Δεν έκρυψε τη δυσφορία του για την προεδρική διαχείριση σ τον πρόσφατο ανασχηματισμό και είναι αρκούντως δηκτικός για την αξιολόγηση των υπουργών που αναδομήθηκαν από τον Πρόεδρο.
Ο Μάριος Καρογιάν στέλνει το μήνυμα πως αν είχαν ερωτηθεί ως Δημοκρατική Παράταξη θα είχαν διαφορετική προσέγγιση ως προς τα άτομα αλλά και ως προς το εύρος του ανασχηματισμού. Σημειώνει με νόημα πως η αλλαγή συνηθειών, νοοτροπιών και κριτηρίων θέλει χρόνο, θέληση και υπομονή. Και τονίζει πως ατυχώς οι απαντήσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη για το θέμα του ανασχηματισμού στη συνέντευξή του στο «Φ», οι συστηματικές διαρροές υποψηφίων υπουργών προς αντικατάσταση, αλλά και όσα ακολούθησαν, δεν βοήθησαν προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο πρόεδρος της ΔΗΠΑ σημειώνει στο «Φ» πως ενημερώθηκε την υστάτη και με νόημα υπογραμμίζει ότι όλοι θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Πάντως είναι ξεκάθαρος πως η ΔΗΠΑ δεν προτίθεται να στηρίζει όλες τις κυβερνητικές προτάσεις και αποφάσεις αλλά θα ασκεί και κριτική εκεί και όπου διαφωνεί και θα καταθέτει εναλλακτικές προτάσεις. Σηκώνει το γάντι για την κατάργηση των προνομίων πολιτειακών αξιωματούχων με τη σημείωση να ισχύσει για όλους. Για το ζήτημα των πολλαπλών συντάξεων αναμένει το κυβερνητικό νομοσχέδιο για ρύθμιση.
-Η αλλαγή μοντέλου, από τους τεχνοκράτες παντού, σε σχήμα με πιο έντονα κομματικά χρώματα τι λέει εκτός από αποτυχία του πρώτου μοντέλου διακυβέρνησης;
-Η αλλαγή μοντέλου διακυβέρνησης υπήρξε για την ΔΗΠΑ ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους στήριξε την υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Αναγνωρίζουμε, ωστόσο, ότι πρόκειται για ένα στόχο που δεν είναι τόσο εύκολο να επιτευχθεί από την μια μέρα στην άλλη. Γι’ αυτό έστω κι αν έχουμε διαφορετική άποψη για το πώς θα έπρεπε να γίνει ο ανασχηματισμός χαιρετίζουμε το γεγονός ότι έχει υιοθετηθεί μια πιο ισορροπημένη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου μεταξύ πολιτικών και τεχνοκρατών. Αυτή, ήταν άλλωστε και η θέση που είχαμε ενόψει του σχηματισμού της πρώτης κυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη. Αξίζει, επίσης να σημειωθεί ότι η νέα σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου αποτελείται από άτομα που προέχονται από όλους τους κομματικούς χώρους, ακόμα και από το χώρο των Οικολόγων, πλην του ΑΚΕΛ. με την πλειοψηφία, μάλιστα των μελών του Υπουργικού και των άλλων αξιωματούχων να προέρχεται από τον χώρο του ΔΗ.ΣΥ.
– Ωδινεν όρος και έτεκεν μυν ο Πρόεδρος σε ότι αφορά τον ανασχηματισμό; Την όλη διαχείριση πως την εισπράξατε;
– Eάν είχαμε ερωτηθεί, θα είχαμε διαφορετική προσέγγιση ως προς τα άτομα, αλλά και ως προς το εύρος του ανασχηματισμού. Δυστυχώς, οι χειρισμοί που προηγήθηκαν του ανασχηματισμού δεν έδωσαν τη δυνατότητα μιας πιο συλλογικής, συνολικής και νηφάλιας αποτίμησης και αξιολόγησης. Η αλλαγή τρόπου διακυβέρνησης δεν είναι μια απλή και εύκολη υπόθεση. Η αλλαγή συνηθειών, νοοτροπιών και κριτηρίων θέλει χρόνο, θέληση και υπομονή. Πολύ περισσότερο χρόνο, υπομονή και επιμονή θέλει η αλλαγή μεθόδων. Ατυχώς τόσο οι απαντήσεις του ΠτΔ για το θέμα του ανασχηματισμού, όπως προβλήθηκαν μέσω της συνέντευξης του στην εφημερίδα σας, οι συστηματικές διαρροές υποψηφίων υπουργών προς αντικατάσταση, αλλά και όσα ακολούθησαν, δεν βοήθησαν προς αυτή την κατεύθυνση.
