεν μπορεί να προχωρήσει η όλη προσπάθεια.
Τόσο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης όσο και υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, θα συνεχίσουν τον μαραθώνιο επαφών στον άξονα Κυπριακό, διατηρώντας το θέμα ψηλά στην ατζέντα. Και κυρίως εκμεταλλευόμενοι το θετικό κλίμα που δημιουργήθηκε εντός ΕΕ ως προς τη συζήτηση του θέματος, αλλά και η διάθεση που έχουν δείξει ηγέτες και αξιωματούχοι στην Ευρώπη προκειμένου να κινηθούν προς την Τουρκία.
Διπλωματικοί κύκλοι σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των έως τώρα προσπαθειών για επανέναρξη των συνομιλιών σημειώνουν ότι οι εξελίξεις εξαρτώνται κυρίως από την άλλη πλευρά. Σημειώνουν επίσης ότι η τουρκική πλευρά προβαίνει σε διάφορες τακτικές προκειμένου να κερδίσει χρόνο και να σπρώξει τις εξελίξεις όσο πιο κάτω γίνεται.
Όσον αφορά το επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα γίνουν εκ νέου κινήσεις τόσο από τον ΠτΔ όσο και από τον ΥΠΕΞ κυρίως προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης των εταίρων επί των προσπαθειών στο Κυπριακό. Η Λευκωσία κοιτάζει και προς το Βίλνιους για τη σύνοδο του ΝΑΤΟ ευελπιστώντας σε κάτι θετικό.
Κρίσιμος, χρονικά, θα είναι ο Σεπτέμβρης όταν θα βρεθούν όλοι οι πρωταγωνιστές στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε έτοιμος για συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ όταν και οι δύο θα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη. Το πως θα εξελιχθούν τα δεδομένα στη Νέα Υόρκη έχει να κάνει και με τους χειρισμούς που θα γίνουν από πλευράς Ηνωμένων Εθνών.
Η Λευκωσία ευνοεί μια νέα κάθοδο ΝτιΚάρλο στο νησί για διαβουλεύσεις με τους δύο ηγέτες. Κίνηση που θα μπορούσε να είναι και προπαρασκευαστική της μετάβασης Χριστοδουλίδη-Τατάρ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβρη. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να υπάρχουν πληροφορίες για κάθοδο είτε της Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο ή κάποιου άλλου αξιωματούχου των Ηνωμένων Εθνών.
Η κυπριακή κυβέρνηση θέλει να δει περισσότερη κινητικότητα και από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών. Εκτιμά ότι μια κινητικότητα από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, σε συνδυασμό με τις κινήσεις που γίνονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και ελληνοκυπριακής πλευράς, μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικό μοχλό πίεσης προς την τουρκική πλευρά να αλλάξει προσέγγιση στο Κυπριακό.
>> Σε πέντε μήνες 743 παραβιάσεις: Οι αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις της Τουρκίας έχουν διαπράξει συνολικά 713 αεροπορικές και 30 ναυτικές παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2022 και Φεβρουαρίου 2023, αναφέρει ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη Ανδρέας Χατζηχρυσάνθου σε επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα με ημερομηνία 6 Ιουνίου 2023. Επανέλαβε επίσης αίτημα της Λευκωσίας, ζητώντας από το Γενικό Γραμματέα να προχωρήσει στο διορισμό ενός απεσταλμένου που θα διευκολύνει την επανέναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού.
Η επιστολή συνοδευόταν από 12 ξεχωριστά παραρτήματα στα οποία καταγράφονταν οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Κύπρου, οι παραβάσεις των διεθνών κανονισμών εναέριας κυκλοφορίας στην περιοχή πληροφοριών πτήσεων της Κύπρου και η παράνομη χρήση κλειστών λιμανιών και αεροδρομίων στην Κύπρο από τις αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις της Τουρκίας.
Σημειώνεται περαιτέρω ότι 269 από τις 713 παραβιάσεις του εναέριου χώρου αφορούσαν στη χρήση τουρκικών στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ η Τουρκία εξέδωσε οκτώ παράνομες ειδοποιήσεις προς αεροπόρους (ΝΟΤΑΜ), δήθεν για τη διεξαγωγή αεροναυτικών ασκήσεων στην περιοχή πληροφοριών πτήσεων της Κύπρου.
«Οι συνεχείς παραβιάσεις του στρατιωτικού status quo στο νησί και οι σχεδόν καθημερινές προελάσεις στη νεκρή ζώνη, οι οποίες επιδεινώνονται από τη συνεχή αναβάθμιση των στρατιωτικών υποδομών στις ήδη έντονα στρατιωτικοποιημένες κατεχόμενες περιοχές, δεν αποτελούν παρά ένα κομμάτι της επίμονα επιθετικής συμπεριφοράς της Τουρκίας στην Κύπρο», συνεχίζει ο Πρέσβης Χατζηχρυσάνθου, προσθέτοντας ότι «η αποσχιστική οντότητα δεν έκρυψε τις απειλές της για εκδίωξη της ειρηνευτικής επιχείρησης των Ηνωμένων Εθνών από τις κατεχόμενες περιοχές, σε μια σοβαρή κλιμάκωση των περιορισμών που έχουν ήδη επιβληθεί στις μετακινήσεις της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο».
Σημειώνει επίσης ότι οι επιθετικές ενέργειες και η ρητορική της Τουρκίας αποτελούν αποσταθεροποιητικό παράγοντα τόσο επί του εδάφους στην Κύπρο όσο και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ η συνεχής παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της Κύπρου, και κατ’ επέκταση του Χάρτη, καταδεικνύει την κατάφωρη περιφρόνηση της Τουρκίας προς το διεθνές δίκαιο.
