Αμέτρητες φαίνεται να είναι οι περιπτώσεις παιδιών με ειδικές ανάγκες ή μαθησιακές δυσκολίες που είτε καλούνται να μοιράζονται τον συνοδό τους στο σχολείο, είτε να παραμένουν στο σπίτι λόγω έλλειψης συνοδού και να μην φοιτούν στο σχολείο τους. Μετά την περίπτωση του 13χρονου μαθητή με σοβαρότατα προβλήματα υγείας που έφερε στο φως ο «Φ», όπως και την περίπτωση προ μερικών ημερών που πατέρας επέλεξε να αφήσει την οκτάχρονη κόρη του στο σπίτι λόγω αποφάσεων του υπουργείου Παιδείας, αρκετές άλλες παρόμοιες περιπτώσεις έφτασαν κοντά μας. 

Μία από αυτές μας αναφέρθηκε από τον πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Γονέων Τυφλών Παιδιών, Χρίστο Αυγουστίνου, ο οποίος με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης που ήταν προχθές, δήλωσε στον «Φ» ότι τυφλό παιδάκι Δημοτικής Εκπαίδευσης παραμένει στο σπίτι κατ’ επιλογή των γονέων του και δεν φοιτά στο σχολείο. Ο λόγος είναι η μη ύπαρξη αποκλειστικού συνοδού και το «μοίρασμα» του συνοδού του με άλλο μαθητή. Σύμφωνα με τον κ. Αυγουστίνου, η περίπτωση του συγκεκριμένου παιδιού είναι ιδιαίτερα σοβαρή, καθώς εκτός από τύφλωση, αντιμετωπίζει και άλλα σοβαρά προβλήματα, για τα οποία θα πρέπει να εποπτεύεται. Η μητέρα του παιδιού αποφάσισε να μην πάρει το παιδάκι στο σχολείο, καθώς τίθενται θέματα ασφάλειάς του σε περίπτωση που δεν εποπτεύεται σωστά και συνεχώς. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κινδυνεύει 13χρονος μαθητής – Απέκοψαν ώρες του συνοδού του

Πέραν όμως από την περίπτωση αυτή, τις τελευταίες μέρες επικοινώνησαν με την εφημερίδα κι άλλοι γονείς κάνοντας λόγο για προβλήματα που αντιμετωπίζουν από τη μη ύπαρξη αποκλειστικών συνοδών. 

Εκτός Ολοήμερου Σχολείου 11χρονος

Η μη εξεύρεση καταρτισμένου συνοδού οδήγησε 11χρονο μαθητή να μείνει εκτός Ολοήμερου Σχολείου, στο οποίο επιθυμεί να φοιτήσει. Και αυτή η περίπτωση του μαθητή φέρνει εκ νέου στο φως τα προβλήματα που δημιουργούνται αρκετές φορές από τη μη εκδήλωση ενδιαφέροντος για εργασία σε μια τέτοια θέση, καθώς πέραν από τις απαιτήσεις που έχει, οι απολαβές δεν είναι και οι καλύτερες. Κι αυτό, διότι οι συνοδοί σε τέτοιες περιπτώσεις αμείβονται περίπου με €4 την ώρα, με τους γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες και εκπαιδευτικές δυσκολίες να δηλώνουν πως αυτό είναι ο νούμερο ένα αποτρεπτικός παράγοντας. 

Όσον αφορά στην περίπτωση του 11χρονου μαθητή, η μητέρα του μιλώντας στον «Φ» εξήγησε πως το παιδί βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού με αποτέλεσμα να χρειάζεται συνοδό στο σχολείο. Κάτι που έγινε εδώ και μερικά χρόνια και μάλιστα με πολύ θετικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, το παιδί από τα τρία μέχρι και τα πεντέμισί του χρόνια φοιτούσε σε Ειδική Μονάδα στο επίπεδο της Προδημοτικής. Στη συνέχεια κατάφερε να φοιτήσει κανονικά στο γενικό πλαίσιο Εκπαίδευσης και να μπει σε γενική τάξη έχοντας δίπλα του τη συνοδό του, η οποία σύμφωνα με τη μητέρα του, είναι άρτια εκπαιδευμένη και εξειδικευμένη σε θέματα Ειδικής Εκπαίδευσης και λειτουργεί περισσότερο ως μαθησιακή βοηθός. 

