Απειλητική και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνο την Κύπρο και την Ελλάδα, εμφανίστηκε η Τουρκία προειδοποιώντας πως εάν υπάρξουν οποιαδήποτε νέα μέτρα εις βάρος της τότε θα απαντήσει. Ο Ζοζέπ Μπορέλ πήγε στην Άγκυρα για να ακούσει τις θέσεις της Τουρκίας και τα άκουσε χοντρά από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική και αμυντική πολιτική πήγε στην Άγκυρα προκειμένου να συζητήσει με την τουρκική ηγεσία (θα δει ΥΠΕΞ και ΥΠΑΜ) για τα όσα συμβαίνουν τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και ευρύτερα σε Συρία και Λιβύη αλλά και για τις σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία.
Στις δηλώσεις του, μετά τη συνάντηση ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε:
- «Αν η ΕΕ στο θέμα της Μεσογείου και της Κύπρου αντί να επιδεικνύει αντίληψη αλληλεγγύης διαμεσολαβήσει με ειλικρίνεια τότε θα καταφέρει να συμβάλει στη λύση των προβλημάτων»
- Για να δείξουν ελαστικότητα στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου «πρέπει να τεθούν υπό εγγύηση τα δικαιώματα της «τδβκ» και των Τ/κ». «Πρέπει να διασφαλιστεί διαμοιρασμός των εσόδων. Δεν χρειάζεται σώνει και καλά απευθείας συμφωνία μεταξύ των πλευρών. Μπορεί να υπάρξει ένας μηχανισμός τη ΕΕ».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε την Ελλάδα και την ΚΔ (την οποία ο ίδιος χαρακτηρίζει ως ελληνοκυπριακό τομέα) ότι κρατούν σε ομηρία τις σχέσεις τής Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να προσθέσει ότι το τελευταίο διάστημα προστέθηκε και η Γαλλία. Ζήτησε από την ΕΕ διαχωρισμό πολιτικών και τεχνικών ζητημάτων. Σύμφωνα με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου:
«Στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου και του Κυπριακού υπάρχει εμπλοκή. Και αιτία γι’ αυτό δεν είμαστε εμείς. Η Τουρκία ως εγγυήτρια δύναμη είναι υπεύθυνη για τα δικαιώματα των Τ/κ. Εμείς από την αρχή λέμε συνεχώς ότι ως Τουρκία και ως Τ/κ, ως «τδβκ» είμαστε έτοιμοι για διαμοιρασμό, είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε διάλογο. Φτάνει να γνωρίζουμε εδώ να διαμοιραζόμαστε δίκαια, ας μάθουμε. Άλλη έγνοια δεν έχουμε».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η Τουρκία θα είναι και πάλι στην ατζέντα τής συνόδου της ΕΕ τις επόμενες μέρες, προσθέτοντας πως αν ληφθούν αποφάσεις από την ΕΕ για την Τουρκία τότε η Άγκυρα θα είναι υποχρεωμένη να απαντήσει. «Η προσδοκία μας από την ΕΕ είναι αντί να είναι μέρος του προβλήματος, να είναι μέρος της λύσης. Αν η ΕΕ στο θέμα της Μεσογείου και της Κύπρου αντί να επιδείξει αντίληψη αλληλεγγύης διαμεσολαβήσει με ειλικρίνεια, τότε θα καταφέρει να συμβάλει στη λύση των προβλημάτων», ανέφερε.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατηγόρησε ξανά τη Γαλλία ότι στηρίζει τον στρατάρχη Χαφτάρ στη Λιβύη, του στέλνει όπλα, του προσφέρει στήριξη. Χαρακτήρισε ισχυρισμούς τις καταγγελίες της Γαλλίας για παρενόχληση των πλοίων της στη Μεσόγειο από την Τουρκία. «Αποδείξαμε ότι δεν ισχύει», ανέφερε και υποστήριξε ότι «η Γαλλία δεν συμπεριφέρθηκε ειλικρινά. Η Γαλλία πρέπει ανοιχτά και καθαρά να ζητήσει συγγνώμη από την Τουρκία. Πρέπει να ζητήσει συγγνώμη και από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ γιατί τους έχει εξαπατήσει και αυτούς».
«Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της ΕΕ»
Από την πλευρά του ο Ζοζέπ Μπορέλ, απάντησε ότι έφτασε στην Τουρκία με το αίτημα να μειωθεί η ένταση. Όπως είπε υπάρχουν κάποιες διαφορές αυτή τη στιγμή. «Η Τουρκία δεν την αναγνωρίζει αλλά η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της ΕΕ. Αλλά ταυτόχρονα πρέπει να βρεθεί μια λύση που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Εμείς αυτό συζητήσαμε. Να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ειδικά για το θέμα διαμοιρασμού εσόδων υδρογονανθράκων στην Κύπρο. Η ΕΕ θα προσπαθήσει όσον είναι δυνατόν να συμβάλει σε αυτό. Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι μέλη της ΕΕ. Σε αυτό το θέμα άλλωστε το Συμβούλιο τη ΕΕ έχει μια καθαρή θέση», ανέφερε.
