Για ένα δεκαήμερο οι αποκαλύψεις των εγγράφων των Ηνωμένων Εθνών από τον «Φ» έχουν ρίξει φως στις συζητήσεις που είχαν γίνει στο Κραν Μοντάνα το καλοκαίρι του 2017 και ειδικότερα το κρίσιμο βράδυ της 6ης Ιουλίου. Η προ τετραετίας διαμορφωθίσα κατάσταση πραγμάτων στο Κυπριακό εξακολουθεί να αποτελεί σημείο τριβής ανάμεσα στους κυβερνώντες και το ΑΚΕΛ. 

Οι χθεσινές αποκαλύψεις του «Φ» αφορούσαν τα όσα λέχθηκαν στη διάρκεια του δείπνου της 6ης Ιουλίου 2017, όπου εμφανώς η Τουρκία, μέσω του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τα τίναξε όλα στον αέρα. Η τουρκική πλευρά, όπως αποκαλύπτεται από τα έγγραφα των ίδιων των Ηνωμένων Εθνών, απαιτούσε να εξασφαλίσει τις αξιώσεις της στις εσωτερικές πτυχές χωρίς την ίδια ώρα να υπάρχει ανάλογη ετοιμότητα για συμφωνία στα ζητήματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. 

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, η Τουρκία δεν είχε καμιά πρόθεση να ανταποκριθεί στις προτάσεις του Γενικού Γραμματέα. Ο Νίκος Αναστασιάδης νιώθει δικαιωμένος από τα όσα καταγράφονται στο πρακτικό του δείπνου της 6ης Ιουλίου καθώς βλέπει πως μέσα από τα όσα σημειώνουν τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη επιβεβαιώνεται για τα όσα έλεγε από το 2017 και εντεύθεν. 

«Από τα πρακτικά φαίνεται ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά, συνεπέστατη υπέβαλε επί του συνόλου του πλαισίου του ΓΓ γραπτές προτάσεις για όλα ανεξαιρέτως τα θέματα», είπε, προσθέτοντας πως «δεν παραγνώρισε αυτό που διεκδίκησε και υιοθετήθηκε από τον ΓΓ, δηλαδή πως το αναχρονιστικό σύστημα των εγγυήσεων και η παρουσία στρατευμάτων θα έπρεπε κάποια στιγμή να τερματιστούν».

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Όπως σημείωσε, «από τα πρακτικά φαίνεται ξεκάθαρα ότι η Τουρκία ουδεμία πρόθεση είχε να ανταποκριθεί στις προτάσεις του ΓΓ».

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ακόμη πως «λαμβάνοντας υπόψη την παρουσία του μεγάλου αριθμού εποίκων, της αξίωσης για θετική ψήφο, της μόνιμης παρουσίας στρατευμάτων, αλλά και εγγυητικών δικαιωμάτων, αντιλαμβάνεστε ότι τυχόν αποδοχή μιας λύσης με ανάλογο περιεχόμενο θα μετέτρεπε την Κύπρο σε υποκείμενο ή σε προτεκτοράτο της Τουρκίας» και συμπλήρωσε πως «συνεπώς, τα έγγραφα ομιλούν αφ’ εαυτού».

Παράλληλα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μίλησε για «μυθοπλάστες ή παραφράστες των εγγράφων που διαβάζουν και προσποιούνται ότι δεν κατανοούν», λέγοντας ότι «είναι θέμα δικό τους». Κατέληξε λέγοντας πως «η ιστορία κατέγραψε κάποια γεγονότα και, επαναλαμβάνω, ευχή μου θα ήταν να δικαιωνόταν ο Κυπριακός Ελληνισμός, όπως ήταν και η πρόθεση μας».

Σημασία έχει η έκθεση ΓΓ

Το ΑΚΕΛ απαντώντας στον Πρόεδρο Αναστασιάδη του υπέδειξε πως δεν έχει σημασία το πώς ερμηνεύει ο καθένας στο εσωτερικό τα σημειώματα του ΟΗΕ για τις συναντήσεις του Κραν Μοντάνα. Αυτό που σύμφωνα με το ΑΚΕΛ έχει σημασία, είναι «το πώς ο ΟΗΕ και ο ΓΓ αξιολογούν την παρουσία των εμπλεκομένων μερών στο Κραν Μοντάνα». Και παραπέμπει εκ νέου στην έκθεση του ΓΓ ΟΗΕ για το Κραν Μοντάνα μέσα από την οποία ο Α. Γκουτέρες «καθιστά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συνυπεύθυνο για την απώλεια μιας ιστορικής ευκαιρίας για λύση και, την ίδια ώρα, επαινεί τις εγγυήτριες δυνάμεις, περιλαμβανομένης της Τουρκίας, για τη στάση τους». Περαιτέρω το ΑΚΕΛ υποδεικνύει πως «ακόμα και τα σημειώματα που και σήμερα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ποσώς δεν επιβεβαιώνουν το αφήγημα του Προέδρου σχετικά με τη συζήτηση για τον τερματισμό των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων». Περαιτέρω το ΑΚΕΛ υπογραμμίζει πως «όταν ο Γ.Γ. του ΟΗΕ θεωρεί τον Ν. Αναστασιάδη συνυπεύθυνο για το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, εκτίμηση πίσω από την οποία στοιχίζεται η διεθνής κοινότητα, τότε ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά διεθνώς έχει πρόβλημα αξιοπιστίας και πειστικότητας». 

