Εδώ και δεκαετίες, είτε γιατί κοιτάζαμε συνεχώς προς την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε γιατί οι εμπλεκόμενοι ανήκαν σε συγκεκριμένο «ψυχροπολεμικό στρατόπεδο», βλέπαμε όλοι μας το Κυπριακό υπό την ευρωπαϊκή ή δυτική του διάσταση. Και υπό αυτά τα δεδομένα ψάχναμε και συνεχίζουμε και σήμερα να ψάχνουμε συνεχώς λύσεις και στηρίγματα στον ευρύτερο ευρωπαϊκό και δυτικό κόσμο. Κυρίαρχη άποψη ήταν αυτή που θεωρούσε πως από την ώρα που όλοι οι παίχτες στο Κυπριακό ήταν στην ίδια πλευρά (βλέπε Δύση και ΝΑΤΟ), θα μπορούσε και η αναζήτηση λύσης να γίνει μέσω αυτής της οδού.
Βλέπαμε το Κυπριακό από ιστορικής, κοινωνικής και πολιτικής σκοπιάς. Και πάντα ξεχνούσαμε τη γεωγραφία. Το πού βρίσκεται η Κύπρος, τι υπάρχει γύρω από το νησί και τι συμβαίνει στην ευρύτερη περιοχή μας. Παραγνωρίζαμε, είτε ηθελημένα είτε άθελά μας, τη μη ευρωπαϊκή διάσταση του Κυπριακού. Είτε μας αρέσει είτε όχι, τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Κύπρος, ανά τους αιώνες, προέκυπταν λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Και η θέση της αυτή βρίσκεται –όπως και να το δούμε– στη Μέση Ανατολή και όχι κάπου αλλού.
Πλείστα όσα είχε να αντιμετωπίσει η Κύπρος από το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα, και αντιμετωπίζει και σήμερα, είχαν να κάνουν με τη γεωγραφική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Γνωστά τα διάφορα γεωστρατηγικά παίγνια που παίζονταν και παίζονται στην περιοχή, τα οποία επηρέαζαν και επηρεάζουν την Κύπρο, με ή χωρίς τη δική της άμεση εμπλοκή.
Μόνο μια απλή (και επιφανειακή) ανάγνωση της τουρκικής πολιτικής στην Κύπρο και το πώς η Άγκυρα βλέπει το νησί είναι αρκετή να μας δείξει γιατί η Τουρκία δείχνει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και θέλει να έχει παρουσία εδώ. Δεν το κάνει για τους Τουρκοκύπριους (και όσοι το πιστεύουν σημαίνει ότι ζουν σε άλλη διάσταση) αλλά γιατί θεωρεί την Κύπρο ένα στρατηγικό σημείο ελέγχου της Ανατολικής Μεσογείου. Όπως βλέπει την Κύπρο και η Βρετανία για πάνω από έναν αιώνα.
Τα τελευταία χρόνια, αλλάζοντας την ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής και δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στη ανάπτυξη των σχέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις χώρες της Μέσης Ανατολής, καταγράφουμε μια σειρά από δεδομένα και κέρδη στο Κυπριακό που δεν πετύχαμε προηγουμένως μέσω Ευρώπης. Σήμερα οι όποιες ενισχυμένες τοποθετήσεις υπέρ της Κύπρου, τα όποια ερείσματα υπάρχουν εντός της Ουάσινγκτον προκύπτουν λόγω των ανοιγμάτων που είχαν γίνει στον χώρο της Μέσης Ανατολής και προς την Αραβική Χερσόνησο. Οι φίλες χώρες της περιοχής θεωρούν, όπως και η Κύπρος, την Τουρκία ως ένα πρόβλημα για τους γείτονές της. Αν ψάξουμε στον ευρωπαϊκό χώρο θα δυσκολευτούμε να βρούμε μια ανάλογη προσέγγιση. Τα συμφέροντα των Ευρωπαίων σ’ ό,τι αφορά την Τουρκία δεν κινούνται –κατά κανόνα– στην ίδια κατεύθυνση με αυτά της Κύπρου. Αντιθέτως τα συμφέροντα των γειτονικών χωρών της Μέσης Ανατολής έχουν πολλά κοινά με την Κύπρο. Και λόγω ακριβώς αυτής της διάστασης επηρεάζονται και οι προσεγγίσεις ισχυρών χωρών όπως είναι για παράδειγμα οι Ηνωμένες Πολιτείες. Γι’ αυτό και χρειάζεται να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη μη ευρωπαϊκή διάσταση του Κυπριακού, η οποία γεωστρατηγικά μπορεί να προσφέρει ισχυρά ερείσματα.
