Στην αναμονή για μήνες παραμένουν πολλοί συγγενείς νεκρών. Περιμένουν εναγωνίως ιατροδικαστικές εκθέσεις για να μπορέσουν να προχωρήσουν στη διευθέτηση περιουσιακών ή άλλων εκκρεμοτήτων των ανθρώπων τους που πέθαναν, αλλά η απάντηση που λαμβάνουν από τις εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, είναι ότι πρέπει να κάνουν μεγαλύτερη υπομονή. 

Στον «Φ» έφθασαν την τελευταία εβδομάδα δύο παρόμοιες περιπτώσεις με τους συγγενείς, να αναφέρουν ότι έχουν ήδη αποταθεί αρκετές φορές στην ιατροδικαστική υπηρεσία ζητώντας εξηγήσεις για την καθυστέρηση που όπως υποστηρίζουν παρατηρείται και τους δόθηκε η απάντηση ότι αιτία αποτελεί ο μεγάλος χρόνος που απαιτείται για τη διεκπεραίωση των ιστοπαθολογικών εξετάσεων. 

Στην πρώτη περίπτωση, το αίτημα για έκδοση ιατροδικαστικής έκθεσης υπεβλήθη τον Μάιο του 2022 και στη δεύτερη τον Μάρτιο του 2022. 

Για την πρώτη περίπτωση, η οικογένεια και αφού είχε παρατηρηθεί ήδη καθυστέρηση απέστειλε το Φθινόπωρο επιστολή μέσω του δικηγόρου της στο υπουργείο Υγείας ζητώντας επίσπευση των διαδικασιών καθώς η κόρη και η σύζυγος του αποβιώσαντος χρειάζονται την ιατροδικαστική έκθεση, προκειμένου να ολοκληρώσουν τη διαδικασία διαχείρισης της περιουσίας του και να μπορέσουν να απεγκλωβιστούν από ασφαλιστήριο συμβόλαιο ώστε να προχωρήσουν έτσι στην πώληση ακινήτου τους. Για τη συγκεκριμένη περίπτωση η απάντηση που δόθηκε στον «Φ» από την ιατροδικαστική υπηρεσία την περασμένη Δευτέρα ήταν ότι αναμένονται ακόμα τα αποτελέσματα των ιστοπαθολογικών εξετάσεων στις οποίες κρίθηκε ότι έπρεπε να υποβληθούν δείγματα που είχαν ληφθεί κατά τη διάρκεια της νεκροτομής που διενεργήθηκε στη σορό του νεκρού. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: 126 καινοτόμα φάρμακα εντάσσονται στο ΓεΣΥ

Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη περίπτωση, σύμφωνα με τον πολίτη που επικοινώνησε με τον «Φ», είχε γίνει καταγγελία αμέσως μετά τον θάνατο του πατέρα του στο ΤΑΕ Λευκωσίας «για ιατρική αμέλεια και παράλληλα ζητήθηκε και νεκροτομή. Για τα αποτελέσματα της νεκροτομής δεν ενημερωθήκαμε μέχρι και σήμερα αλλά ούτε και από το ΤΑΕ Λευκωσίας είχαμε κάποια ενημέρωση παρόλες τις επανειλημμένες προσπάθειες επικοινωνίας με το υπουργείο Υγείας και την Αστυνομία». Ο πατέρας του είχε αποβιώσει τον Μάρτιο του 2022 στο σπίτι του, μια ημέρα μετά το εξιτήριο που έλαβε από δημόσιο νοσηλευτήριο στο οποίο είχε νοσηλευθεί λόγω προβλήματος υγείας και όπως ανέφερε στον «Φ» και ο ίδιος έλαβε αρκετές φορές την απάντηση ότι «ακόμα αναμένονται τα αποτελέσματα των ιστοπαθολογικών εξετάσεων». 