Απευθυνόμενος προς τον Ν. Αναστασιάδη τον καλεί να αφήσει τους μονολόγους και να απαντήσει σε τρία ερωτήματα: Γιατί ο ΓΓ επιρρίπτει ευθύνη για το αδιέξοδο και στους δύο ηγέτες, γιατί ο ΠτΔ δεν έκανε τίποτε να αλλάξει το αφήγημα του ΟΗΕ για το Κραν Μοντάνα και γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν πείθει και δεν έχει αξιοπιστία. 

Η απάντηση του ΔΗΣΥ

Παρεμβαίνοντας ο ΔΗΣΥ κατηγορεί το ΑΚΕΛ ότι «συνεχίζει να βάλλει απερίσκεπτα κατά του ΠτΔ και επί της ουσίας κατά της πλευράς μας, αφήνοντας την Τουρκία στο απυρόβλητο για τα όσα έγιναν στο Κραν Μοντάνα και αποκαλύπτονται και από τα έγγραφα που έρχονται στο φως της δημοσιότητας».  Ο ΔΗΣΥ εκφράζει απορία ως προς το τι αποσκοπεί «η τακτική του ΑΚΕΛ να προσπαθεί να ενοχοποιεί τον ΠτΔ, όταν διαφαίνεται σε όλη την έκταση ότι η ξεκάθαρη πρόθεση της Τουρκίας ήταν μεταξύ άλλων η μόνιμη παρουσία στρατευμάτων, αλλά και η διαιώνιση των εγγυητικών και παρεμβατικών δικαιωμάτων». 

Τέλος, ο ΔΗΣΥ διαμηνύει πως «τα όσα καταγράφονται στα έγγραφα αποτελούν από μόνα τους την καλύτερη απάντηση σε όσους για εσωτερική κατανάλωση επιλέγουν τον δρόμο της ανέξοδης κριτικής». Και καλεί το ΑΚΕΛ να αντιληφθεί πως ο εχθρός δεν είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας». 

Επιβεβαίωση θέσεων βλέπουν ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ 

Για το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ οι αποκαλύψεις του «Φ» έρχονται να επιβεβαιώσουν τις θέσεις που τότε αλλά και αργότερα, εξέφραζαν στο Κυπριακό και ειδικότερα για τις διαπραγματεύσεις του Κραν Μοντάνα. 

Το ΔΗΚΟ σε ανακοίνωσή του σημειώνει πως τα έγγραφα που αποκαλύπτει ο «Φ» δικαιώνουν όσα το κόμμα έλεγε από τότε. Σύμφωνα με το ΔΗΚΟ, «ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έδωσε τα πάντα στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης. Και όχι μόνο δεν πήρε ανταλλάγματα, αλλά άνοιξε τις ορέξεις της Τουρκίας». Στη συνέχεια, αναφέρει το ΔΗΚΟ, η Τουρκία τορπίλισε τις διαπραγματεύσεις επιμένοντας στο στρατό και τις εγγυήσεις. Υποδεικνύει πως ακολούθως τα Ηνωμένα Έθνη έδωσαν στην Τουρκία συγχαρητήρια και έριξαν τις ευθύνες για το ναυάγιο στην Ε/κ πλευρά και σήμερα «τα ίδια Ηνωμένα Έθνη είναι που μας λένε πως θα τετραγωνίσουν τον κύκλο». Τέλος το ΔΗΚΟ αναφέρει πως όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της λανθασμένης στρατηγικής που ακολουθήθηκε από την ε/κ πλευρά. 

Η ΕΔΕΚ από δικής της πλευράς τονίζει πως «επιβεβαιώνεται για πολλοστή φορά πως το πλαίσιο του ΓΓ δεν μπορεί να αποτελέσει βάση ουσιαστικής διαπραγμάτευσης». Η ΕΔΕΚ διερωτάται πώς είναι δυνατό «μετά από όλα αυτά τα οποία δημοσιεύονται στα πρακτικά, εξακολουθούν να υπάρχουν κόμματα που θεωρούν ότι το πλαίσιο του ΓΓ μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης για την επίλυση του Κυπριακού». Τέλος, υποδεικνύει πως «η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να καταθέσει αίτημα για σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης για το Κυπριακό για να συζητηθεί η διεθνής πτυχή του προβλήματος, που είναι και η ουσία του».