– Αληθεύει ότι ενημερωθήκατε την υστάτη, λίγη ώρα πριν από την ανακοίνωση των νέων διορισμών; Σημαίνει κάτι αυτός ο προεδρικός χειρισμός σε σχέση με τη συνεργασία σας ως συμπολιτευόμενη δύναμη;
– Ναι, αληθεύει. Γι’ αυτό και από την πρώτη στιγμή δεν κρύψαμε την ενόχλησή από τον τρόπο με τον οποίο έγινε αυτός ο ανασχηματισμός. Θα προτιμούσαμε να είχε αποτελέσει προϊόν μιας πιο συλλογικής προσπάθειας που θα έδινε επιπλέον τη δυνατότητα μιας πιο νηφάλιας αξιολόγησης και αποτίμησης, τόσο του κυβερνητικού έργου, όσο και των επιδόσεων των Υπουργών, στη βάση ενιαίων κριτηρίων. Κάτι όμως που δεν έγινε. Αν είχε υπάρξει η επιβαλλόμενη διαβούλευση, η παράταξή μας θα είχε εκφράσει τις δικές της απόψεις και τις δικές της αξιολογήσεις διαφοροποιούμενη σε κάποιες των περιπτώσεων από αυτές του Προέδρου. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν είναι σεβαστές οι αποφάσεις που πήρε με τον τρόπο που επέλεξε ο ΠτΔ. Όλοι στο τέλος θα κριθούμε εκ του αποτελέσματος.
-Τα κόμματα της συμπολίτευσης είναι εκεί για να στηρίζουν αλλά να μην λεν άποψη;
-Σε καμία περίπτωση τα κόμματα της συμπολίτευσης είναι εκεί για να παίζουν τον ρόλο του απλού χειροκροτητή της κυβέρνησης. Ως ΔΗΠΑ δεν είμαστε ούτε κλακέρ ούτε κόλακες. Είμαστε οικοδόμοι μιας δημιουργικής συνεργασίας. Ως υπεύθυνη και συνετή συμπολιτευόμενη παράταξη, θα συνεχίσει να τηρεί μια νούσιμη στάση και συμπεριφορά, άλλοτε στηρίζοντας τις σωστές και αποτελεσματικές για τον λαό και την κοινωνία πολιτικές της κυβέρνησης, άλλοτε υιοθετώντας μια πιο κριτική αλλά υπεύθυνη στάση εκεί και όπου διαφωνεί. Πάντα, όμως, υποβάλλοντας εναλλακτικές αντιπροτάσεις με τεκμηριωμένα και μετρήσιμα κριτήρια.
Εγγύηση ο Κεραυνός
-Η παραμονή του κ. Κεραυνού στο πηδάλιο της κυπριακής οικονομίας, προκάλεσε νηνεμία στο χώρο όπου πολλοί παράγοντες δεν έκρυβαν την ανησυχία τους μην τυχόν και πάμε σε πειρασμούς που θα άφηναν κόστος στη χώρα μας. Παίξατε ρόλο;
-Θεωρούμε λογική και φυσιολογική εξέλιξη την παραμονή του κ. Κεραυνού στο πηδάλιο του Υπουργείου Οικονομικών. Άλλωστε οι γνώσεις, οι εμπειρίες και οι ικανότητές του, σε εμάς ήσαν προ πολλού γνωστές, εξού και είχαμε εισηγηθεί από τον Φεβρουάριο του 2023 να αναλάβει το Υπουργείο Οικονομικών. Η όλη διαχείριση της οικονομίας τους τελευταίους δέκα μήνες επιβεβαίωσε την κοινή αίσθηση που υπήρχε ότι ο κ. Κεραυνός με την σιγουριά, την σοβαρότητα και την εμπιστοσύνη που εμπνέει αποτελεί εγγύηση για την σταθερότητα και τις προοπτικές της οικονομίας μας σε μια περίοδο παγκόσμιας αστάθειας, αλλά και σημαντικών εσωτερικών προκλήσεων.