Κατά τη διερεύνηση των δύο υποθέσεων, διαπιστώσαμε ότι στην αναμονή βρίσκονται δεκάδες παρόμοια αιτήματα καθώς και μεγάλος αριθμός αιτημάτων που αφορούν αστυνομικές υποθέσεις οι οποίες επίσης λόγω της καθυστέρησης που παρατηρείται παραμένουν στάσιμες.

Ο «Φ» επικοινώνησε με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες (ιατροδικαστική Υπηρεσία, Κρατικό Χημείο, Αστυνομία και Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας) οι οποίες ενημέρωσαν ότι η διαδικασία που ακολουθείται όταν επιβάλλεται η υποβολή δειγμάτων που λαμβάνονται από τις σορούς σε εξειδικευμένες εργαστηριακές εξετάσεις είναι από μόνη της χρονοβόρα. Ανέφεραν επίσης ότι καθυστέρηση, σε κάποιες περιπτώσεις, που αφορούν κυρίως αστυνομικές υποθέσεις, παρατηρείται και στην ολοκλήρωση των τοξικολογικών εξετάσεων τις οποίες διενεργεί το Κρατικό Χημείο.  

Όπως εξήγησε στον «Φ» η προϊστάμενη της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Αγγελική Παπέτα, «για να έχουμε τα αποτελέσματα των ιστοπαθολογικών ή άλλων εξετάσεων χρειαζόμαστε γύρω στους 6-7 μήνες διότι υπάρχει και κάποια επιστημονική διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται σε αυτές τις περιπτώσεις». Στη συνέχεια, είπε, «οι ιατροδικαστές, οι οποίοι έχουν ήδη μεγάλο φόρτο εργασίας, πρέπει να ετοιμάσουν τις σχετικές ιατροδικαστικές εκθέσεις». 

Σε ό,τι αφορά το ιστοπαθολογικό τμήμα του νοσοκομείου Λευκωσίας στο οποίο καταλήγουν όλα τα δείγματα που λαμβάνονται από νεκροτομές για τις απαραίτητες εξετάσεις, αρμόδια πηγή από τον ΟΚΥπΥ ανέφερε στον «Φ» ότι η υποστελέχωση του τμήματος είναι γεγονός και πρόσθεσε ότι ο Οργανισμός έχει ήδη προκηρύξει θέση για πρόσληψη ενός ακόμα ιστοπαθολόγου ο οποίος θα αναλάβει τη διενέργεια των συγκεκριμένων εξετάσεων. 

Σε ό,τι αφορά το κρατικό χημείο, κατά το 2022 είχαν ολοκληρωθεί 1598 εξετάσεις εκ των οποίων οι 1000 αφορούσαν υποθέσεις της Αστυνομίας που σχετίζονταν με νάρκοτεστ και οι υπόλοιπες ήταν εξετάσεις σε άλλα τεκμήρια ή δείγματα που είχαν ληφθεί κατά τη διάρκεια διερεύνησης αδικημάτων ή νεκροτομών. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται ακόμα αριθμός εξετάσεων ο οποίος όμως δεν κρίνεται ως υπερβολικά μεγάλος. 

Μέχρι τον Αύγουστο του 2022 εξέταζαν υποθέσεις του 2021

Σύμφωνα με τη διαδικασία που ακολουθείται, μετά τη διενέργεια μιας νεκροτομής τα δείγματα φυλάγονται και ετοιμάζονται στη συνέχεια για τις απαραίτητες εξετάσεις από ιδιώτη ιατροδικαστή, ο οποίος έρχεται στην Κύπρο κατά μέσο όρο μια φορά κάθε πέντε εβδομάδες.

