Ο ΠΟΛΕΜΟΣ στην Ουκρανία έχει προκαλέσει εξελίξεις στο ενεργειακό πεδίο. Πρωτίστως επειδή υπάρχει μια προσπάθεια απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Αυτή η ανάγκη είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης της Δύσης με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Είναι σαφές πως αυτή η ρήξη διαμορφώνει νέα δεδομένα, τα οποία καλούνται όλοι να αξιοποιήσουν και να διαχειριστούν. Για να καλυφθούν πρωτίστως οι ανάγκες της Ευρώπης. Αυτή η κρίση, μεταξύ άλλων, απέδειξε πόσο επισφαλής είναι η γηραιά ήπειρος όσο παραμένει ενεργειακά εξαρτημένη. Θα μπορούσε εδώ και χρόνια να λειτουργήσει συλλογικά και να δώσει διεξόδους. Να είναι η ίδια «ιδιοκτήτης» των δικών της ενεργειακών πόρων. Αυτό δεν έγινε ποτέ καθώς τα συμφέροντα είναι διαφορετικά και η Ένωση δεν λειτουργεί συλλογικά.
Η ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ κρίση, τα όσα προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας, ξύπνησε αντανακλαστικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η προσοχή στράφηκε και προς την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για μία περιοχή, στην οποία γεωγραφικά ανήκουμε και εμείς, που φαίνεται να είναι πλούσια σε φυσικό πλούτο και μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση για την Ευρώπη. Κύπρος, Ισραήλ και Αίγυπτος μπορούν να συνεργασθούν και τούτο είναι εφικτό, καθώς υπάρχει ήδη στενή συνεργασία μεταξύ τους. Είναι σαφές πως ακόμη και μη «βιώσιμες» επιλογές φαίνεται να συζητούνται, ως αποτέλεσμα της ανάγκης να βρεθούν —υπό τη μορφή επείγοντος— λύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο είναι προφανές πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιμετωπίζει αυτές τις εξελίξεις παθητικά. Είναι μέρος των διεργασιών και μπορεί και πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Και πρέπει να έχει ρόλο γιατί στη δική της ΑΟΖ έχει φυσικό αέριο. Πόσο έχει τούτο θα φανεί και από τις επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις που διενεργούνται. Το ζητούμενο είναι να μην χάσουμε ως κράτος την ευκαιρία, να μην χάσουμε το (ενεργειακό) τρένο. Να μην καταστεί, για παράδειγμα, η δυνατότητα της συνεργασίας των τριών χωρών της περιοχής (Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ) σε μια συνεννόηση των δύο, μένοντας εκτός η Λευκωσία.
Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ τριμερής συνάντηση Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ φαίνεται να έχει επικεντρωθεί στο EuroAsia Interconnector, ένα πρόγραμμα που έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού για την ενεργειακή ασφάλεια και την παροχή ενέργειας στις Ευρωπαϊκές αγορές και αλλού. Η Ε.Ε. έχει —ως γνωστό— χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα με ένα κονδύλι άνω των 650 εκατομμυρίων ευρώ. Όπως δε δήλωσε η υπουργός Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, υπάρχει δέσμευση για την πραγματοποίηση του έργου.
ΕΙΝΑΙ σαφές πως οι εξελίξεις επιβάλλουν να συζητούνται διάφορες εναλλακτικές λύσεις και επιλογές. Να συζητείται το EuroAsia Interconnector και το EastMed. Όπως ανέφερε η κ. Πηλείδου, όχι μόνο να συζητούνται οι διάφορες εναλλακτικές, αλλά και είναι ανάγκη να προβάλλονται αυτές οι δυνατότητες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τρόπο αποτελεσματικό, προκειμένου ο οδικός χάρτης που συμφωνήθηκε να εφαρμοσθεί κατά τους ερχόμενους μήνες και χρόνια.
ΥΠΑΡΧΕΙ μία ευκαιρία. Και η ευκαιρία αυτή είναι στην περιοχή μας και μπορούμε να είμαστε μέρος της. Από τα λόγια και τις διακηρύξεις μέχρι την εφαρμογή της πολιτικής υπάρχει μία απόσταση, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να διανύσει με προσοχή, με σχέδιο και όραμα.
