Συμπληρώνονται φέτος την 1η Μαΐου, 20 χρόνια από την προσχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με βάση το Πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης Προσχώρησης, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ενταχθεί σε ολόκληρή της στην επικράτεια στην Ένωση με αναστολή του ευρωπαϊκού κεκτημένου, στο κατεχόμενο τμήμα της.
Από τις πρώτες πρωτοβουλίες που ανέλαβε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης άμεσα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ήταν η προσπάθεια διορισμού Ευρωπαίου απεσταλμένου για το Κυπριακό, μια πρωτοβουλία που έτυχε αρνητικού σχολιασμού από πλευράς της αντιπολίτευσης.
Γιατί όμως ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης ορθώς επιδιώκει τον διορισμό Ευρωπαίου αντιπροσώπου;
Οι Ειδικοί Εντεταλμένοι (απεσταλμένοι) της ΕΕ (ΕΕΕΕ) προωθούν τις πολιτικές και τα συμφέροντα της ΕΕ σε συγκεκριμένες περιοχές και χώρες και διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στις προσπάθειες για την εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και του κράτους δικαίου. Παρέχουν στην ΕΕ ενεργό πολιτική παρουσία σε βασικές χώρες και περιφέρειες, ενεργώντας ως «φωνή» και «πρόσωπο» για την ΕΕ και τις πολιτικές της.
Αυτή τη στιγμή, δέκα ΕΕΕΕ υποστηρίζουν το έργο του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Josep Borrell. Ο πιο πρόσφατος διορισμός για την αντιμετώπιση περιφερειακών διενέξεων ήταν του κ. Luigi Di Maio που διορίστηκε ως ο πρώτος Ειδικός Εντεταλμένος της ΕΕ για την περιοχή του Κόλπου στις 15 Μαΐου 2023 και ανέλαβε τα καθήκοντά του την 1η Ιουνίου, με αρχική θητεία 21 μηνών.
Οκτώ άλλοι απεσταλμένοι της ΕΕ έχουν οριστεί για τις περιοχές Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Κεντρική Ασία, το Κέρας της Αφρικής, το Κόσοβο, την Μέση Ανατολή, το Σαχέλ, τα Δυτικά Βαλκάνια, τον Νότιο Καύκασο και ένας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Στη θέση αυτή διορίστηκε ο Σουηδός διπλωμάτης Olof Skoog που ανέλαβε καθήκοντα την 1η Μαρτίου 2024.
Το 2004 λίγες μέρες μόνο πριν την ένταξή μας στην μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, ο κυπριακός λαός κλήθηκε να αποδεχθεί μια λύση η οποία συγκρουόταν με τις αρχές και αξίες της ΕΕ. Η απάντησή του δόθηκε μέσω του Δημοψηφίσματος της 24 Απριλίου 2004 και ήταν ένα συντριπτικό ΌΧΙ που έλαβε ποσοστό 76%
Ενόψει και της ενδεχόμενης επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για επίλυση του κυπριακού, ο ρόλος ενός ευρωπαίου απεσταλμένου καθίσταται περισσότερο επιβεβλημένος από ποτέ άλλοτε ώστε να διασφαλιστεί ότι η προτεινόμενη λύση δεν θα παρεκκλίνει από τις αρχές και αξίες της ΕΕ και δεν θα καθιστά τους Κύπριους πολίτες ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας, αλλά ως ισότιμους πολίτες στη μεγάλη μας ευρωπαϊκή οικογένεια. Αμετακίνητος στόχος της κυπριακής πολιτικής ηγεσίας θα πρέπει να είναι η πλήρης εφαρμογή των τεσσάρων βασικών ελευθεριών της Ένωσης για όλους τους νόμιμους πολίτες.
Έτσι θα αποφευχθεί η επανάληψη του σεναρίου του 2004, για να μην βρεθούν ξανά οι Κύπριοι πολίτες αναγκασμένοι να απορρίψουν ένα προτεινόμενο σχέδιο λύσης που θα συγκρούεται με τις βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ και να επιφορτιστούν με το βάρος της απόρριψής του.
*Κοινοβουλευτικός Συνεργάτης ΕΔΕΚ