Η ΔΗΠΑ υποστήριζε τη δημιουργία το πολύ 14 δήμων
– Θα στείλουν μηνύματα οι εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση όταν όλοι συνεργάζεστε με όλους, όλοι θα βγείτε νικητές, αλλά η μεταρρύθμιση ουσιαστικά έχει «ευνουχηστεί» και θα κοστίζει περισσότερο στους πολίτες την ώρα που ζητούμενο ήταν οι εξοικονομήσεις;
-Αν διαφωνούσα με τις αιχμηρές παρατηρήσεις σας θα έκανα ένα από τα λάθη που μόλις προηγουμένως έλεγα ότι τρέφουν την Ακροδεξιά. Θα ωραιοποιούσα, δηλαδή, καταστάσεις που αποδεικνύουν την αναποτελεσματικότητα του πολιτικού συστήματος και εξοργίζουν τους πολίτες. Πλην όμως οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην οποία, να θυμίσω, ότι η ΔΗΠΑ είχε εποικοδομητική και ουσιαστική συμβολή, αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και του εκδημοκρατισμού του κράτους.
Θέλω να θυμίσω επίσης πως οι θέσεις της ΔΗΠΑ ήταν στην πραγματικότητα πολύ πιο προχωρημένες. Υποστήριζε τη δημιουργία το πολύ 14 Δήμων και όχι 20, όπως δυστυχώς αποφάσισε η πλειοψηφία. Είναι τέλος αλήθεια ότι οι εξοικονομήσεις δημοσίων πόρων και δημοτικών τελών δεν είναι του μεγέθους που επιθυμούσε η ΔΗΠΑ. Παρόλα αυτά το ζητούμενο είναι τώρα να μπει σε εφαρμογή η μεταρρύθμιση και οι πολίτες να μπορούν να απολαύσουν ποιοτικότερες και πιο αποτελεσματικές υπηρεσίες.
Όπως, είναι, αλήθεια ότι από την στιγμή που θα υπάρχουν διαφορετικές συνεργασίες σε διαφορετικούς δήμους το βράδυ των δημοτικών εκλογών δεν θα μπορεί να βγει ένα καθαρό πολιτικά συμπέρασμα περί νικητών και ηττημένων. Το ζήτημα είναι το όποιο αποτέλεσμα σε κάθε δήμο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προτιμήσεις των τοπικών κοινωνιών. Γιατί το ζητούμενο είναι μέσα από τις διάφορες συνεργασίες να αναδειχθούν οι πιο άξιοι τοπικοί άρχοντες και τα πιο ικανά περιφερειακά στελέχη. Γιατί μόνον έτσι οι τοπικές κοινωνίες θα μπορούν να εμπιστευθούν την τοπική αυτοδιοίκηση και να γίνουν πιο αισιόδοξες για τις δυνατότητες των αιρετών διοικήσεων. Είναι όρος ανάπτυξης της Δημοκρατίας μας σε μια εποχή που το νόημα και η χρησιμότητά της αμφισβητείται με έναν ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς, τον πολιτικό πολιτισμό και την κοινωνική μας συνοχή τρόπο.
ΠΡΟΝΟΜΙΑ- Ας παρθούν αποφάσεις για όλους και όχι μόνον μερικούς θεσμούς
-Να πάμε σε άλλο θέμα κι αυτό πολυσυζητημένο τα προνόμια αξιωματούχων.Είστε από τους πολιτικούς που έχετε ευνοηθεί από προνόμια που παρέχονται λόγω της υπηρεσίας σας ως Πρόεδρος της Βουλής. Προνόμια που υπό τις δοσμένες συνθήκες προκαλούν την κοινή γνώμη. Είστε έτοιμος να αποποιηθείτε τα προνόμια και να πρωτοστατήσετε για εξορθολογισμό αυτών των παροχών σε πρώην πολιτειακούς αξιωματούχους;
-Ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα μια και καλή. Οι διευκολύνσεις στις οποίες αναφέρεστε θεσπίστηκαν κάποια στιγμή που πολιτεία και κοινωνία έκριναν ότι θα διευκόλυναν εκλελεγμένους ή και διορισμένους αξιωματούχους στην επιτέλεση των καθηκόντων τους, όπως, άλλωστε συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ, αλλά και στις χώρες της Βόρειας Αμερικής, όπου ισχύουν παρόμοιες διευθετήσεις, για να μην πω και πιο ισχυρές.
Ειδικά, όμως, για ορισμένους αξιωματούχους, όπως π.χ. ο ανώτατος άρχων και ο δεύτερος τη τάξη πολιτειακός παράγοντας, ο Πρόεδρος, δηλαδή, της Δημοκρατίας και Πρόεδρος της Βουλής, για τους οποίους προβλέφθηκε να χαίρουν ορισμένων διευκολύνσεων και μετά την αποχώρηση από τη θέση τους, ουδέποτε υπήρξαν ή αποτελούν αυτές οι διευκολύνσεις προσωπική επιθυμία ή επιλογή οποιουδήποτε. Με την ίδια λογική δεν θεωρώ ότι αυτά τα θέματα θα πρέπει να επιλύονται με ατομική πρωτοβουλία.
