ΔΕΝ είναι, ασφαλώς, είδηση ότι οι πολίτες έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στους θεσμούς. Είναι μία εκτίμηση, την οποία μπορεί να συναισθανθεί μέσα από μία έρευνα κοινής γνώμης, που διενεργείται επιστημονικά. Η έρευνα, την οποία διεξήγαγε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Δημοσκοπήσεων και Ερευνών Αγοράς Κύπρου (ΣΕΔΕΑΚ) και παρουσιάσθηκε στα ΜΜΕ, περιέχει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία οφείλουν όλοι να αξιολογήσουν και αναλύσουν. Και οι φορείς των θεσμών, το πολιτικό σύστημα εν γένει αλλά και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας οφείλουν να ενσκήψουν στο ζήτημα τούτο και να το αντιμετωπίσουν.
ΣΕ σχέση με τους θεσμούς, δύο φαίνεται να εξασφαλίζουν ψηλό βαθμό αποδοχής. Το Γενικό Σύστημα Υγείας, που συνιστά τη μεγαλύτερη κοινωνική κατάκτηση, και ο Γενικός Ελεγκτής, που αποδεικνύεται «μπαμπούλας» για την κακοδιαχείριση. Οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από το ΓεΣΥ και τον Γενικό Ελεγκτή (3,34 και 3,25 αντιστοίχως). Ακολουθεί η δημόσια εκπαίδευση (2,58), η Εισαγγελία (2,51), η νομοθετική εξουσία/Βουλή (2,27), η εκτελεστική εξουσία/κράτος (2,26) και η δημόσια συγκοινωνία (2,20). Το δεύτερο ερώτημα αφορούσε τον βαθμό εμπιστοσύνης των πολιτών σε διάφορα επαγγέλματα. Βάσει πενταβάθμιας κλίμακας, όπου το 1 σήμαινε «καμία εμπιστοσύνη» και το 5 «πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη», οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι εμπιστεύονται περισσότερο τους καλλιτέχνες (3,73), τους γιατρούς (3,47), τις εταιρείες δημοσκοπήσεων (3,26), τους εκπαιδευτικούς (3,17), τους στρατιωτικούς (3,10) και τους λογιστές (3,02). Ακολουθούν οι αστυνομικοί (2,76), οι επιχειρηματίες (2,72), οι δικηγόροι (2,46), οι συντεχνιακοί (2,42) και οι πολιτικοί (1,77). Το γεγονός ότι οι πολιτικοί βρίσκονται στον πάτο της κατάταξης προφανώς και θεωρείται αναμενόμενο, καθώς βιώνουμε τη μεγαλύτερη απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Πρόκειται για μία εικόνα, που προφανώς και θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ οι πολιτικοί για να αλλάξουν, πρέπει να καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες. Βεβαίως, παράλληλα με τους πολιτικούς, που έχουν το μεγαλύτερο ζήτημα, πρόβλημα έχουν κι άλλοι θεσμοί, οι οποίοι απώλεσαν την εμπιστοσύνη των πολιτών. Και η εμπιστοσύνη χάνεται καθώς προφανώς οι θεσμοί αυτοί δεν εκπληρώνουν την αποστολή τους. Πρωτίστως, όμως, φαίνεται να λειτουργούν οι φορείς και εκφραστές τους για ίδιον όφελος και όχι για να εξυπηρετούν ευρύτερα τα συμφέροντα των πολιτών, της κοινωνίας, της χώρας εν γένει.
ΕΙΝΑΙ σαφές πως αυτή η εμπιστοσύνη θα μειώνεται όσο τίποτε δεν αλλάζει. Προφανώς και η αλλαγή δεν γίνεται αυτόματα, διά μαγικής συνταγής και πολλές φορές δεν αφορά μόνο πρόσωπα. Αυτό που πρωτίστως πρέπει να αλλάξει είναι η νοοτροπία των πολιτών. Να αλλάξει η νοοτροπία των λειτουργών του κράτους. Να βρεθούν αποτελεσματικοί τρόποι καταπολέμησης της διαφθοράς, της διαπλοκής, να υπάρχει διαφάνεια σε όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής. Για να ανατραπεί αυτή η εικόνα και για να αποκατασταθεί χρειάζεται αρκετή δουλειά και η ευθύνη για τούτο ανήκει πρωτίστως στους θεσμούς, στο πολιτικό σύστημα. Οι πολίτες έχουν τη δική τους ευθύνη και αυτή αφορά την ανάγκη να ασκήσουν πιέσεις, ώστε να αλλάξουν προσεγγίσεις και συμπεριφορές. Η απαξίωση είναι αποτέλεσμα και μίας ανεκτικής κοινωνίας.
