Πιστεύουμε ότι η διεθνής αβεβαιότητα θα μετριαστεί, οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν και γενικά το διεθνές οικονομικό περιβάλλον θα βελτιωθεί
Η Κύπρος αναζητά λύσεις για το ενεργειακό κόστος, ανησυχεί από τις συνεχείς ανατιμήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες, και προβληματίζεται για τις αυξήσεις επιτοκίων, που ήδη άρχισαν να επηρεάζουν την πραγματική οικονομία
Το 2023 παίρνει τη σκυτάλη από μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από ακραία κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι πολυεπίπεδες επιπτώσεις του δημιούργησαν τόσες πολλές ανατροπές, που η διεθνής οικονομία δεν μοιάζει σήμερα καθόλου με αυτή που υπήρχε πριν από την εισβολή στην Ουκρανία.
Σήμερα, η διεθνής οικονομία βιώνει ένα άνευ προηγουμένου υψηλό ενεργειακό κόστος, εκτόξευση του πληθωρισμού, προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, αυξημένα επιτόκια και άλλες αναταράξεις που οδηγούν σε μια πρωτοφανή αβεβαιότητα.
Το περιβάλλον αυτό, όπως είναι φυσικό, επηρεάζει και τη μικρή και ευάλωτη σε εξωγενείς παράγοντες κυπριακή οικονομία. Αν και το 2022 μάς εξέπληξε ευχάριστα με τα ψηλά ποσοστά του ρυθμού ανάπτυξης (5-6% του ΑΕΠ), εντούτοις δεν είμαστε εκτός του πληθωριστικού κυκλώνα που σαρώνει όλο τον πλανήτη.
Αντιμέτωπη με το πληθωριστικό κύμα που μαστίζει όλες τις οικονομίες, η Κύπρος σήμερα αναζητά λύσεις για το ενεργειακό κόστος, ανησυχεί από τις συνεχείς ανατιμήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες, και προβληματίζεται για τις αυξήσεις επιτοκίων, που ήδη άρχισαν να επηρεάζουν την πραγματική οικονομία.
Επιπρόσθετα, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια σειρά από εγχώρια προβλήματα, όπως είναι η καθυστέρηση στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων, ο αργός βηματισμός προς την ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού, η διόγκωση του κρατικού μισθολογίου, η γραφειοκρατία του δημόσιου τομέα, η αύξηση των επιτοκίων, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, το μεταναστευτικό που εξελίσσεται σε μείζον θέμα για τη χώρα μας και άλλα.
Με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με όλες αυτές τις προκλήσεις, τις οποίες θα κληθούμε να διαχειριστούμε με επιτυχία. Τον ρόλο της αποτελεσματικής διαχείρισης αυτών των προκλήσεων θα αναλάβει και η νέα διακυβέρνηση που θα έχει τα ηνία του κράτους από τον Μάρτιο του 2023.
Αναντίρρητα, υπάρχουν και αρκετά θετικά στοιχεία, τα οποία θα λειτουργήσουν ως σύμμαχοί μας για τη νέα χρονιά. Μεταξύ αυτών εντοπίζουμε τον θετικό ρυθμό ανάπτυξης, την επαναφορά του τουρισμού σε ικανοποιητικά επίπεδα αφίξεων και εσόδων, την ανασύνταξη του τομέα των υπηρεσιών, τη διαφαινόμενη κινητικότητα του τομέα των ακινήτων, καθώς και τις καλές επιδόσεις του εμπορίου, της ναυτιλίας, της ιδιωτικής εκπαίδευσης, κ.ά.
Εκτίμησή μας είναι ότι το 2023 θα χαρακτηριστεί από μια «μάχη», από την οποία μένει να διαφανεί κατά πόσον θα επικρατήσουν τα αρνητικά ή τα θετικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την κυπριακή οικονομία.
Εμείς, ως Deloitte, πιστεύουμε ότι η διεθνής αβεβαιότητα θα μετριαστεί, οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν και γενικά το διεθνές οικονομικό περιβάλλον θα βελτιωθεί. Εάν όντως εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, η κυπριακή οικονομία θα ευνοηθεί και θα μπορέσει να συνεχίσει την αναπτυξιακή τροχιά της. Αν, όμως, ο πόλεμος στην Ουκρανία πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις, οι ενεργειακές διαμάχες επεκταθούν και η αβεβαιότητα κορυφωθεί, τότε και η Κύπρος θα επηρεαστεί περισσότερο.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη για άμεση επίλυση των εγχώριων προκλήσεων. Οφείλουμε να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για εκσυγχρονισμό των δομών της οικονομίας μας, να προχωρήσουμε το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της χώρας, να αξιοποιήσουμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, να διευρύνουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και να αξιοποιήσουμε περισσότερο τους νέους τομείς, καθώς και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.
Προβαίνοντας σε αυτές τις απαραίτητες κινήσεις, θωρακίζουμε την οικονομία, όχι μόνο από τα υπάρχοντα προβλήματα, αλλά και από μελλοντικές προκλήσεις.
Το 2023 μπορεί να είναι καλύτερο, αρκεί να καταφέρουμε να διαχειριστούμε σωστά τόσο τα εσωτερικά μας θέματα όσο και τις εξωγενείς διεθνείς προκλήσεις.
*Διευθύνων Σύμβουλος Deloitte
