Σε τέσσερα χρόνια ο Frank Gehry θα είναι 96 χρόνων. Κι ίσως έχει την ευκαιρία να παραστεί στα εγκαίνια του νέου μουσείου Guggenheim που γίνεται στο Abu Dhabi. Μετά από 20 χρόνια διεργασιών και αλλεπάλληλων καθυστερήσεων ως ημερομηνία ολοκλήρωσης του έχει οριστεί το 2025.
Αρχές της χιλιετίας, οι αρχές του Άμπου Ντάμπι, αποφάσισαν να μετατρέψουν το εμιράτο σε Μέκκα Πολιτισμού με επενδύσεις μαμούθ. Αιχμή της στρατηγικής αυτής είναι το νησί Saadiyat, όπου ανεγείρονται έναντι πολλών δισεκατομμυρίων ξενοδοχεία, συγκροτήματα κατοικιών, γήπεδα γκολφ, αλλά και πέντε μουσεία, με υπογραφές διάσημων αρχιτεκτόνων του δυτικού κόσμου. Ήδη έχει ολοκληρωθεί το παράρτημα του Λούβρου σχεδιασμένο από τον Ζαν Νουβέλ (για τη χρήση και μόνο του ονόματος για περίοδο 30 χρόνων, το Λούβρο εισέπραξε γύρω στα 400 εκ. ευρώ. Επιπλέον, καταβλήθηκαν γύρω στα 650 εκατομμύρια για συμβουλευτική υποστήριξη και δανεισμό εκθεμάτων).
Σειρά παίρνει τώρα το Guggenheim, σχεδιασμένο από το Frank Ghehry, ενώ παράλληλα υπό εξέλιξη βρίσκεται το Εθνικό Μουσείο Zayed από τους Foster + Partners καθώς και ένα Κέντρο Τέχνης από το γραφείο της Zaha Hadid, ένα Θαλάσσιο Μουσείο από τον Tadao Ando και The Abrahamic Family House από τους Adjaye Associates.
Το Guggenheim του Άμπου Ντάμπι θα είναι το πέμπτο στον κόσμο και ένα από τα πιο εμβληματικά. Η αρχή έγινε το 1959 στη Νέα Υόρκη με ένα κτήριο στην 5η λεωφόρο του Μανχάταν σχεδιασμένο από τον Φρανκ Λόιντ Ράιτ. Είκοσι χρόνια μετά ακολούθησε το Παλάτσο Βενιέρ ντι Λεόνι στο Μεγάλο Κανάλι της Βενετίας. Το μεγάλο μπαμ, ωστόσο, έγινε με αυτό του Μπιλμπάο το 1997, το οποίο αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία των μουσείων. Για αυτό και οι εμίρηδες του Άμπου Ντάμπι επέλεξαν τον ίδιο αρχιτέκτονα, τον Φρανκ Γκέρι, με την προσδοκία να επαναληφθεί το θαύμα. (Ακόμα ένα Guggenheim, απόλυτα σεμνό, υπάρχει στο Βερολίνο).
Αν και τα σχέδια του Γκέρι με τις ακανόνιστες φόρμες προϊδεάζουν για ένα νέο μπαμ, μέχρι σήμερα τα πράγματα δεν κύλησαν και πολύ ομαλά. Η δημιουργία του ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2006 αλλά η ημερομηνία ολοκλήρωσης του όλο και μετατίθεται με τελευταία το 2025. Λίγο ο ίδιος ο περίπλοκος σχεδιασμός και οι γιγαντιαίες διαστάσεις του, λίγο οι πληροφορίες για κακομεταχείριση μεταναστών που εργάζονται στα μεγάλα έργα του Αραβικού Κόλπου, λίγο η πανδημία, όλα μαζί συνέβαλαν στις καθυστερήσεις. Το Εμιράτο όμως δεν πτοείται. «Η βιομηχανία πολιτισμού και ψυχαγωγίας θα συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ στο Αμπού Ντάμπι», δήλωσε στους Financial Times ο Mohamed Al Mubarak, πρόεδρος του τμήματος Πολιτισμού και Τουρισμού που προωθεί την πολιτιστική ανάπτυξη του Εμιράτου και την ανάδειξή του ως παγκόσμιου προορισμού.
Με έκταση 42.000 τετραγωνικών μέτρων, το μουσείο θα γίνει το μεγαλύτερο από τα άλλα τέσσερα Guggenheim. Περιλαμβάνει, ανάμεσα σ’ άλλα, μια σειρά από γκαλερί με διαφορετικά ύψη, σχήματα και χαρακτήρες, ένα κέντρο τεχνολογίας παράλληλα με μια εκπαιδευτική μονάδα για παιδιά, αρχεία, βιβλιοθήκη και εργαστήριο συντήρησης.
Αν και ο μαύρος χρυσός εξακολουθεί να αποτελεί τον βασικό αιμοδότη του Άμπου Ντάμπι, όπως και των υπόλοιπων εμιράτων, η αυξανόμενη μετάβαση σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας ωθούν την κυβέρνηση να αποδεσμεύσει την οικονομία του εμιράτου από το πετρέλαιο. Σε αυτή τη θεαματική, εντάσσεται και η στροφή στον πολιτισμό. Προκειμένου μάλιστα να προσελκύσει ειδικευμένους εργαζόμενους από το εξωτερικό, παρέχει ειδικά προνόμια. «Εάν είστε καλλιτέχνης, έχετε την ευκαιρία να ανθίσετε οικονομικά με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Mubarak.
Φιλελεύθερα, 17.10.2021.
