Η ψυχική υγεία επηρεάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους. Ένας στους έξι Ευρωπαίους υπέφερε από ψυχικά νοσήματα. Μετά τον κορωνοϊό το ποσοστό σκαρφάλωσε από 1 στους 2. Αυτό είναι άκρως ανησυχητικό, σημειώνει η ευρωβουλευτής Μaria Walsh, η οποία ανέλαβε την πρωτοβουλία ευαισθητοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ζήτημα αυτό με κήρυξη του έτους 2023 σε Ευρωπαϊκό Έτος Ψυχικής Υγείας. Όχι μόνο με οικονομική συμβολή, αλλά και με τον τρόπο που όλοι συζητούμε για ζητήματα ψυχικής υγείας. Ανκαι είναι απογοητευμένη που δεν κηρύχθηκε το έτος Ψυχικής Υγείας, κρατά τα θετικά από την όλη προσπάθεια και βάζει ως νέο στόχο την απαλλαγή από το στίγμα του ψυχικά ασθενή.
– Είστε μια πολύ δραστήρια και αφοσιωμένη ευρωβουλευτής στην αντιμετώπιση του θέματος των ψυχικών παθήσεων στην ΕΕ. Πώς ξεκίνησε αυτή η δράση και σειρά πρωτοβουλιών;
-Η ψυχική υγεία είναι κάτι που ήταν στην ατζέντα μου και προτεραιότητα μου πολύ πριν γίνω πολιτικός. Κατά κάποιον τρόπο, αυτό το πάθος προήλθε από προσωπική εμπειρία, επειδή υπήρχαν πολλοί άνθρωποι και οικογένειες στην τοπική μου κοινότητα που επηρεάστηκαν, είτε άμεσα είτε έμμεσα, από προβλήματα ψυχικής υγείας. Το ταξίδι μου στην πολιτική ήταν ένα ταξίδι που γεννήθηκε από την ενεργή συμμετοχή μου στην τοπική κοινότητα και την αγάπη για την επαφή με τους ανθρώπους. Το ταξίδι μου ως υπέρμαχος της ψυχικής υγείας δεν αλλάζει. Αυτή η πρωτοβουλία ξεκίνησε γιατί μου έγινε πολύ προφανές ότι είχαμε πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουμε, όσον αφορά στην ψυχική υγεία. Έβλεπα ότι, όχι μόνο έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την ψυχική υγεία όσον αφορά τη χρηματοδότηση και τις υποδομές, αλλά έπρεπε επίσης να εξετάσουμε τον τρόπο που μιλάμε μεταξύ μας για την ψυχική υγεία. Επίσης, ήθελα να αντιμετωπίσω το στίγμα που δυστυχώς εξακολουθεί να περιβάλλει αυτό το ζήτημα.
– Πώς αποφασίσατε να ξεκινήσετε την εκστρατεία για να ανακηρυχθεί το 2023 Ευρωπαϊκό Έτος Ψυχικής Υγείας; Υπάρχει κάποια νεότερη εξέλιξη σχετικά με αυτή την πρωτοβουλία; Είχατε την υποστήριξη πολλών συναδέλφων σας σε αυτό;
-Αρχικά, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρά την τεράστια υποστήριξη που έλαβα από τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πέραν αυτού, το 2023 δεν θα είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Ψυχικής Υγείας. Θα είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και φυσικά αυτό είναι ένα άλλο σημαντικό θέμα. Όταν ανακοινώθηκε ότι το 2023 δεν θα ήταν το Ευρωπαϊκό Έτος Ψυχικής Υγείας, αρχικά ήμουν αρκετά απογοητευμένη. Νομίζω όμως ότι είναι φυσικό, γιατί είχαμε αφιερώσει πολύ χρόνο και ενέργεια στην εκστρατεία. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, υπήρχαν πολλά θετικά που ανακοινώθηκαν εκείνη την ημέρα σε σχέση με την ψυχική υγεία εντός της ΕΕ και φυσικά χαιρετίσαμε αυτές τις ανακοινώσεις. Στην ομιλία της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Πρόεδρος Von der Leyen ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει μια πρωτοβουλία ψυχικής υγείας το επόμενο έτος, αναγνωρίζοντας τη σημασία της προτεραιότητας της ψυχικής υγείας και της δημιουργίας καλύτερων πολιτικών ψυχικής υγείας. Το άκουσμα του Προέδρου της Επιτροπής να μιλά για την ψυχική υγεία κατά τη διάρκεια της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης ήταν μια τεράστια νίκη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Υπ. Υγείας: Πρωτοφανής δοκιμασία στην ψυχική υγεία ο κορωνοϊός
Όταν μπήκα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2019, μου είπαν ότι η ψυχική υγεία δεν ήταν αρμοδιότητα της ΕΕ και, επομένως, δεν ήταν κάτι που θα «λαμβανόταν ποτέ στα σοβαρά», αλλά νομίζω πως αυτό το διαψεύσαμε. Αν και θα ήταν υπέροχο το 2023 να είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Ψυχικής Υγείας, η πρωταρχική μου φιλοδοξία έχει επιτευχθεί και αυτή είναι να βάλω την ψυχική υγεία πιο ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ.
– Πόσοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν ψυχικές ασθένειες στην Ευρώπη;
-Προ της πανδημίας, προβλήματα ψυχικής υγείας επηρέασαν περίπου 84 εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρη την ΕΕ, με σχεδόν ένα στους έξι ανθρώπους να αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας. Αν και αυτοί οι αριθμοί είναι εκπληκτικοί, η θλιβερή πραγματικότητα είναι ότι αυτός ο αριθμός αναφέρεται μόνο σε εκείνους που είχαν πραγματικά διαγνωστεί με ψυχική ασθένεια. Ο ΟΟΣΑ, πιο πρόσφατα, υπολόγισε ότι 1 στους 2 επηρεάζονται από προβλήματα ψυχικής υγείας. Αυτό δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί. Η ψυχική υγεία είναι η επόμενη πανδημία μας.
– Με την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας και λαμβάνοντας υπόψη ότι συντάξατε την έκθεση για την ψυχική υγεία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα μπορούσατε να μας πείτε περισσότερα για τα ευρήματα σχετικά με τον αντίκτυπο που είχε ο covid στους νέους όσον αφορά την ψυχική τους υγεία;
-Κατ’ αρχάς να σας πω ότι πριν την πανδημία τα ευρήματα έδειχναν πως 1 στους 6 Ευρωπαίους αντιμετωπίζουν θέματα ψυχικής υγείας. Μετά τον κορωνοϊό, δυστυχώς αυτό το ποσοστό σκαρφάλωσε στους 2 και αυτό είναι κάτι το άκρως ανησυχητικό. Πρέπει να δοθούν περισσότερα εύσημα στους νέους για τον τρόπο με τον οποίο κατάφεραν να αντιμετωπίσουν την πανδημία και να διαχειριστούν την όλη κατάσταση με την οποία βρέθηκαν αντιμέτωποι. Δυστυχώς, οι νέοι είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από προβλήματα ψυχικής υγείας και η απομόνωση και η αβεβαιότητα της πανδημίας το επιδείνωσαν.
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15-24 ετών διπλασιάστηκαν στις περισσότερες χώρες της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επιπλέον, το 64% των νέων μεταξύ 16 και 34 ετών διέτρεχαν κίνδυνο κατάθλιψης το 2021, με τα στατιστικά στοιχεία να δείχνουν ότι η αυτοκτονία ήταν η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στην Ευρώπη. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι συγκλονιστικά και υπογραμμίζουν γιατί πρέπει να λάβουμε επείγουσα δράση σε σχέση με την ψυχική υγεία στην Ευρώπη, ιδίως για να προστατεύσουμε τους νεότερους πολίτες μας.
