Για περισσότερο από μια δεκαετία, το Μιλάνο βίωνε μια εντυπωσιακή έκρηξη στην αγορά ακινήτων. Πλέον, μια ευρείας κλίμακας έρευνα διαφθοράς στον κτηματομεσιτικό τομέα απειλεί να ρίξει βαριά σκιά στην οικονομική πρωτεύουσα της Ιταλίας.
Περισσότερα από 70 άτομα, μεταξύ των οποίων και ο δήμαρχος Τζουζέπε Σάλα, ερευνώνται από τις εισαγγελικές αρχές, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες και έγγραφα που επικαλείται το Bloomberg, ο πιο γνωστός developer της πόλης πρόκειται να ανακριθεί από την αστυνομία και αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο σύλληψης.
Η έρευνα έχει προκαλέσει ισχυρούς κραδασμούς σε ένα Μιλάνο που ζει μια αστική αναγέννηση άνευ προηγουμένου.
Μαγνήτης για εύπορους και ευκαιρία για κερδοσκόπους
Η αγορά ακινήτων του Μιλάνου ωφελήθηκε και από τη διοργάνωση των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2026, τους οποίους θα φιλοξενήσει από κοινού. Ωστόσο, η πραγματική ώθηση ήρθε από το καθεστώς flat tax, που έφερε χιλιάδες πλούσιους αλλοδαπούς – και Ιταλούς της διασποράς – στο Μιλάνο, σε αναζήτηση χαμηλότερης φορολογίας. Με την κατάργηση του βρετανικού καθεστώτος non-dom, το κύμα αυτό αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω φέτος.
Για μια πόλη μόλις 1,4 εκατομμυρίων κατοίκων, με περιορισμένο απόθεμα πολυτελών κατοικιών, αυτή η εισροή πλουσίων εκτόξευσε τις τιμές και απέκλεισε τους ντόπιους από την αγορά. «Η αγορά είναι καυτή στο πάνω άκρο. Πούλησα ένα διαμέρισμα 3 εκατ. ευρώ σε μία μέρα», δήλωσε η μεσίτρια Τζάκι Χάλακ από την Glorious Crew.
Σύμφωνα με το Immobiliare.it, στο τέλος Ιουνίου η μέση τιμή αγοράς κατοικίας στο Μιλάνο διαμορφώθηκε στα 5.532 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο – αύξηση 52,5% σε σχέση με το 2016. Αντίστοιχα, στη Ρώμη η αύξηση ήταν μόλις 3,4% στα 3.607 ευρώ/τ.μ.
Γραφεία και fund στριμώχνονται στο Μιλάνο
Η εμπορική αγορά ακινήτων του Μιλάνου αναδείχθηκε σε «παράδεισο» επενδυτών μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, όταν οι ιταλικές τράπεζες είχαν φορτωθεί κόκκινα δάνεια. Στην περίοδο των μηδενικών επιτοκίων, διεθνείς παίκτες όπως οι Blackstone και Amundi αγόρασαν εμβληματικά κτήρια, ωφελούμενοι από την άνοδο των ενοικίων.
Σύμφωνα με τη Savills, οι αποδόσεις γραφείων έπεσαν στο 2,9% το α’ τρίμηνο του 2022 – τιμή που ισοδυναμεί με 34 φορές το ετήσιο μίσθωμα, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με το 2014. Παρά την υποχώρηση των τιμών κατά περίπου 30% λόγω των αυξημένων επιτοκίων, η πτώση ήταν μικρότερη από άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπως του Μονάχου ή του Άμστερνταμ.
Η δικαιοσύνη παρεμβαίνει – Αμφισβήτηση αδειών και αμοιβών
Ωστόσο, αυτή η εκρηκτική ανάπτυξη προκάλεσε και την παρέμβαση της Δικαιοσύνης. Αξιωματούχος του δήμου τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό για αμφιλεγόμενες αδειοδοτήσεις. Η έρευνα επικεντρώνεται στο αν developers πλήρωναν αμοιβές σε συμβούλους ή αρχιτέκτονες που συνεργάζονταν με τον δήμο για να εξασφαλίσουν ευνοϊκή μεταχείριση.
«Η ζήτηση υπάρχει – το Μιλάνο προσφέρει θέσεις εργασίας και φορολογικά πλεονεκτήματα. Όμως τα διεθνή funds απαιτούν ξεκάθαρους κανόνες. Ορισμένοι παγώνουν τις επενδύσεις τους», αναφέρει η Χάλακ.
Οι εισαγγελείς δήλωσαν πως θέλουν να ανακρίνουν έξι άτομα και να ζητήσουν τη σύλληψή τους. Ανάμεσά τους, ο διευθύνων σύμβουλος της Coima Sgr, Μανφρέντι Κατέλα, δημοτικοί σύμβουλοι, αρχιτέκτονες και άλλοι developers.
Η Coima βρίσκεται στο στόχαστρο λόγω ανάθεσης έργου σε αρχιτέκτονα που συμμετείχε στην Επιτροπή Τοπίου του δήμου μέχρι το 2023. Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, η διπλή του ιδιότητα ενδέχεται να επηρέασε τις αποφάσεις του. Ο Κατέλα δήλωσε στο Bloomberg ότι συνεργάζεται πλήρως με τις αρχές και διεξάγει εσωτερικό έλεγχο.
Η Coima, γνωστή για την ανάπλαση της Porta Nuova (με τη στήριξη της Qatar Investment Authority), διαχειρίζεται άνω των 10,6 δισ. ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία.
Επιπλέον, υπό έρευνα βρίσκονται και οι Kryalos Sgr (συμμετοχή της Blackstone) και Castello Sgr (ανήκει εν μέρει στην Oaktree και εξαγοράστηκε από την Anima Holding), για ανεπαρκείς ελέγχους στους εξωτερικούς συμβούλους τους.
Η Castello διαβεβαίωσε ότι «πάντα ενήργησε με επαγγελματισμό και ακεραιότητα» και ότι συνεργάζεται με τις αρχές.
Ο δήμαρχος Σάλα δεν περιλαμβάνεται στους υπό σύλληψη, αλλά η έναρξη έρευνας έχει φέρει σε δύσκολη θέση τη διοίκησή του. Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε κατηγορία στην εφημερίδα Corriere della Sera, ενώ ο δήμος δεν προχώρησε σε επίσημο σχόλιο.
Το θέμα έχει μετατραπεί σε πολιτικό ζήτημα, με τη Δεξιά να πιέζει για παραίτηση του Σάλα ενόψει των δημοτικών εκλογών του 2027. Ωστόσο, η Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε πως η απλή έρευνα δεν αρκεί για να ζητηθεί παραίτηση, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης.
