Η οδός Λήδρας, ο γνωστός μας «μακρύδρομος» είναι ο ιστορικός δρόμος που τον έζησαν γενεές γενεών. Η ιστορική φωτογραφία χρονολογείται περί τα μέσα της δεκαετίας του ’50. Δεξιά μια κυρία με την τσάντα των αγορών της από τα πολυθρύλητα καταστήματα Mason Jenny Ltd (το κατάστημα βρισκόταν αρκετά πιο πάνω, αρ. 220-226 οδός Λήδρας/γωνία Απόλλωνος), ενώ εισέρχεσαι στη Στοά Παπαδοπούλου, που καταλήγει στην εκκλησία της Φανερωμένης.
Η στοά Παπαδοπούλου, που κτίστηκε το 1932, είναι ένα από τα πρώτα έργα του γνωστού Κύπριου αρχιτέκτονα Οδυσσέα Τσαγγαρίδη -σε ηλικία μόλις 25 ετών- (1907-1974), σε τεχνοτροπία Art Deco κεντρικής Ευρώπης (αρχιτέκτονας επίσης της Αγγλικής Σχολής 1936-1939). Στα αριστερά διακρίνεται το κτήριο με τα έξοχα κρεμαστά μπαλκόνια (γωνία οδών Λήδρας – Πυγμαλίωνος).
Στα καταστήματα στο ισόγειο στεγαζόταν η «αίθουσα διαφημίσεων του Θεάτρου Παπαδοπούλου». Στο βάθος αριστερά διακρίνεται το αψίδωμα στην οροφή της Στοάς Ταρσή. Σήμερα ευτυχώς διασώζονται όλα τα προαναφερόμενα ιστορικά κτήρια της περιοχής σε αντίθεση με αυτά του συμπλέγματος της εμπορικής λέσχης Αλάμπρα, του Γυναικοπάζαρου που κατεδαφίστηκαν το 1967 για την ανέγερση του νέου εμπορικού και γραφειακού συγκροτήματος ιδιοκτησίας της εκκλησίας της Φανερωμένης.
Πηγή στοιχείων: FB «Η Λευκωσία του χτες – YESTERYEARS OF NICOSIA», Βιβλίο Κώστα Γεωργίου «Η Αρχιτεκτονική των Κυπρίων επί Αγγλοκρατίας 1878-1960», National Geographic magazine, issue July 1928.
Σιδηροδρομικός Σταθμός Ευρύχου
Ένα από τα σημαντικότερα έργα υποδομής κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας ήταν και η δημιουργία του κυπριακού κυβερνητικού σιδηροδρόμου (1905-1951).Το οδικό δίκτυο της Κύπρου μετά από 308 χρόνια τουρκοκρατίας ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτο και οι μεταφορές αγαθών άλλα και ανθρώπων πραγματοποιούνταν κυρίως με «Κυρατζήδες» – (Κυρατζής < τουρκική kiracı [μισθωτής, ενοικιαστής] με παρετυμολόγηση από το κύριος/κύρης). Ουσιαστικό κυρατζής, αρσενικό (παρωχημένο), άλλη μορφή του κιρατζής, αγωγιάτης (συνήθως για μεγάλες αποστάσεις). Ο σιδηροδρομικός σταθμός, αυτός της Ευρύχου, αποπερατώθηκε το 1915 με συνολικό κόστος £31.683 και πρωτολειτούργησε στις 14 Ιουνίου 1915 συμπληρώνοντας έτσι και το τελευταίο τμήμα του μήκους του σιδηροδρόμου που έφθανε συνολικά τα 122 χλμ. Ο σταθμός «Ευρύχου» έμελλε όμως να κλείσει οριστικά μόλις 16 χρόνια μετά και συγκεκριμένα στις 31/12/1931 κατόπιν διατάγματος του τότε Άγγλου κυβερνήτη σερ Ρίτσαρντ Στορς. Οι ραγές του σιδηροδρόμου αφαιρέθηκαν μέχρι και το Καλό Χωριό και πουλήθηκαν ως σίδηρο. Σήμερα ο σταθμός φιλοξενεί το «Μουσείο Κυπριακού Σιδηροδρόμου» καθώς έχει πλέον αναπαλαιωθεί πλήρως από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και εξοπλισθεί με πλούσιο υλικό που παραχωρήθηκε από το Πολιτιστικό Κέντρο της τότε Λαϊκής Τράπεζας, τον Δήμο Λευκωσίας και ιδιώτες. Το μουσείο είναι ανοικτό καθημερινά.
Πηγή στοιχείων: Τμήμα Αρχαιοτήτων, «Ο Κυπριακός Σιδηρόδρομος (1905-1951) Αλέξανδρος-Μιχαήλ Χατζηλύρας», Κρατικό Αρχείο, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.