Αν σήμερα πολιτεία και κοινωνία κρίνουν ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει και ότι υπάρχουν νέα δεδομένα που επιβάλουν την κατάργηση τους, ας παρθούν και οι αντίστοιχες αποφάσεις. Για όλους όμως και όχι μόνον για μερικούς θεσμούς.
-Και το άλλο καυτό ζήτημα για την κοινή γνώμη, των πολλαπλών συντάξεων, θα το αγγίξετε; Θα τολμήσετε να το διαφοροποιήσετε;
-Από δική μας πλευρά υπάρχει η βούληση να εξευρεθεί μία σωστή λύση για το συγκεκριμένο ζήτημα. Είναι ένα θέμα πολυσύνθετο, γιατί προκύπτουν πολύ σοβαρά συνταγματικά ζητήματα και δεδικασμένες αποφάσεις υπέρ εκείνων που προσέφυγαν στη δικαιοσύνη και δικαιώθηκαν. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που προκαλεί την κοινή γνώμη όταν υπάρχουν οικογένειες με σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Από ό, τι πάντως γνωρίζω, ο Υπουργός Οικονομικών έχει επεξεργαστεί το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπεται να κατατεθεί σύντομα ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση προς υλοποίηση της προεκλογικής δέσμευσης του Προέδρου Χριστοδουλίδη.
Ο κίνδυνος ενός δημοσιονομικού εκτροχιασμού είναι υπαρκτός
– Στην ομιλία σας στη Βουλή αναδείξατε μια σειρά από παροχές ενώ ο Υπουργός Οικονομικών προειδοποιεί για την εκτόξευση του κρατικού μισθολογίου. Να μας ανησυχεί ο κίνδυνος οικονομικού εκτροχιασμού;
-Ο κίνδυνος ενός δημοσιονομικού εκτροχιασμού είναι υπαρκτός, δεδομένου του ιδιαίτερα δύσκολου δημοσιονομικού περιβάλλοντος και της αβεβαιότητας που επικρατεί σε σχέση με τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμου και κυρίως εξαιτίας του πιο πρόσφατου πολέμου στη γειτονιά μας, στη Γάζα.
Παρόλα αυτά έχω εμπιστοσύνη στο οικονομικό επιτελείο. Άλλωστε οι προβλεπόμενες δαπάνες, όπως έχουν κατατεθεί στον κρατικό προϋπολογισμό, είναι σωστές και το ποσοστό αύξησης των εσόδων θα υπερκαλύπτει εκείνο των δαπανών.
Τούτου δοθέντος θα ήθελα να υπογραμμίσω κάτι το οποίο κρίνω ιδιαίτερα σημαντικό. Δεν είναι σχήμα λόγου όταν λέμε ότι μπορούμε να λαμβάνουμε οποιαδήποτε απόφαση υπό τον όρο ότι κινούνται εντός του δημοσιονομικού ισοζυγίου. Είναι ακριβώς για να αποφύγουμε να ξαναζήσουμε τις τραγικές καταστάσεις του 2013. Γιατί κάπως έτσι ξεκίνησαν. Το κράτος λειτουργούσε ουσιαστικά με δανεικά και όταν σταμάτησαν οι πηγές χρηματοδότησης, αναγκαστήκαμε να μπούμε σε μνημόνιο. Η επανάληψη ενός τέτοιου ολέθριου λάθους θα συνιστά αυτοχειρία.
Με τον Νικόλα είμαστε πρόεδροι ισότιμων κομμάτων
-Να ρωτήσω πως είναι οι σχέσεις των … δύο ΔΗΚΟ; Αφήσατε πίσω σας όσα έγιναν και λειτουργείτε ως ισότιμοι ηγέτες πλέον με τον Νικόλα Παπαδόπουλο; Τώρα που είστε και συνεργαζόμενοι;
-Ούτε υπήρξαν ούτε υπάρχουν δυο ΔΗΚΟ. Υπάρχουν δυο αυτόνομα πολιτικά κόμματα, τα οποία και τα δυο κινούνται στο χώρου του Κέντρου. Το καθένα, βέβαια με τις δικές του πολιτικές στα διάφορα θέματα, αλλά και με κοινές προσεγγίσεις σε αρκετά άλλα, πράγμα το οποίο επιτρέπει εξ’ αντικειμένου να υπάρχει μια καλή συνεργασία τόσο εντός όσο και εκτός Βουλής. Πολύ δε περισσότερο που αυτό επιβάλει και η συνεργασία μας στα πλαίσια της κυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη.