Μόλις ετοιμαστούν από τον εν λόγω ιατροδικαστή από τον οποίο το υπουργείο Υγείας αγοράζει υπηρεσίες, τα δείγματα αποστέλλονται στο ιστοπαθολογικό τμήμα του νοσοκομείου Λευκωσίας. Εκεί υποβάλλονται στις απαραίτητες εξετάσεις, (όταν και εφόσον το τμήμα έχει τη δυνατότητα λόγω φόρτου εργασίας και υποστελέχωσης) και στη συνέχεια αποστέλλονται στον ιδιώτη ιατροδικαστή τα αποτελέσματα για διάγνωση. Όταν ο ιατροδικαστής ολοκληρώσει τη διάγνωση η έκθεση του αποστέλλεται στην ιατροδικαστική υπηρεσία η οποία και αναλαμβάνει την τελική έκθεση η οποία αποστέλλεται στη συνέχεια στην Αστυνομία.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Αστυνομία καταλήγουν οι εκθέσεις για όλες τις περιπτώσεις και όχι μόνο για τις υποθέσεις που αφορούν αστυνομικές έρευνες. Από την έρευνα που διενήργησε ο «Φ» διαπιστώνεται ότι συνήθως η διαδικασία αυτή, στο εξωτερικό ολοκληρώνεται σε διάστημα 3-4 μηνών. Στην Κύπρο, αξίζει να αναφερθεί ότι τεράστια καθυστέρηση είχε παρατηρηθεί στην ολοκλήρωση των ιστοπαθολογικών εξετάσεων που είχαν στοιβαχθεί από το τέλος του 2020 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2021.

Οι εξετάσεις αυτές ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο του 2022. Οι περισσότερες υποθέσεις του 2022, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις οι οποίες αφορούσαν αστυνομικές κυρίως υποθέσεις, προωθήθηκαν και άρχισε η ετοιμασία των ιστοπαθολογικών εξετάσεων ώστε να προχωρήσει και η ετοιμασία των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Έτοιμος είναι και αριθμός αποτελεσμάτων των ιστοπαθολογικών εξετάσεων που αφορούν υποθέσεις μέχρι και τις 15 περασμένου Νοεμβρίου και εκτιμάται ότι η ολοκλήρωση των εκκρεμουσών ιστοπαθολογικών εκθέσεων για τα περιστατικά του 2022 που η νεκροτομή τους έχει γίνει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, (περίπου 100), θα επιτευχθεί μέχρι το τέλος του ερχόμενου Μαρτίου.

Στο μεταξύ, την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε υπό τον Αρχηγό Αστυνομίας σύσκεψη και σε αυτήν παρευρίσκονταν εκπρόσωποι της ιατροδικαστικής υπηρεσίας και του Κρατικού Χημείου το οποίο επίσης αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση τοξικολογικών εξετάσεων σε διάφορα τεκμήρια. Όπως ανέφερε στον «Φ» ο εκπρόσωπος τύπου της Αστυνομίας Χρίστος Ανδρέου, «κατά τη διάρκεια της σύσκεψης συζητήθηκαν διάφοροι τρόποι που είχαν στόχο, τόσο την βελτίωση του τρόπου συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκομένων υπηρεσιών όσο και την επίσπευση των διαδικασιών».  

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Σκαλώνουν οι διαδικασίες

Η εντύπωση που σχημάτισα κατά τη διερεύνηση του θέματος είναι ότι οι διαδικασίες κάπου σκαλώνουν ή πιο σωστά, σκαλώνουν παντού από λίγο. Δεν σχημάτισα ξεκάθαρη εικόνα για το πού ακριβώς υπάρχει το μεγαλύτερο πρόβλημα αν και οι περισσότερες Υπηρεσίες παρέπεμψαν στις ιστοπαθολογικές εξετάσεις. Βεβαίως, δεν παραβλέπω το γεγονός ότι αρκετές φορές στο παρελθόν όλοι όσοι ασχολούμαστε με τον τομέα της Υγείας γράψαμε για την υποστελέχωση και τον τεράστιο φόρτο εργασίας που υπάρχει στο ιστοπαθολογικό τμήμα του νοσοκομείου της Λευκωσίας στο οποίο καταλήγουν όλες οι εξετάσεις ζώντων και νεκρών, γεγονός που αναπόφευκτα δίνει προτεραιότητα στις υποθέσεις που αφορούν τους ασθενείς που περιμένουν αποτελέσματα οι οποίοι σχετίζονται συνήθως με κακοήθειες.