Φέτος, η οικογένεια θέλησε να εγγράψει το παιδί στο Ολοήμερο Σχολείο της περιοχής της και να αξιοποιήσει και αυτό τα πλεονεκτήματα που παρέχει αυτός ο θεσμός. Όμως, τα πράγματα δεν ήταν ευνοϊκά για το παιδί, καθώς η μη εξεύρεση συνοδού για τις τρεις ώρες (από τη 1:00 μ.μ. έως τις 4:00 μ.μ.) στο Ολοήμερο, στην πραγματικότητα το αφήνει εκτός. Η συνοδός που βρίσκεται δίπλα του κατά το πρωινό σχολικό ωράριο δεν μπορεί να παραμένει μέχρι το απόγευμα, με αποτέλεσμα η οικογένεια να πρέπει να βρει άλλο συνοδό, ώστε το παιδί της να φοιτήσει στο Ολοήμερο. Παρά το γεγονός ότι βρέθηκε συνοδός για το τρίωρο, ενημέρωσε την οικογένεια ότι δεν θα παραμείνει, καθώς δεν μπορεί να αντεπεξέλθει με τον μισθό που θα της δίνεται (γύρω στα €12). 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μείωσαν τις ώρες συνοδού 13χρονου: Πώς απαντά το Υπ. Παιδείας

Με αφορμή τη δυσκολία αυτή, η μητέρα του μαθητή αναφέρει στον «Φ» πως όλα αυτά προκύπτουν από τα προβληματικά σχέδια υπηρεσίας και τις νομοθεσίες που διέπουν τους σχολικούς συνοδούς, καθώς επίσης κι από το χαμηλό εισόδημα που λαμβάνουν και είναι λογικό να μην υπάρχει ενδιαφέρον από καταρτισμένα άτομα. Όπως σημείωσε η μητέρα, όλα τα παιδιά έχουν ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση και στους εκπαιδευτικούς θεσμούς κάτι που θα πρέπει να προβληματίσει το υπουργείο Παιδείας, το οποίο καλείται να καλύψει τα σημαντικά αυτά κενά. Ο 11χρονος τελικά μένει εκτός Ολοήμερου, καθώς λόγω και του αυτισμού δεν μπορεί να αλλάζει συνεχώς συνοδούς. 

Υπουργείο Παιδείας: Σύνηθες να μοιράζονται οι συνοδοί

Πηγές του υπουργείου Παιδείας, μιλώντας στον «Φ», ισχυρίστηκαν ότι τα όσα αναφέρονται πολλές φορές περί χρημάτων και αποκοπών δεν ευσταθούν, καθώς η πολιτική που εφαρμόζεται είναι συνήθως οι συνοδοί να εξυπηρετούν πέραν του ενός παιδιών. Όπως μας λέχθηκε, αυτό φυσικά ισχύει στις περιπτώσεις που τα δεδομένα του κάθε παιδιού το επιτρέπουν και τα οποία αξιολογούνται από την ΕΕΕΑΕ. Στις περιπτώσεις που τα προβλήματα παιδιών επιτρέπουν τον από κοινού συνοδό, ακολουθείται αυτό για να είναι και τα παιδιά ανεξάρτητα και να μπορούν να αναπτυχθούν. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έτοιμη για μέτρα η οικογένεια του 13χρονου

Διαδικασίες που προκαλούν πρακτικά προβλήματα

Με το θέμα των συνοδών ασχολήθηκε το γραφείο της επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού από πέρσι τον Νοέμβριο, εκδίδοντας μάλιστα και σχετική έκθεση, η οποία υπογράφεται από την τέως Επίτροπο, Λήδα Κουρσουμπά. Μεταξύ άλλων στην έκθεση αναφέρεται: «Αξιολογώντας, καταρχήν το σύστημα που ισχύει σε σχέση με την ανάθεση συνοδών σε παιδιά με αναπηρίες ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από απόψεως ασφάλειας δικαίου, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας στη διαχείρισή του, διαπιστώνω ότι η πλήρης απουσία νομοθετικής ρύθμισης του ειδικού αυτού θέματος, παράλληλα με τη διαρχία που παρατηρείται, ως προς την αρμόδια Αρχή σε σχέση με σχολικούς βοηθούς/ συνοδούς, όχι μόνο δεν υποβοηθούν την επίτευξη του τελικού στόχου, που είναι η παροχή στήριξης στα παιδιά αυτά, ούτως ώστε να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά δημιουργούν περαιτέρω πρακτικά και άλλα προβλήματα, όπως αυτά έχουν αναφερθεί πιο πάνω. Κάθε απόφαση για ανάθεση συνοδού λαμβάνεται από την Επαρχιακή Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης χωρίς να γίνεται αναφορά στα προσόντα που θα πρέπει να έχει ο συνοδός για την εξυπηρέτηση των αναγκών του συγκεκριμένου παιδιού, ενώ στη συνέχεια η υλοποίηση της απόφασης αναλαμβάνεται από τη Σχολική Εφορεία, στη βάση των γενικών και ασαφών διαδικασιών και καθηκόντων».