Έρχεται One Stop Center για μείωση της βλάβης από τη χρήση ναρκωτικών και στην Κύπρο με την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ), να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε διαδικασία εξασφάλισης των απαραίτητων κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Την ίδια ώρα, αρχίζει πρόγραμμα για τα ναρκωτικά και άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες στις Κεντρικές Φυλακές, ενώ τα Χριστούγεννα φαίνεται να είναι η περίοδος κατά την οποία η χρήση ναρκωτικών παρουσιάζει αύξηση σε Λευκωσία και Λεμεσό.

Η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου δέχθηκε καταιγισμό ερωτήσεων από τους βουλευτές της κοινοβουλευτικής επιτροπής Υγείας, παρά το γεγονός ότι είχε καταθέσει πολυσέλιδο έγγραφο στο οποίο περιλαμβάνονταν 28 απαντήσεις σε αντίστοιχο αριθμό ερωτήσεων που είχαν υποβληθεί κατά την προηγούμενη συνεδρίαση της επιτροπής. Μάλιστα, η συνεδρίαση έληξε με την ενημέρωση των εκπροσώπων της Αρχής, ότι ο προϋπολογισμός της ΑΑΕΚ για το 2024 θα προωθηθεί όταν απαντηθεί ένα συγκεκριμένο ερώτημα το οποίο αφορούσε το κατά πόσον η διεύθυνση των Κεντρικών Φυλακών είχε απαγορεύσει στην ΑΑΕΚ να εφαρμόσει πρόγραμμα για τα ναρκωτικά και άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες μεταξύ των φυλακισμένων. Το συγκεκριμένο ερώτημα, άλλωστε, αποτέλεσε και αφορμή για έντονο καβγά μεταξύ των βουλευτών της επιτροπής οι οποίοι κατέληξαν σε αλληλοκατηγορίες για «κάλυψη» προσώπων και διαδικασίες που θύμιζαν αντεξέταση σε δικαστήριο.

Από τις απαντήσεις που έδωσε χθες η ΑΑΕΚ, ξεχωρίζει εκείνη που αφορά στη δημιουργία «One Stop Center» (ανοικτός χώρος εποπτευόμενης χρήσης και υπνωτήριο) στην Κύπρο. Σύμφωνα με την Αρχή, εκπρόσωπος της μετέβη ήδη στην Ελλάδα όπου επισκέφθηκε αυτού του είδους κέντρα ημέρας, ενώ λήφθηκαν και επίσημα σχετικές αποφάσεις. Αυτή τη στιγμή, όπως αναφέρεται, καταβάλλονται προσπάθειες για εξασφάλιση €446.000 μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων για τη δημιουργία του κέντρου αυτού. Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα που κατατέθηκε στη Βουλή, «στόχοι του κέντρου αυτού θα είναι μεταξύ άλλων:

  • Η προαγωγή της υγείας των ενεργών χρηστών ουσιών, με απώτερο σκοπό τη μείωση της βλάβης και των κινδύνων που συνδέονται με τη χρήση.
  • Η μείωση της μετάδοσης του HIV/AIDS και της ηπατίτιδας μεταξύ των χρηστών.
  • Η δημιουργία επαφής με τους χρήστες.
  • Η παροχή συμβουλευτικής στους χρήστες και η μείωση της όχλησης της κοινότητας και της εγκληματικότητας.

 Σε ό,τι αφορά τις Κεντρικές Φυλακές, η ΑΑΕΚ ενημέρωσε τη Βουλή ότι το υπουργείο Υγείας «έχει προχωρήσει σε αύξηση της κρατικής χορηγίας και η Αρχή έχει ιεραρχήσει ως προτεραιότητα την αξιοποίηση αυτής της αύξησης στη δημιουργία ολοκληρωμένου θεραπευτικού πλαισίου εντός των φυλακών. Η Αρχή, έχει επεξεργαστεί ένα προσχέδιο το οποίο έχει ξεκινήσει να συζητά με όλους τους εμπλεκόμενους και αναμένεται ότι το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί συνάντηση με το υπουργείο Δικαιοσύνης». Περαιτέρω, «έχει ετοιμαστεί ένα πρωτόκολλο συνεργασίας της Αρχής με τη διεύθυνση των φυλακών το οποίο συμπεριλαμβάνει πλάνο συνεργασίας για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων εντός τους σωφρονιστικού συστήματος για τα έτη 2024-2027».

Για πρώτη φορά, σύμφωνα με την ΑΑΕΚ, «έγινε χαρτογράφηση του φαινομένου εντός των φυλακών» μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος και στόχος της Αρχής, «είναι να αξιοποιηθούν τα εργαλεία που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού για να πραγματοποιείται μια σταθερή καταγραφή του φαινομένου εντός των φυλακών».

Ανεβαίνει η χρήση ecstasy τα Χριστούγεννα

Σε ό,τι αφορά τα είδη ναρκωτικών ουσιών που εντοπίζονται στην Κύπρο και τα ποσοστά που καταγράφονται ανά επαρχία η ΑΑΕΚ παραθέτει στο υπόμνημα της προς τη Βουλή τα δεδομένα, όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί μέχρι το τέλος του 2022.

