Δύο εταιρείες που διαθέτουν για χρόνια στην κυπριακή αγορά χαλλούμι δεν θα μπορούν να συνεχίσουν να το πράττουν, μετά που Δικαστήρια εξέδωσαν εναντίον τους σχετικά διατάγματα. 

Και οι δύο υποθέσεις έφτασαν στο Εφετείο για ξεχωριστούς λόγους, το οποίο υπό διαφορετική σύνθεση, δικαίωσε τη θέση του υπουργείου Εμπορίου που εκφράστηκε μέσω του Γενικού Εισαγγελέα για εξασφάλιση πιστοποιητικού χρήσης της ονομασίας.

Όπως αναφέρεται και στις δύο αποφάσεις, το εμπορικό σήμα Χαλλούμι Halloumi, είναι εγγεγραμμένο ως Πιστοποιόν Εμπορικό Σήμα επ’ ονόματι του υπουργείου Εμπορίου, αναφορικά με «τυρί διπλωμένο γνωστό σαν φρέσκο χαλλούμι» και «τυρί διπλωμένο γνωστό σαν ώριμο χαλλούμι». Έχουν δε εγκριθεί και κατατεθεί στο γραφείο του Εφόρου Εμπορικών Σημάτων κανονισμοί χρήσεως του εν λόγω εμπορικού σήματος, σύμφωνα με τους οποίους παραγωγός στην Κύπρο που ενδιαφέρεται να χρησιμοποιήσει τη λέξη Χαλλούμι Halloumi σε σχέση με γαλακτοκομικά προϊόντα, υποβάλλει αίτηση στο υπουργείο για την έκδοση σχετικού πιστοποιητικού χρήσης του.

Στην πρώτη περίπτωση, ο Γενικός Εισαγγελέας καταχώρησε αγωγή το 2014 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας, με την οποία εξασφάλισε διατάγματα που να απαγορεύουν σε γνωστή εταιρεία να πωλεί, διαθέτει, προωθεί ή διαφημίζει τυρί διπλωμένο, ως φρέσκο χαλλούμι, χωρίς εξουσιοδότηση από το υπουργείο.

Η εταιρεία αμφισβήτησε και την ορθότητα της κρίσης του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς την ύπαρξη ορατής πιθανότητας επιτυχίας της αγωγής του εφεσίβλητου, στη βάση ότι το επίδικο εμπορικό σήμα αποτελεί σήμα γεωγραφικής προέλευσης, του οποίου η χρήση από τρίτους δεν αποκλείεται εφόσον γίνεται σύμφωνα με τα χρηστά συναλλακτικά ήθη που ισχύουν στο εμπόριο ή στη βιομηχανία.

Πρόσθετα, παραπονείται για την απόρριψη της θέσης της περί μη ύπαρξης πιθανότητας σύγχυσης του καταναλωτικού κοινού από τη χρήση της λέξης χαλλούμι, αφού στις ετικέτες συσκευασίας των προϊόντων της χρησιμοποιούνται, μαζί με τη λέξη Χαλλούμι, τα διακριτικά της, με τα οποία εμπορεύεται τα προϊόντα της. 

Η εταιρεία θεωρεί εσφαλμένη την κρίση του Δικαστηρίου, υπογραμμίζοντας ότι η «ανεπανόρθωτη ζημιά» που θα επερχόταν όπως υποστηρίζει το υπ. Εμπορίου, δεν προσδιορίστηκε επαρκώς, ούτε λήφθηκε υπόψη από το Δικαστήριο ότι καμία μαρτυρία δεν είχε προσαχθεί η οποία να αποδεικνύει συγκεκριμένη παραβίαση των προτύπων ή των προδιαγραφών του χαλλουμιού ως πιστοποιημένου εμπορικού σήματος. Υποδεικνύει, συνάμα, ότι δεν αμφισβητήθηκε πως η ποιότητα του προϊόντος που παράγει είναι ελεγμένη από τις υπηρεσίες του κράτους.

Και στις δύο αποφάσεις, τα Δικαστήρια σημειώνουν ότι «τα δικαιώματα που ο νόμος διασφαλίζει στον εγγεγραμμένο ιδιοκτήτη εμπορικού σήματος παραβιάζονται ακόμα και εκεί όπου το σήμα χρησιμοποιείται σε εφάμιλλης ποιότητας προϊόν ή ακόμα και υπέρτερο. Και όπως εμφαντικά αναφέρθηκε στην υπόθεση Mitsingas, σχετικά με την επικαλούμενη παραβίαση εμπορικού σήματος: «Δοθείσας της αποκάλυψης συζητήσιμης υπόθεσης από τους εφεσίβλητους με ορατή την πιθανότητα επιτυχίας η προστασία των δικαιωμάτων τους καθίστατο επείγον ζήτημα λόγω της φύσης των παραβιάσεων και των ζημιογόνων επιδράσεων στα δικαιώματά τους».

Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αναφέρεται, λαμβάνοντας, ίσως, υπόψη ότι το υπουργείο δεν ενέγραψε το σήμα για δικούς του επιχειρηματικούς σκοπούς, δεν του απέδωσε την προστασία στην οποία δικαιούται ο κάθε εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης ή και δικαιούχος εμπορικού σήματος. Επειδή ο σκοπός της εγγραφής δεν ήταν η αποκλειστική χρησιμοποίηση του σήματος από το υπουργείο, αλλά η διάθεση της χρήσης του υπό έλεγχο, δεν θεώρησε την άνευ δικαιώματος χρήση του, όπως προέκυπτε από τη διαπίστωση των δύο πρώτων προϋποθέσεων του άρθρου 32, αρκετή για να απαγορεύσει τη περαιτέρω χρήση του.

Όμως, έστω και αν το ενδιαφέρον του υπουργείου δεν ήταν επιχειρηματικό, το ενδιαφέρον του στην προστασία του σήματος, εφόσον είχε διαφανεί συνεχιζόμενη παραβίαση, έθετε το υπόβαθρο πλήρωσης και της τρίτης προϋπόθεσης του άρθρου 32. Εν προκειμένω, παρατηρεί, το συγκεκριμένο εμπορικό σήμα εγγράφηκε από το κράτος για παροχή προστασίας στη βιομηχανία, ως προς τα πιο πάνω, καθώς επίσης στο ευρύ καταναλωτικό κοινό για τον ίδιο σκοπό. Με αυτό ως δεδομένο, τεκμαίρεται και η πρόκληση ζημιάς από την παραβίαση του.

Πρόβαλε θέματα ποσόστωσης αλλά βγήκε διάταγμα

Στην άλλη περίπτωση, ο Γενικός Εισαγγελέας είχε καταχωρήσει έφεση εναντίον απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου να μην εκδώσει διάταγμα που να απαγορεύει σε εταιρεία εμπορίας γαλακτοκομικών προϊόντων, να χρησιμοποιεί τον όρο χαλλούμι. 

Το υπουργείο Εμπορίου αρχικά προέβη σε προφορικές συστάσεις και προειδοποιητικές επιστολές προς την εταιρεία χωρίς αποτέλεσμα, και ως εκ τούτου τον Ιανουάριο του 2014 ο Γενικός Εισαγγελέας καταχώρησε εναντίον της αγωγή και τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου αίτηση με κλήση, επιζητώντας διάταγμα που να της απαγορεύει να διαφημίζει, διαθέτει ή και πωλεί τυρί διπλωμένο, γνωστό ως φρέσκο χαλλούμι, θέτοντας επί του προϊόντος την ονομασία «Χαλλούμι» και «Halloumi» χωρίς πιστοποιητικό χρήσης του σήματος. Το πρωτόδικο Δικαστήριο Λευκωσίας απέρριψε την αίτηση, αφού κατέληξε ότι δεν πληρείτο η προϋπόθεση, δηλαδή να ήταν δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο χωρίς την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος. Καταλήγοντας το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε ότι δεν είχε προσδιοριστεί επαρκώς από τον Γ. Εισαγγελία η ανεπανόρθωτη ζημιά που θα επερχόταν αν δεν εκδίδονταν τα αιτούμενα διατάγματα.

Η εν λόγω εταιρεία, όπως αναφέρεται στην απόφαση, δεν αποδέχεται τις ποσοστώσεις που απαιτεί το υπουργείο. Στην ένορκη δήλωση του διευθυντή της, προβαλλόταν η θέση ότι: «οι αιτητές (το υπουργείο) επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την ύπαρξη του εμπορικού σήματος για να τους επιβάλουν ποσοστό αναλογίας αιγινού και πρόβειου γάλακτος στην κατασκευή του χαλλουμιού, προς όφελος της ευνοούμενης από αυτούς τάξης των αιγοπροβατοτρόφων». 

Μετά τα ευρήματα του το Εφετείο, εξέδωσε διάταγμα που να απαγορεύει στην εταιρεία να διαφημίζει, διαθέτει ή και πωλεί τυρί διπλωμένο, γνωστό ως φρέσκο χαλλούμι, θέτοντας επί του προϊόντος την ονομασία «Χαλλούμι Halloumi», χωρίς πιστοποιητικό χρήσης του σήματος, μέχρι την αποπεράτωση της αγωγής. Εξέδωσε επίσης διάταγμα που απαγορεύει στην εταιρεία να παραβιάζει το εμπορικό σήμα με αριθμό 36765 «Χαλλούμι Halloumi» μέχρι την αποπεράτωση της αγωγής.