Η ταλαιπωρία για πολίτες που πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα με κρατικές υπηρεσίες δεν περιορίζονται μόνο στις γνωστές περιπτώσεις με τις αναπάντητες τηλεφωνικές κλήσεις και την αδυναμία/απροθυμία λειτουργών του δημοσίου να εξυπηρετήσουν όσους δεν μπορούν να χειριστούν υπολογιστή.

Υπάρχουν περιπτώσεις μονογονιών που στερούνται επιδομάτων γιατί έτσι αποφάσισε ένας κρατικός λειτουργός. Ενδεικτική είναι η περίπτωση μάνας δυο παιδιών, την προσωπική ιστορία της οποίας έφερε στην επιφάνεια η επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών.

Η κ. Στυλιανού Λοττίδη μίλησε για μονογονιό, μητέρα δυο ανήλικων τέκνων, την οποία υπέβαλαν σε πρωτοφανή ταλαιπωρία λειτουργοί του υφυπουργείου κοινωνικής Πρόνοιας, ζητώντας της να προσκομίσει πιστοποιητικά από την Ελλάδα προκειμένου να της παραχωρηθεί επίδομα για τα παιδιά της. Όπως εξήγησε, αφού πρώτα η μάνα είδε κι απόειδε και ταλαιπωρήθηκε προσπαθώντας να εξασφαλίσει μέσω ελληνικής πρεσβείας τα απαραίτητα χαρτιά, τελικά η άιτησή της απορρίφθηκε. Το οξύμωρο είναι ότι από το υφυπουργείο ζητούσαν πιστοποίηση για τον πατέρα των παιδιών, τη στιγμή που η πατρότητα ήταν αναγνωρισμένη και μάλιστα το όνομα πατρός αναγραφόταν σε επίσημα έγγραφα των παιδιών.

Πριν αναφερθεί στην πιο πάνω περίπτωση η επίτροπος, είπε πως αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει προϋπολογισμός και πρέπει να γίνονται διαδικασίες, αλλά πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να αποκόπτουμε ή να εφευρίσκουμε τρόπους να αποφύγουμε την καταβολή επιδομάτων σε μονογονεϊκές οικογένειες».

Μιλώντας για την περίπτωση της μητέρας, είπε: «Της ζητούσαν στοιχεία από την Ελλάδα, πήγαινε στην πρεσβεία τα εξασφάλιζε και πάλι δεν ενέκριναν την αίτηση {…} Αμφισβητούν ουσιαστικά τον πατέρα, ο οποίος έχει αναγνωρίσει τα δυο τέκνα του. Είναι πάνω στην ταυτότητά αναγραμμένο το όνομα του πατρός. Εντούτοις, για κάποιους γραφειοκρατικούς λόγους απορρίφθηκε το αίτημα {…} Ένας πατέρας αναγνωρίζει και τα δυο του τέκνα. Το ένα παιδί γεννήθηκε στην Κύπρο και είναι εντάξει. Για το παιδί που γεννήθηκε στην Ελλάδα θέλουν χαρτί διαζυγίου. Μα αφού δεν παντρεύτηκαν. Συζούσαν. Τους είπαν ‘να πάρετε έγγραφα από Ελλάδα’. Η Ελλάδα λέει ‘μα ζείτε έξι χρόνια στην Κύπρο’. Παίρνουν τελικά το χαρτί και πάλι δεν αποδέχονται το αίτημα τους».

Σε άλλο σημείο ανέφερε πως θα πρέπει  να δοθούν κατευθυντήριες οδηγίες σε κάποιους λειτουργούς για το πώς εξετάζονται κάποια αιτήματα. «Ζητούν έγγραφα παράνομα» σχολίασε χαρακτηριστικά η επίτροπος.

Αντικείμενο της δίωρης συζήτησης στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών ήταν οι εισηγήσεις και επισημάνσεις της επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε σχέση με την προβληματική εξυπηρέτηση πολιτών από κρατικές υπηρεσίες.

Παρόντες ήταν οι υπουργοί Εσωτερικών, Εργασίας και Μεταφορών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, Γιάννης Παναγιώτου και Αλέξης Βαφεάδης, αντίστοιχα. Ανάμεσα στους προσκεκλημένους ήταν και οι γενικοί διευθυντές του Κτηματολογίου και του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Νεοκλής Νεοκλέους και Γιάννης Νικολαΐδης, αντίστοιχα. Για την εν λόγω υπηρεσία και το υπό αναφορά υφυπουργείο έχουν εκφραστεί τα περισσότερα παράπονα από πολίτες, κατά γενική ομολογία, κάτι το οποίο δεν αντικρούστηκε.

Η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τις λύσεις πρόσβασης στις υπηρεσίες του κράτους στην εποχή μετά την πανδημία, ειδικά για τους ψηφιακά αναλφάβητους.

Οι υπουργοί και άλλοι αξιωματούχοι αναφέρθηκαν στις προσπάθειες που έγιναν με στόχο την συμμόρφωση κατόπιν εισηγήσεων της Επιτρόπου δείχνοντας -με τις τοποθετήσεις τους, τουλάχιστον- δεκτικοί στη συνεργασία για να βελτιωθεί η κατάσταση. Προηγουμένως μέσα από αναφορές βουλευτών αποδόθηκε το μέγεθος του προβλήματος. Χαρακτηριστική ήταν τα όσα είπε η βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η οποία έκανε λόγο για περίπλοκα διαμορφωμένες ιστοσελίδες κρατικών υπηρεσιών που δυσκολεύουν τον κόσμο. Ανάλογα και τα όσα ανέφερε με γλαφυρό τρόπο ο βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας, λέγοντας ενδεικτικά πως μόνο άδεια κυκλοφορίας μπορεί ένας πολίτης να ανανεώσει χωρίς προβλήματα, αναφερόμενος κι αυτός σε δυσλειτουργικές ιστοσελίδες.

Η γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου, Πηνελόπη Παπαβασιλείου, έστειλε το μήνυμα ότι ποσώς η κυβέρνηση αδιαφορεί για την κατάσταση. Είπε ότι οι εκθέσεις της επιτρόπου συζητούνται στο Υπουργικό Συμβούλιο. Ανέφερε, μάλιστα, ότι η έκθεση για το πρώτο εξάμηνο του 2023, συζητήθηκε την προηγούμενη βδομάδα και εντοπίστηκαν θέματα που χρήζουν βελτίωσης. «Υπάρχει μηχανισμός εσωτερικής παρακολούθησης και συντονισμού στις συστάσεις της επιτρόπου», διαβεβαίωσε.

Αναφορικά με την ψηφιοποίηση της δημόσιας υπηρεσίας και την εξυπηρέτηση των πολιτών, είπε ότι το θέμα απασχολεί συχνά το Υπουργικό Συμβούλιο. Μίλησε για ειδική παρουσίαση που έκανε στα κυβερνητικά στελέχη ο υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής για την αναβάθμιση των ιστοσελίδων και την εφαρμογή του «ψηφιακού πολίτη» με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.