  • Στη Λεμεσό παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη κατανάλωση μεθαμφεταμίνης, όπως και σημαντικά επίπεδα χρήσης κοκαΐνης. Επιπλέον, η Λεμεσός είναι μια από τις πόλεις με αυξημένη κατανάλωση ecstasy (MDMA) κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και του καλοκαιριού.
  • Στη Λάρνακα και την Πάφο παρουσιάζεται μεγάλη κατανάλωση μεθαμφεταμίνης.
  • Ιδιαίτερα υψηλή κατανάλωση ecstasy το καλοκαίρι παρουσιάζεται στην επαρχία Αμμοχώστου και την περίοδο των Χριστουγέννων στη Λευκωσία.

«Όσον αφορά την κάνναβη, σχετικά μικρές είναι οι διαφορές που παρατηρούνται στην κατανάλωση της από περιοχή σε περιοχή».

Μετανάστες και κέντρα φιλοξενίας

Σε ερώτηση κατά πόσον εφαρμόζονται προγράμματα για μετανάστες, η ΑΑΕΚ ενημέρωσε την επιτροπή ότι «από το 2020 λειτουργεί πρόγραμμα πρόληψης και μείωσης της βλάβης στο κέντρο υποδοχής και φιλοξενίας στην Κοφίνου. Το πρόγραμμα παρέχει στήριξη στους διαμένοντες για θέματα θεραπείας, αλλά και συμβουλευτικής για προβλήματα που συνδέονται με τη χρήση ή και την εξάρτηση όπως επίσης και στο προσωπικό του κέντρου σε θέματα εκπαίδευσης τους για τις εξαρτήσεις αλλά και για τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν τα άτομα που φιλοξενούνται».

Διακοπή της συνεδρίασης λόγω καβγά

Καφενείο, γήπεδο ή αλάνα θύμιζε η χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Υγείας. Η ένταση άρχισε να καταγράφεται κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού της ΑΑΕΚ και όταν εκπρόσωπος της Αρχής, απαντώντας σε ερώτηση, ανέφερε ότι τα προηγούμενα χρόνια η ΑΑΕΚ έβρισκε αντίσταση από τη διεύθυνση των φυλακών και δεν κατέστη δυνατό να εφαρμόσει ολοκληρωμένο πρόγραμμα μεταξύ των φυλακισμένων.

Η βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου, ρώτησε εάν η ΑΑΕΚ εννοεί ότι η Άννα Αριστοτέλους δεν επέτρεπε στην Αρχή να εφαρμόσει το πρόγραμμα και στο σημείο αυτό έκανε παρέμβαση η Σάββια Ορφανίδου, η οποία εκείνη τη στιγμή προήδρευε της επιτροπής, υποδεικνύοντας ότι δεν υπήρχε εκπρόσωπος των φυλακών στην αίθουσα.

Η παρέμβαση της Σάββιας Ορφανίδου προκάλεσε την οργή του βουλευτή του ΑΚΕΛ, Νίκου Κέττηρου, ο οποίος εξεμάνη λέγοντας: «Κάνει μια ερώτηση η συνάδελφος και δεν αφήνετε να απαντήσουν, αυτό είναι κάλυψη. Έκαμε μια ερώτηση, η οποία θα αφήσει εκτεθειμένο ένα πρόσωπο. Γιατί δεν αφήνετε να πουν την απάντηση; Υπάρχει λόγος;». Όταν η βουλευτής του ΔΗΣΥ του υπέδειξε ότι εκείνη προήδρευε της επιτροπής, ο Νίκος Κέττηρος της απάντησε «προεδρεύεις, με τις υγείες σου».

Στον καβγά μπήκε τότε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, λέγοντας ότι ο ίδιος δεν είναι συνηθισμένος σε τέτοιες συνεδριάσεις. «Με συγχωρέσετε θα εγκαταλείψω τη συνεδρίαση», είπε. Τον σταμάτησαν οι συνάδελφοι του χωρίς να τελειώνει όμως ο καβγάς. «Με όλο τον σεβασμό, δεν γίνεται να κάμνουμε αντεξέταση λες και είμαστε δικαστήριο και μιλώ και για την Μαρίνα. Να υποβάλετε ερωτήματα και να δώσετε την άνεση στους ανθρώπους να απαντήσουν», είπε ο κ. Λεωνίδου με τη Μαρίνα Νικολάου να τον καλεί σε ψηλούς τόνους να απολογηθεί.

Οι καβγάδες συνεχίστηκαν και κατά τη συζήτηση του δεύτερου θέματος που ήταν χθες εγγεγραμμένο προς συζήτηση και αφορούσε τις γηριατρικές κλινικές. Όταν ο Νίκος Κέττηρος σχολίασε την ανυπαρξία γηριάτρων στον δημόσιο τομέα, ο Ευθύμιος Δίπλαρος, πρόεδρος της επιτροπής Υγείας, τον κάλεσε να περιμένει να του δοθεί ο λόγος. «Εκάμετε την επιτροπή τούτη σάννα μου τζαι έν έσιει άλλον δάμε», είπε ο Νίκος Κέττηρος με τον Ευθύμιο Δίπλαρο να τον καλεί σε τάξη λέγοντας του, «Νίκο εγώ είμαι ο πρόεδρος» και τον βουλευτή του ΑΚΕΛ να μην τα βάζει κάτω και να συνεχίζει: «Mεν μου φωνάζεις γιατί ξέρω τζαι εγώ να φωνάζω. Τωρά εθυμώθηκες μου; Εθύμωσε μου επειδή είσαι ο πρόεδρος;». Η συνεδρίαση διακόπηκε για περίπου δεκαπέντε λεπτά.