Επαναβεβαίωση για το Δίκαιο της Θάλασσας – Εναντίον η Τουρκία

 

Συγκεκριμένα, η Ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ υιοθέτησε δύο ψηφίσματα για το Δίκαιο της Θάλασσας. Το πρώτο αφορά τους Ωκεανούς και το Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο συγκηδεμόνευσε και η Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ το δεύτερο αναφέρεται στη βιώσιμη αλιεία σχετικά με τη διατήρηση και διαχείριση των αλληλοεπικαλυπτόμενων και των άκρως μεταναστευτικών αποθεμάτων ιχθύων του 1995. Επίσης, εστιάζει σε θέματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας και την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης. Το δεύτερο ψήφισμα υιοθετήθηκε χωρίς ψηφοφορία. 
Το ψήφισμα για τους Ωκεανούς και το Δίκαιο της Θάλασσας υιοθετήθηκε με συντριπτική πλειοψηφία από τη Γενική Συνέλευση (μετά από ψηφοφορία που ζήτησε η Τουρκία για να δείξει τη διαφωνία της), με 135 κράτη να ψηφίζουν υπέρ, 1 εναντίον (Τουρκία) και 3 αποχές (Κολομβία, Ελ Σαλβαδόρ, Βενεζουέλα). Όπως είναι γνωστό, η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. 

 

 

Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ, πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης, ασκώντας το δικαίωμα της Επεξήγησης Ψήφου, λαμβάνοντας τον λόγο τόνισε ότι «το αίτημα για πραγματοποίηση ψηφοφορίας επί του ψηφίσματος, και όχι υιοθέτησή του με ομοφωνία ως αναμενόταν, αποτελεί μια προσπάθεια αμφισβήτησης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η ακεραιότητα της οποίας αποτελεί συλλογική ευθύνη όλων των κρατών». Επίσης, επεσήμανε ότι «επιπρόσθετα, κανένα κράτος δεν πρέπει να συνεχίσει να απαιτεί ειδική μεταχείριση ή να αρνείται τα δικαιώματα άλλων κρατών, όπως νησιωτικών κρατών ή κρατών που απαρτίζονται από νησιά».

 

Καταλήγοντας, ο κ. Μαυρογιάννης υπογράμμισε ότι «καμία χώρα δεν μπορεί να εγείρει παράλογες θαλάσσιες αξιώσεις μέσω της επίδειξης ισχύος αντί των καθιερωμένων κανόνων του διεθνούς δικαίου και ότι κανένα κράτος δεν πρέπει να συνομολογεί αμφίβολες διμερείς συμφωνίες που αντιβαίνουν στη Σύμβαση με σκοπό τη δημιουργία τετελεσμένων που αντανακλούν τη δική τους στρεβλωμένη αντίληψη περί διεθνούς δικαίου. Τέτοιες διευθετήσεις δεν έχουν καμία νομική ισχύ και ούτε επηρεάζουν το καθεστώς της Σύμβασης ως του μοναδικού καθολικού νομικού πλαισίου για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών».
 

 

 

Όπως και στην περίπτωση των τουρκικών παραβιάσεων της κυπριακής ΑΟΖ, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, μέσω του εκπροσώπου του, δεν θέλησε να καταδικάσει την παράνομη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, κρατώντας ίσες αποστάσεις. Ενώ η Ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης με νέο ψήφισμα επαναβεβαίωσε τη σημασία εφαρμογής της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) του 1982, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ, Φερχάν Χακ, υποστήριξε ότι «η Γραμματεία δεν λαμβάνει θέση ούτε σχολιάζει ζητήματα που αφορούν την κυριαρχία, τα κυριαρχικά δικαιώματα ή τη δικαιοδοσία των κρατών μελών για τους θαλάσσιους χώρους τους». Επιβεβαιώνοντας τη λήψη επιστολής της ελληνικής κυβέρνησης, με την οποία καταγγέλλεται ως παράνομο το λεγόμενο «Μνημόνιο Κατανόησης», που υπέγραψαν το ένα από τα δύο κέντρα εξουσίας στη Λιβύη και η Άγκυρα, για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους, ο κ. Χακ είπε ότι «μελετούμε την επιστολή» και  επεσήμανε ότι «παρόλα αυτά, σε συγκεκριμένες περιοχές, όμως, περίκλειστες ή ημίκλειστες θάλασσες, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στα συμφέροντα τρίτων μερών. Έχουμε εμπιστοσύνη ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα αναγνωρίσουν την ανάγκη για συνεχή διάλογο για τα ευαίσθητα ζητήματα, σε συμφωνία με τις αρχές που είναι ενσωματωμένες στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, βάσει των οποίων όλες οι διαφορές θα πρέπει να επιλύονται με ειρηνικά μέσα».

 

Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών δεν θέλησε να απαντήσει στο ερώτημα αν η λιβυκή κυβέρνηση είχε τη «νομιμότητα» να υπογράψει τέτοια συμφωνία, σημειώνοντας ότι «μελετούμε τις πληροφορίες που λάβαμε κι αυτό μπορώ να δηλώσω αυτή τη στιγμή», προσθέτοντας ότι ακούγονται «εντελώς διαφορετικές απόψεις γύρω από τη νομιμότητά της».