Μετά από σύντομη μάχη με τον καρκίνο, πέθανε στις 6 Μαρτίου 2024, πριν ακόμα συμπληρώσει τα 71 του χρόνια, ο ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών (ΠΣΨΘ), ψυχαναλυτικός ψυχοθεραπευτής Σώτος Μιχαήλ, βυθίζοντας στο πένθος τις δύο θυγατέρες του Έμμα και Ρεβέκκα και όλη την οικογένειά του, εμάς τους φίλους του και τη ψυχοθεραπευτική κοινότητα της Κύπρου.
«O Σώτος ήταν η ψυχή, η καρδιά και ο οδηγός του ΠΣΨΘ για 12 χρόνια», όπως μας είπε η σημερινή πρόεδρος του Συνδέσμου προσωποκεντρική ψυχοθεραπεύτρια Φωτεινή (Φώφη) Ipsmiller Δημητρίου.
«Οι σκέψεις και οι πράξεις, η επαφή και η επίδραση του – πρόσθεσε – άγγιξαν και σημάδεψαν τον κάθε ένα από μας που είχαμε την τύχη να τον συναντήσουμε και να τον γνωρίσουμε. Ο Σώτος έφυγε, αλλά παραμένει ενεργό σύμβολο και παράδειγμα ακεραιότητας, ειλικρίνειας, επαγγελματικής αφοσίωσης και ηθικής υπευθυνότητας, αλλά επίσης ανθρώπινης ταπεινότητας και αυθεντικότητας. Τον γνωρίσαμε με όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης και θα μας λείψει πολύ».
Το «ευρωπαϊκό όνειρο» που έγινε πραγματικότητα
Η κηδεία του Σώτου Μιχαήλ έγινε την Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024 από την εκκλησία Αγίας Βαρβάρας στο Καϊμακλί, όπου είχε γεννηθεί και ζήσει μέχρι το 1973, οπότε έφυγε 20χρονος από την Κύπρο και εγκαταστάθηκε στην Αγγλία. Στην Κύπρο επέστρεψε το 2010. Στο Λονδίνο είχε εργαστεί ως ψυχοθεραπευτής από το 1994, για 16 χρόνια. Στη Λευκωσία άρχισε να εργάζεται από το 2011, οπόταν μαζί με άλλα ιδρυτικά μέλη, άρχισε τις προσπάθειές του για ίδρυση του Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών Κύπρου. Όπως ανέφερε στον “Φ”, η Φ. Δημητρίου, «οι προσπάθειες του έφεραν το πρώτο αποτέλεσμα τον Φεβρουάριο του 2013. Με τη συμπαράσταση του «πατέρα» της ψυχοθεραπείας στην Κύπρο Τάκη Ευδόκα και τη συνεργασία 27 ατόμων, ιδρύθηκε και πιστοποιήθηκε επίσημα ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ψυχοθεραπευτών. Το όνειρο του Σώτου απλώθηκε και πήρε ευρωπαϊκή πορεία, αφού η Κύπρος έγινε ισότιμο μέλος της ευρωπαϊκής κοινότητας ψυχοθεραπευτών, που έχουν στόχο την πλήρη αναγνώριση και γενική νομική ρύθμιση του επαγγέλματος, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ισχύει για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες. Το 2015 αναγνωρίσθηκε ο Σύνδεσμος ως επίσημος «Εθνικός Φορέας Διαπίστευσης» (Νational Awarding Organisation) ψυχοθεραπευτών στην Κύπρo, από τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Ψυχοθεραπείας (European Association for Psychotherapy – ΕΑΡ), με την ευθύνη να εξετάζει και να συστήνει αιτήσεις για επαγγελματίες που αιτούνται την απονομή του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Ψυχοθεραπείας (ECP)».
Η τελευταία επιστροφή στο Καϊμακλί…
«Ο πατέρας μου γεννήθηκε τον Σεπτέμβρη 1953 και πέρασε τα παιδικά του χρόνια εδώ στο Καϊμακλί», είπε στον επικήδειο λόγο της η μεγαλύτερη κόρη του Έμμα Μιχαήλ. Πρόσθεσε μεταξύ άλλων τα εξής: «Οι ιστορίες που μου είπε για τα παιδικά του χρόνια, είναι γεμάτες περιπέτειες, περιπλανήσεις στα ανοιχτά χωράφια και…παιδικές σκανδαλιές! Το 1973 έφυγε από την Κύπρο με μια μικρή βαλίτσα, ίδιου μεγέθους με μια χειραποσκευή, για να πάει στο Λονδίνο για σπουδές. Στο Λονδίνο συνάντησε τη μητέρα μου κι εκεί γεννήθηκα εγώ το 1980 και η αδελφή μου δύο χρόνια αργότερα. Η περίοδος της εφηβείας μου, ήταν η εποχή που ανακάλυψε ο μπαμπάς μου τη ψυχοθεραπεία.
Τον βοήθησε πάρα πολύ στις δικές του δυσκολίες, αλλά φάνηκε να είναι επίσης, κάτι σαν κάλεσμα γι’ αυτόν. Πέρασε πάνω από 12 χρόνια στη μελέτη, την εκπαίδευση και την προσωπική θεραπεία, ολοκληρώνοντας την εκπαίδευσή του στη ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία στο έγκυρο Westminster Pastoral Foundation στο Λονδίνο. Στις συνομιλίες και στα μηνύματα που έχω λάβει τις τελευταίες μέρες από αρκετά άτομα, είναι πολύ ξεκάθαρο ότι ενέπνευσε πολλούς και έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στη ζωή τους. Ενδιαφερόταν πραγματικά για τους ανθρώπους και παρόλο που είναι ο δικός μου πατέρας και της Ρεβέκκας, πιστεύω ότι είχε στις ζωές πολλών ανθρώπων, μια επίδραση πατρική. Μου είπε κάποτε ότι είναι μεγάλο προνόμιο να παίζεις αυτό τον ρόλο στη ζωή κάποιου. Ήταν αυθεντικός και έλεγε τη γνώμη του και την αλήθεια του, είτε άρεσε στους άλλους, είτε όχι.
Έβλεπε τους ανθρώπους γι’ αυτό που ήταν, όχι γι’ αυτό που νόμιζαν ότι ήταν. Και εκτιμούσε στους άλλους τη γνησιότητα και την ειλικρίνεια τους, περισσότερο από το κύρος και την εξουσία τους. Ήταν αστείος, ευγενικός και πάντα ήθελε ν’ ακούσει πώς ήσουν και πώς ένιωθες πραγματικά. Ο μπαμπάς μου, πάντα έβρισκε χρόνο για μένα και φρόντιζε να είναι εκεί, όταν τον χρειαζόμουν.
Για μεγάλο μέρος της ζωής μου, ήταν ο πιο κοντινός μου άνθρωπος, μπορούσα να του πω σχεδόν τα πάντα, πίστευε σε μένα, μου έδωσε δύναμη, άνευ όρων αγάπη και δεν με πίεσε ποτέ να γίνω οτιδήποτε άλλο από αυτό που ήμουν. Με ενθάρρυνε και με στήριξε να βρω τον δικό μου δρόμο και είχε απόλυτη πίστη ότι με το να είμαι ο εαυτός μου, θα έφτανα εκεί. Δεν ήταν τέλειος, αλλά αγαπούσε άνευ όρων. Ήταν ο καλύτερος πατέρας, ένας πιστός στοργικός φίλος και συγγενής και ένας μεγάλος ψυχοθεραπευτής. Αντίο μπαμπά, σε αγαπώ».
