Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, στις 24 Οκτωβρίου γιορτάζουμε την Ημέρα του ΟΗΕ, δηλαδή την ημέρα ίδρυσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ας θυμηθούμε εν συντομία μερικά στοιχεία για αυτό το σημαντικό γεγονός της παγκόσμιας ιστορίας.
Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Τσόρτσιλ και Ρούσβελτ πίστευαν ότι, αφού η Κοινωνία των Εθνών απέτυχε να διατηρήσει την ειρήνη, έπρεπε να ιδρυθεί ένας νέος οργανισμός. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Άλλα κράτη, πέραν των Αγγλοσαξονικών, προσχώρησαν και στις 24 Οκτωβρίου 1945 ιδρύθηκε ο ΟΗΕ και ο Χάρτης του υπογράφηκε από 51 κράτη. (Βλ. για παράδειγμα Χρήστος Α. Θεοδούλου, ΟΗΕ, Αθήνα, Εστία, 1975).
Σήμερα, ο ΟΗΕ αριθμεί 193 κράτη. Ο ΟΗΕ ιδρύθηκε «για να διασώσει τις μελλοντικές γενεές από τη μάστιγα του πολέμου, που δύο φορές κατά τη διάρκεια της ζωής μας έφερε ανείπωτη οδύνη στην ανθρωπότητα» (Χάρτης του ΟΗΕ).
Ωστόσο, φέτος δεν γιορτάζουμε μόνο την Ημέρα του ΟΗΕ και την Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και την 80ή επέτειο από την ίδρυση του ΟΗΕ.
Εδώ και 80 ολόκληρα χρόνια, ο κόσμος έχει περάσει από διαμάχες και πολέμους, όπως η κρίση του Σουέζ (1956), το Κονγκό (1960) και αμέτρητες άλλες διαμάχες, μέχρι τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία και τον πιο πρόσφατο πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Παρ’ όλα αυτά, ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει μέχρι στιγμής αποφευχθεί.
Δεν θα επαναλάβω τη γνωστή και αληθινή φράση ότι ο ΟΗΕ είναι ένας οργανισμός απαραίτητος για την ανθρωπότητα και ότι αν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε.
Ωστόσο, με αφορμή την 80ή επέτειο, πρέπει να κάνουμε περισσότερα από ό,τι κάναμε σε προηγούμενες επετείους — ή τουλάχιστον να θέσουμε υψηλότερους στόχους για ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με τον ΟΗΕ και τη διασφάλιση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
Για παράδειγμα: το θέμα των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Εδώ και χρόνια, μιλάμε για τα πέντε Μόνιμα Μέλη. Τουλάχιστον, θα πρέπει να υπάρξει αύξηση του αριθμού αυτών των μελών: Για την Ασία, έχουν φιλοδοξίες η Ινδία και η Ιαπωνία. Για την Ευρώπη, η Γερμανία. Για την Αφρική, η Νιγηρία. Για τη Νότια Αμερική, η Βραζιλία.
Φυσικά, υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με την αύξηση των Μόνιμων Μελών. Ωστόσο, η κατάσταση στη διεθνή κοινότητα έχει πράγματι αλλάξει από το 1945. Κάποια αλλαγή πρέπει να γίνει.
Ένα άλλο θέμα είναι το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το Συμβούλιο της Γενεύης συνεδριάζει πολύ συχνά και έχει περισσότερες αρμοδιότητες από την Επιτροπή.
Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερες εξουσίες για να εκτελέσει αποτελεσματικά το έργο του. Το θέμα της Κύπρου, για παράδειγμα, πρέπει να εξεταστεί εις βάθος. Δεν μπορεί μια ευρωπαϊκή χώρα να έχει υποστεί εισβολή πριν από 51 χρόνια και ο θύτης να απολαμβάνει όλα τα αγαθά και να συμπεριφέρεται αλαζονικά ωσάν να μη συνέβη τίποτε.
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι στόχοι που μπορούν να τεθούν με αφορμή την 80ή επέτειο από την ίδρυση του ΟΗΕ. Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά παραδείγματα.
Θα έλεγα, εν κατακλείδι, ότι θα μπορούσε την 24η Οκτωβρίου, την Ημέρα του ΟΗΕ, κάθε χρόνο, όλα τα εμπόλεμα μέρη να κηρύσσουν κατάπαυση του πυρός — έστω και για μία μέρα — και να συναντώνται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, είτε στη Νέα Υόρκη είτε στη Γενεύη, για να συζητήσουν το πρόβλημά τους, με την ελπίδα ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν για την επίλυση του ζητήματος και την επίτευξη της ειρήνης.
Ας είναι αυτή μια αρχή. Και ας μην σταματήσουμε να εργαζόμαστε για την επικράτηση της ειρήνης. (Από το άρθρο μου: «80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την ίδρυση του ΟΗΕ»).
Το Διεθνές Ρόταρυ, όπως είναι γνωστό, συνεργάζεται με τον ΟΗΕ και υποστηρίζει τις ιδέες του Χάρτη του. Οι ιδέες του Ρόταρυ βοηθούν στην πραγματοποίηση των σκοπών του ΟΗΕ.
Το Ρόταρυ διαδραματίζει κορυφαίο ρόλο στην εμπέδωση της ειρήνης και την επίλυση συγκρούσεων μεταξύ των εθνών. Το ροταριανό σύνθημα της συναδελφικότητας προάγει και υποστηρίζει τη φιλία μεταξύ των εθνών, συμβάλλοντας περαιτέρω στην επικράτηση της ειρήνης και στην επίλυση των συγκρούσεων μέσω διαπραγμάτευσης.
Γράφω αυτό το μήνυμα επίσης ως μέλος της ομάδας του Κυβερνήτη της Περιφέρειάς μας, Peter Ashdjian, για την Περιφέρεια 2452, και ως Πρόεδρος της Επιτροπής του Ρόταρυ για την Ημέρα του ΟΗΕ.
Επίσης, αναφέρω ότι το κεντρικό θέμα της χρονιάς του Κυβερνήτη της Ροταριανής Περιφέρειας 2452, στην οποία υπάγεται και η Κύπρος, είναι η εμπέδωση της ειρήνης και η επίλυση συγκρούσεων.
Λάρνακα, 6 Οκτωβρίου 2025
*O Δρ. Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και Επίτιμος Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA) και Πρόεδρος της Επιτροπής του Ρόταρυ για την Ημέρα του ΟΗΕ, Περιφέρεια 2452 (2025–2026).
