Η κυβέρνηση προχωρεί σε νέα έργα αφαλάτωσης σε Λεμεσό, Λάρνακα και ελεύθερη Αμμόχωστο, με στόχο τη διασφάλιση επάρκειας νερού και την ενίσχυση της υδατικής ασφάλειας ενόψει του αυξημένου κινδύνου λειψυδρίας το 2026.
Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) προγραμματίζει την εγκατάσταση τριών νέων κινητών μονάδων σε Επισκοπή, Βασιλικό και Αγία Νάπα, καθώς και την κατασκευή νέας μόνιμης μονάδας αφαλάτωσης στην Ανατολική Λεμεσό και την αντικατάσταση της παλαιάς μονάδας στη Δεκέλεια. Στόχος της κυβέρνησης είναι η απρόσκοπτη υδροδότηση όλων των επαρχιών και η θωράκιση της Κύπρου απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Σήμερα λειτουργούν πέντε μόνιμες μονάδες αφαλάτωσης (Πάφου, Επισκοπής, Βασιλικού, Λάρνακας και Δεκέλειας) συνολικής δυναμικότητας 235.000 κυβικών μέτρων νερού ημερησίως. Άλλες τέσσερις κινητές μονάδες βρίσκονται σε λειτουργία ή υπό ολοκλήρωση (Μονή, Κισσόνεργα, Γαρύλλης και Λιμάνι Λεμεσού) με συνολική δυναμικότητα 47.000 κ.μ./ημέρα μέχρι τον Ιανουάριο του 2026.
Τρεις νέες κινητές μονάδες αφαλάτωσης, που θα εγκατασταθούν εντός του καλοκαιριού του 2026 στις περιοχές Επισκοπής (Κουρίου), Βασιλικού και ελεύθερης Αμμοχώστου (Αγία Νάπα), με δυναμικότητα 10.000 κυβικών μέτρων ημερησίως η καθεμία. Η κάθε νέα κινητή μονάδα υπολογίζεται να κοστίζει περίπου €3 εκατ. ετησίως.
Επισκοπή (Δήμος Κουρίου) Η νέα κινητή μονάδα θα εγκατασταθεί πλησίον της υφιστάμενης μονάδας αφαλάτωσης Λεμεσού, εντός των διοικητικών ορίων των Βρετανικών Βάσεων. Ο σχετικός διαγωνισμός προκηρύχθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2025, με διάρκεια λειτουργίας πέντε ετών.
Βασιλικός (Ηλεκτροπαραγωγικός Σταθμός ΑΗΚ) Προωθείται η εγκατάσταση κινητής μονάδας σε συνεργασία με την ΑΗΚ, στο Μαρί, κοντά στην υφιστάμενη μονάδα αφαλάτωσης. Το έργο θα προκηρυχθεί εντός Νοεμβρίου 2025.
Ελεύθερη Επαρχία Αμμοχώστου (Δήμοι Αγίας Νάπας και Παραλιμνίου-Δερύνειας) Προβλέπεται εγκατάσταση κινητών μονάδων σε τεμάχια που έχουν ήδη αξιολογηθεί ως κατάλληλα. Προτεραιότητα θα δοθεί στην Αγία Νάπα, με σύνδεση στις δεξαμενές του Κοκκινόκρεμμου για ενίσχυση της ασφάλειας υδροδότησης της περιοχής. Επίσης, αποφασίστηκε να ακολουθήσει η εγκατάσταση στο Δήμο Παραλιμνίου-Δερύνειας, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες υδροδότησης της τουριστικής περιοχής Πρωταρά.
Νέα μόνιμη μονάδα αφαλάτωσης στην Ανατολική Λεμεσό
Παράλληλα, προωθείται η κατασκευή νέας μόνιμης μονάδας αφαλάτωσης στην Ανατολική Λεμεσό, δυναμικότητας 60.000–80.000 κυβικών μέτρων νερού ημερησίως, για να καλύψει τις ανάγκες της ταχέως αναπτυσσόμενης αστικής περιοχής. Μετά από πολυκριτηριακή ανάλυση επτά πιθανών θέσεων, το ΤΑΥ προκρίνει τη χωροθέτηση της μονάδας πλησίον του Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων του ΕΟΑ Λεμεσού, δυτικά της προτεινόμενης τουριστικής περιοχής Μοναγρουλίου. Το έργο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός πέντε ετών.
Αντικατάσταση της μονάδας Δεκέλειας
Το ΤΑΥ προχωρεί επίσης στην αντικατάσταση της παλαιάς μόνιμης μονάδας αφαλάτωσης στη Δεκέλεια, της οποίας η σύμβαση λήγει το 2027. Η νέα μονάδα, δυναμικότητας 80.000–100.000 κυβικών μέτρων ημερησίως, θα καλύπτει τις ανάγκες της ελεύθερης Αμμοχώστου και μέρους της Λάρνακας. Η ανέγερσή της θα γίνει δίπλα στην υφιστάμενη εγκατάσταση.
Για την ταχεία προώθηση των έργων, το Υπουργείο Γεωργίας πέτυχε την κατάταξή τους ως έργα εξαιρετικά κρίσιμης σημασίας και κατεπείγουσας ανάγκης, με δυνατότητα εξαιρέσεων από τη διαδικασία περιβαλλοντικής εκτίμησης και πολεοδομικής αδειοδότησης, ώστε να επισπευσθεί η υλοποίησή τους.
Παράλληλα, προωθείται τροποποίηση των Κανονισμών περί Δασών για να επιτρέπεται η διάθεση παραθαλάσσιας κρατικής δασικής γης για σκοπούς εγκατάστασης μονάδων αφαλάτωσης.
Αύξηση 23% στην αγορά νερού στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Γεωργίας
Σύμφωνα με τα δυσμενέστερα σενάρια του ΤΑΥ, τα αποθέματα στα φράγματα των επαρχιών Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω το 2026, καθιστώντας αναγκαίους περιορισμούς στην άρδευση και αυξάνοντας τον κίνδυνο προβλημάτων ύδρευσης. Αντίθετα, στην Πάφο, όπου λειτουργούν ήδη μόνιμη και κινητή μονάδα αφαλάτωσης, δεν προβλέπονται ελλείμματα.
Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι τακτικές δαπάνες του προϋπολογισμού του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για το 2026, η οποία αποδίδεται κυρίως στο αυξημένο κόστος αγοράς νερού λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας.
Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός για το 2026 που συζητείται σήμερα στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών προβλέπει δαπάνη ύψους €142,1 εκατ. για αγορά νερού, σε σύγκριση με €116 εκατ. που είχαν εγκριθεί για το 2025, δηλαδή παρουσιάζει αύξηση €26,1 εκατ. ή 23%. Το ποσό αυτό καλύπτει το υψηλότερο μέχρι σήμερα κόστος παραγωγής αφαλατωμένου και ανακυκλωμένου νερού, προκειμένου να διασφαλιστεί η επάρκεια ύδρευσης και άρδευσης σε ολόκληρη την Κύπρο.