Έχουμε αποδείξει στην πολιτική μας συμπεριφορά και δράση ότι δεν μπορεί και δεν υπάρχει χώρος ούτε για μικρότητες ούτε για προσωπικές πικρίες. Ως ΔΗΠΑ αντιμετωπίζουμε όλα τα κόμματα, περιλαμβανομένου και του ΔΗΚΟ, με βάση τις πολιτικές μας θέσεις και προσεγγίσεις, έχοντας ως γνώμονά μας την εξυπηρέτηση του συλλογικού καλού. Είμαστε δυο ισότιμοι πρόεδροι δυο ισότιμων κομμάτων και έτσι λειτουργούν και οι μεταξύ μας σχέσεις.
Απότοκο της αναποτελεσματικότητας και των κενών του πολιτικού συστήματος η Ακροδεξιά
-Σε όλη την Ευρώπη η ακροδεξιά κτυπά ψηλά ποσοστά και οι εκτιμήσεις δημοσκόπων είναι πως στη διπλή εκλογική αναμέτρηση του 2024 θα έχουμε νέο ένοικο στην τρίτη θέση του κομματικού χάρτη…
-Νομίζω ότι είναι πια καιρός να καταλάβουμε όλοι ότι η δυναμική άνοδος της Ακροδεξιάς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι τυχαία. Είναι απόρροια των πολλαπλών και όχι μόνον των οικονομικών κρίσεων, της έξαρσης του μεταναστευτικού, της υγειονομικής κρίσης, καθώς και του ισοπεδωτικού τρόπου με τον οποίο κάποιοι αντιμετωπίζουν την παγκοσμιοποίηση. Ούτε πρόκειται για φαινόμενο που μπορεί να εξορκιστεί με γενικολογίες, αοριστολογίες, ευχολόγια και κοινοτυπίες που συσκοτίζουν τα πραγματικά του αίτια. Πρέπει με αλλά λόγια να καταλάβουμε επιτέλους ότι είναι από τα κενά και τις αδυναμίες του πολιτικού μας συστήματος που εισβάλει στο πολιτικό προσκήνιο η Ακροδεξιά και είναι πάλι από τις αστοχίες και την αναποτελεσματικότητα του πολιτικού συστήματος που τρέφονται και γιγαντώνονται οι αντισυστημικές δυνάμεις του ακροδεξιού ξενοφοβικού λαϊκισμού.
Όσο οι εκπρόσωποι του παραδοσιακού πολιτικού κόσμου και των mainstream πολιτικών παρατάξεων αναλώνονται σε άγονες αντιπαραθέσεις, ανώφελες συγκρούσεις και ασχολούνται με τα τετριμμένα, τα ανούσια και τα αδιάφορα για τους πολλούς ζητήματα επαναλαμβάνοντας τα κλισέ του παρελθόντος χωρίς να δίνουν άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα, τις ανασφάλειες και τις αγωνίες των πολιτών, τόσο η απογοήτευση και η απόγνωση θα ωθεί όσους νιώθουν ότι βρίσκονται “εκτός των τειχών” και ανήκουν στους “από κάτω ” στην αναζήτηση πολιτικού καταφυγίου στον επικίνδυνο λαϊκισμό των άκρων. Ως ΔΗΠΑ υπήρξαμε και είμαστε εκ της ίδρυσης μας αταλάντευτα προσηλωμένοι στη Δημοκρατία. Φιλοδοξούμε να είμαστε ανάχωμα σε κάθε μορφή ακρότητας.
Ας καταλάβουμε λοιπόν ότι το μεγαλύτερο κενό του πολιτικού συστήματος είναι αυτό που δημιουργείται ανάμεσα στις νέες πολιτικές αναζητήσεις της κοινωνίας των δημιουργικών πολιτών και στις παλιές προσφορές προγραμματικών προτάσεων που έχουν ξεπεραστεί εκ των πραγμάτων.
Σε ό,τι δε αφορά στην κατάκτηση της τρίτης θέσης όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά μέχρι να κλείσουν οι κάλπες. Δεν νομίζω ότι είναι διασφαλισμένη η 3η θέση για τον οποιονδήποτε. Εξάλλου, στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, και μάλιστα σε αντίθεση με το τι αποτυπωνόταν στις δημοσκοπήσεις, τέσσερα κόμματα (συμπεριλαμβανομένης και της ΔΗΠΑ) κατέγραψαν την ίδια περίπου εκλογική δύναμη.