Ο κ. Μπορέλ πρόσθεσε πως η δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ ότι η Τουρκία δεν έχει πρόθεση να δημιουργήσει νέα ένταση, τον ικανοποίησε.
Σε άλλη ερώτηση, ο κ. Μπορέλ είπε ότι δεν μπορούν να λυθούν όλα τα ζητήματα μαζί, ωστόσο ανέφερε όλα έχουν σχέση μεταξύ τους. «Στην πραγματικότητα αυτό που έκανα εδώ είναι να διασφαλίσω την έναρξη διαπραγματεύσεων. Δηλαδή, της Τουρκίας με την ΕΕ ή τις χώρες μέλη, την Κυπριακή Δημοκρατία και τους Τουρκοκύπριους, η Ελλάδα, η Τουρκία, η ΕΕ, τα Ηνωμένα Έθνη μπορούν όλοι να συναντηθούν», ανέφερε ο Μπορέλ υπενθυμίζοντας ότι τον Οκτώβριο στα κατεχόμενα θα πραγματοποιηθούν «εκλογές» και κάποιοι λένε ότι πρέπει να περιμένουν.
ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ
Ο Τούρκος υπουργός κατηγόρησε την Ελλάδα ότι μαζί με άλλες χώρες υπέγραψε συμφωνίες αποκλείοντας την Τουρκία. «Ήθελαν να φυλακίσουν την Τουρκία στην περιοχή μάλιστα των χωρικών μας υδάτων. Επειδή δεν έλαβαν υπόψη τις προειδοποιήσεις μας κάναμε τα βήματά μας. Για να μην αυξηθεί η ένταση από εδώ και πέρα είπαμε ότι θα δείξουμε ελαστικότητα σε κάποια θέματα. Ο Πρόεδρός μας το είπε στον Μητσοτάκη προσωπικά. Είμαστε υπέρ της συνέχισης του διαλόγου», ανέφερε.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ακόμα ότι «εμείς είμαστε έτοιμοι για συνεργασία, για διάλογο. Στο παρελθόν είχαμε λάβει αποφάσεις με την Ελλάδα στο Αιγαίο με διάλογο. Η Ανατολική Μεσόγειος είναι κοινή θάλασσα όλων μας, πρέπει όλοι μαζί να μοιραστούμε τα αγαθά της».
Η αρχή και όχι το τέλος του δρόμου η 13η Ιουλίου
Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που θα συνεδριάσει στις 13 Ιουλίου, δεν θα αποτελεί το τέλος των προσπαθειών που έχουν αναληφθεί από την ΕΕ σ’ ό,τι έχει να κάνει με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, θα είναι «η αρχή μιας συζήτησης», η οποία θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε πού θα καταλήξει. Σε δηλώσεις του (στο ΡΙΚ), πριν από τη χθεσινή επίσκεψη του Ζοζέπ Μπορέλ στην Άγκυρα, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην κατάσταση στην περιοχή και την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βασικό ζητούμενο «είναι η αποκλιμάκωση της κατάστασης που προκλήθηκε από τη συμπεριφορά της Τουρκίας».
Ο ΥΠΕΞ, ο οποίος είχε σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών με Ευρωπαίους ομολόγους του, σημείωσε ότι «υπάρχει έντονη ανησυχία σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τη συμπεριφορά της Τουρκίας». Ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπενθύμισε ότι «από την αρχή λέγαμε πως η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν αφορά αποκλειστικά την Κύπρο αλλά ευρύτερα την περιοχή». Για να συμπληρώσει με ικανοποίηση, ότι «επιτέλους φαίνεται να γίνεται κατανοητή από πλευράς ΕΕ» η συμπεριφορά της Τουρκίας.
Σε άλλο σημείο των δηλώσεων ο υπουργός Εξωτερικών, αφού επανέλαβε ότι στόχος είναι η αποκλιμάκωση της έντασης που έχει δημιουργηθεί με υπαιτιότητα της Τουρκίας», πρόσθεσε ότι στην αντίθετη περίπτωση «αν δεν επιτευχθεί, αντιλαμβάνεστε ότι η ΕΕ δεν πρέπει απλά να παρακολουθεί τις εξελίξεις αλλά πρέπει να υπάρξει πιο αποτελεσματική εφαρμογή αυτών που ομόφωνα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει». Η ομόφωνη απόφαση για την οποία έκανε λόγο ο Ν. Χριστοδουλίδης, ήταν η θέση που έλαβε κατά την προηγούμενή του συνεδρία το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ με την οποία καταδίκαζε τις ενέργειες της Τουρκίας, στηρίζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της Ένωσης, δηλαδή της Κύπρου και της Ελλάδας.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης χαιρέτισε επίσης την πρόθεση της προεδρεύουσας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γερμανίας, να μεσολαβήσει για αποκλιμάκωση της έντασης, σε μια περίοδο, όπως είπε, κατά την οποία παρατηρείται υποβάθμιση του αμερικανικού ενδιαφέροντος στην περιοχή. Υπογράμμισε πως όλες αυτές οι πρωτοβουλίες «δείχνουν ότι επιτέλους η ΕΕ αντιλαμβάνεται τι γίνεται στην Ανατολική Μεσόγειο».