– Γιατί η ψυχική υγεία είναι επίσης σημαντική για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ανάπτυξη στην ΕΕ;
-Τα ζητήματα ψυχικής υγείας αποτελούν εμπόδιο για έναν άνθρωπο που θέλει να εργαστεί, όσο και τα προβλήματα σωματικής υγείας. Σχεδόν 12 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες τον χρόνο χάνονται για την ψυχική υγεία και παρόλο που δεν πρέπει ποτέ να μειώσουμε την ψυχική ευημερία ενός ατόμου σε απλή οικονομική επιβάρυνση, είναι σαφές ότι η μη αντιμετώπιση θεμάτων ψυχικής υγείας έχει σημαντικό αντίκτυπο στις δυνατότητες παραγωγικότητας των οικονομιών μας. Οι υγιείς άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να εργάζονται και να μαθαίνουν.
– Ποιο είναι το σημαντικότερο μήνυμα, που ως βουλευτής, ως νέα και ενεργή γυναίκα στην πολιτική, θέλετε να στείλετε στους ανθρώπους και τις οικογένειές τους που υποφέρουν από ψυχικά προβλήματα;
-Νομίζω ότι το πιο σημαντικό μήνυμα που πρέπει να περάσει είναι ότι δεν κανένας ασθενής δεν είναι μόνος. Όπου υπάρχουν προκλήσεις, υπάρχει πάντα βοήθεια για να αντιμετωπιστούν. Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι όλοι έχουν ψυχική υγεία και επομένως όλοι περιλαμβάνονται στη συζήτηση γύρω από την ψυχική υγεία. Θέλω επίσης πραγματικά ο κόσμος να γνωρίζει και να κατανοεί ότι οι εκπρόσωποί τους ακούνε και ότι σημειώνεται πρόοδος στην ΕΕ στον τομέα της ψυχικής υγείας. Τέλος, νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό για τον καθένα μας να θυμάται να φροντίζει τον εαυτό του και να μιλάμε ανοιχτά με τους φίλους και τις οικογένειές μας. Δεν πρέπει ποτέ να νιώθουμε άβολα όταν αρχίζουμε να κάνουμε αυτές τις σημαντικές συζητήσεις για την ψυχική υγεία.
«Πιο υγιείς μαζί» ο νέος στόχος
– Διάβασα για την έκκλησή σας προς τον υπουργό Οικονομικών της Ιρλανδίας για αύξηση των δαπανών για την ψυχική υγεία ως μέρος του προϋπολογισμού του 2023. Ποια βήματα έχουν γίνει σχετικά με αυτό σε επίπεδο ΕΕ; Πιστεύετε ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα ταμείο αφιερωμένο στην ψυχική υγεία;
-Είναι σημαντικό να υποστηριχθεί οικονομικά η λειτουργία των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και χαιρετίζω την έγκριση κονδυλίων 14 εκατομμυρίων ευρώ για τις ιρλανδικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, όπως υποσχέθηκε ο υπουργός Οικονομικών μας στον προϋπολογισμό του 2023. Από την πλευρά της ΕΕ, η Επιτροπή δρομολόγησε την πρωτοβουλία «Πιο υγιείς μαζί», η οποία ξεκίνησε φέτος και θα διαρκέσει έως το 2027. Αντιμετωπίζει πέντε μη μεταδοτικές ασθένειες, μία από τις οποίες είναι η ψυχική υγεία και οι νευρολογικές διαταραχές. Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός για την ευαισθητοποίηση σχετικά με θέματα ψυχικής υγείας, ιδίως καθώς η πρωτοβουλία «Πιο υγιείς μαζί» έχει δεσμεύσει 8 εκατομμύρια ευρώ στο σκέλος της ψυχικής υγείας. Το καλωσορίζω ολόψυχα, αλλά το συνολικό κόστος των προβλημάτων ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο υπολογίζεται σε περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ένα ταμείο 8 εκατομμυρίων ευρώ σε 5 χρόνια μετριάζει μόνο το μικρότερο ποσοστό του κόστους της ψυχικής υγείας στην ΕΕ, και αυτό χρειάζεται απεγνωσμένα να το αλλάξουμε.
