Αν σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, η αποχή συζητήθηκε έστω και τυπικά, φέτος ήταν σαν να μην υπήρχε. Πέραν σημειώσεων από συγκεκριμένους δημοσιογράφους, οι εκπρόσωποι των συνδυασμών, υποψήφιοι δηλαδή, επικεντρώθηκαν στην ανάλυση των αποτελεσμάτων επί των εγκύρων ψηφοδελτίων. 191.228 πολίτες δεν πήγαν να ψηφίσουν, άλλοι 8.896 επέλεξαν την ψήφο του λευκού ή του άκυρου, αλλά δεν έδειξε να ενδιαφέρει τους κομματάρχες, τους υποψήφιους, τους αντιπροσώπους του λαού την επόμενη πενταετία. Σαν να αποδέχτηκαν τη φυσική εξέλιξη της κομματικής δημοκρατίας – «φυσική εξέλιξη» ήταν και η εκτίναξη του ΕΛΑΜ;
Εν πάση περιπτώσει, αν συζητούσαμε με όρους υγιούς δημοκρατίας, δεν θα αναζητούσαμε νικητές ούτε θα τους ανακαλύπταμε στα ποσοστά των επαγγελματιών πολιτικών της Δημοκρατικής Παράταξης (6,1%) ή των αντιγραφέων ευρωπαϊκών προτύπων, συνθηματολόγων του ΕΛΑΜ (6,78%). Η ίδια και η επόμενη μέρα των εκλογών θα ήταν σιωπηλή και η δημοκρατία σε κρίση. Οι ηγεσίες των μεγάλων κομμάτων θα υπέβαλλαν τις παραιτήσεις τους και οι μικρότεροι θα ζητούσαν συγγνώμη για την ασάφεια και την πλάνη με τις οποίες συνομίλησαν με το λαό όλο το προηγούμενο διάστημα.
Το ΑΚΕΛ τα έκανε θάλασσα. Η υπεροψία και η μέθη των στελεχών του, που θεώρησαν ότι είχαν το ηθικό πλεονέκτημα, το άφησε σε εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά (22,34%) και με τις 79.913 ψήφους δεν μπορεί να αυτοπροβάλλεται ως «αξιωματική αντιπολίτευση». Η μεγάλη πτώση (-3,3% και 10.291 ψήφοι) από τις Βουλευτικές του 2016 δείχνει πως οι πολίτες δεν επιβράβευσαν ούτε το άλλο χρώμα της διαφθοράς ούτε την εμμονή στο Κυπριακό, τις άνευ όρων διαπραγματεύσεις, την κωματώδη ΔΔΟ, την ώρα που Τουρκία και Τουρκοκύπριοι σχεδίαζαν την «επόμενη μέρα». Είναι αλήθεια πως το ΑΚΕΛ προσπάθησε να κεφαλαιοποιήσει τις διαδηλώσεις του κινήματος «Ως δαμέ» (με έψιλον), οι κράχτες του όμως (ακαδημαϊκοί, μουσικοί, «διανοούμενοι») απέτυχαν να απορροφήσουν τους νέους και τελικά ξεφούσκωσαν την όποια αντίδραση.
Ό,τι και να λέει, όμως, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ό,τι και να γράφουν οι βαστάζοι του στο διαδίκτυο, ό,τι και να φωνάζει η νεολαία του, ο λαός δεν επιβράβευσε ούτε την κυβερνητική πολιτική, τη σοβαροφάνεια, τις νουθεσίες, την επίσης εμμονή στη ΔΔΟ, τις αναφορές στο Μαρί και στο σχέδιο Ανάν (σαν ρεβανσιστική τακτική). Η πτώση ποσοστών (-2,9%) και ψήφων (-8.497) δεν νομιμοποιεί τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής εντός ή εκτός Βουλής. Για άλλη μια φορά, ο ΔΗΣΥ έπαιξε σε διπλό ταμπλό (εθνικόφρονα σωματεία και αγγλική πρεσβεία) κοροϊδεύοντας τον λαό για την ιδεολογία του. Αυτό, μάλλον, εννοούν όσοι μιλούν για παρακαταθήκες του Γλαύκου Κληρίδη κι όχι κάποιον αόριστο «πατριωτικό ρεαλισμό».
Για το ΔΗΚΟ, τα πράγματα θα ήταν πιο σκούρα αν δεν εξασφάλιζε τις 9 έδρες. Ωστόσο, η πτώση στα ποσοστά (-3,2%) και στις ψήφους (-10.528), δείχνει ότι ο λαός ανέμενε από το μεγαλύτερο κόμμα του κέντρου μια ξεκάθαρα αντιπολιτευτική (ενάντια και στα δύο μεγάλα κόμματα) στάση, τη χάραξη ενός τρίτου δρόμου τόσο για το Κυπριακό όσο και για την Οικονομία, την Οικολογία, τη Δημοκρατία, τον Πολιτισμό. Παρόλα αυτά, το ΔΗΚΟ επέμεινε στη συντήρηση, στην εμμονή σε λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και αν δεν υπήρχαν συγκεκριμένοι υποψήφιοι στο ψηφοδέλτιο, με έντονη παρουσία και προσωπικότητα, όπως ο Παύλος Μυλωνάς, ο Χρύσης Παντελίδης ή η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, τα πράγματα θα ήταν πολύ δύσκολα. Να σημειώσουμε, επίσης, πως αν τα κόμματα του δημοκρατικού πατριωτισμού (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη) αποφάσιζαν επιτέλους να αφήσουν τα οφίτσια και να παλέψουν κοινά για τον τόπο και τον λαό, θα έφταναν το 20,32% και – με προσθήκες ψηφοφόρων που δεν ήθελαν να ψηφίσουν χρεοκοπημένα κόμματα – θα απειλούσαν το ΑΚΕΛ, θα αποτελούσαν όντως τον τρίτο δρόμο στη Βουλή και δεν θα συζητούσαμε καν για την άνοδο του ακροδεξιού ΕΛΑΜ, που πείθει απογοητευμένους Συναγερμικούς και όχι μόνο ούτε για την εντυπωσιακή είσοδο των παλαιοκομματικών της ΔΗΠΑ στη νέα Βουλή.
Εν τέλει, οι μικρότεροι συνδυασμοί βούλιαξαν στα απόνερα της ασάφειάς τους. Πρωτίστως, το Κίνημα Οικολόγων, με τεράστια δυναμική καθόλη την προεκλογική περίοδο, τούμπαρε στον τοίχο που έστησαν οι εγωκεντρικοί υποψήφιοί του, που ήταν άσχετοι και με τις ξεκάθαρες θέσεις για το Κυπριακό και με την Οικολογία και με τον πολυετή αγώνα του Γιώργου Περδίκη, εντός και εκτός Βουλής. Η μείωση στα ποσοστά (-0,4%) και στις ψήφους (-1.147), εκεί που ήταν σίγουρο πως καλοέβλεπαν την τέταρτη θέση, είναι και μια απάντηση σε όσους προέτασσαν την «πολυχρωμία» ως κάτι που θα πείσει τους πολίτες. Στην ίδια παγίδα έπεσε και η «Αλλαγή Γενιάς» της Άννας Θεολόγου, που τήρησε ομερτά για το Κυπριακό και πολλά άλλα ζητήματα. Σε παρόμοια παγίδα έπεσε το κίνημα «Αμμόχωστος για την Κύπρο», που έγνοια του ήταν μόνο η Αμμόχωστος, αλλά οι υποψήφιοί του δεν τολμούσαν να το πουν στα πάνελ των τηλεοράσεων.
