Στην κυπριακή Δικαιοσύνη και συγκεκριμένα στο Διοικητικό Δικαστήριο κατέφυγε την Πέμπτη η Δήμητρα Επενδυτική, ο δεύτερος μεγαλομέτοχος της Ελληνικής Τράπεζας, με ποσοστό 21,3%, εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) να θεωρήσει συμβατή με τη νομοθεσία τη συμφωνία του ελληνικού ομίλου Eurobank με άλλους μέτοχους της Ελληνικής, για εξαγορά των πακέτων τους.
Η Δήμητρα Επενδυτική μέσω της προσφυγής υποστηρίζει ότι η προωθούμενη εξαγορά οδηγεί σε υπερσυγκέντρωση στον κυπριακό τραπεζικό ταμέα και δεν είναι συμβατή με τη λειτουργία του ανταγωνισμού. Η ΕΠΑ, ωστόσο, έκρινε, στη βάση του άρθρου 28(1)(α) του νόμου, ότι «η εν λόγω συγκέντρωση είναι συμβατή με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά».
Η έγκριση της εξαγοράς από την ΕΠΑ είναι ένα από τα τρία βασικά στάδια αξιολόγησης της εξαγοράς. Τα άλλα δύο είναι η έγκριση που καλούνται να δώσουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Κεντρική Τράπεζα για τη διεκπεραίωση δημόσιας προσφοράς εξαγοράς που σχεδιάζει να υποβάλει η Eurobank προς τους μετόχους της Ελληνικής, σύμφωνα με τον νόμο περί δημοσίων προτάσεων εξαγοράς του 2007.
Δεν δημοσιεύτηκε η επίσημη απόφαση
Κάτι που συζητείται σε τραπεζικούς κύκλους είναι η μη δημοσιοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας του πλήρους κειμένου της απόφασης της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού, δύο μήνες από την ανακοίνωση για τη λήψη της απόφασης (2 Φεβρουαρίου 2024).
Όταν το επίσημο κείμενο της απόφασης της ΕΠΑ δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Δημοκρατίας (σχετική αναφορά γίνεται κατωτέρω), θα αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα της ΕΠΑ.
Ακόμη κάτι που συζητείται είναι η ενημέρωση που είχε δώσει εξαρχής η ΕΠΑ ότι η απόφασή της λήφθηκε κατά πλειοψηφία (3-2). Συνεπώς, στο κείμενο της απόφασης αναμένεται ότι θα καταγράφονται και οι λόγοι της διαφωνίας των δύο μελών.
Σημαντικός παράγοντας για την εξέλιξη της εξαγοράς είναι και ο χρόνος, καθώς μέχρι τέλος Απριλίου ή αρχές Μαϊου αναμένεται η απόφαση της ΕΚΤ για το deal Εurobank και μετόχων της Ελληνικής, η οποία σύμφωνα με τραπεζικές πηγές αναμένεται να είναι θετική. Στη συνέχεια θα πρέπει να ανάψει το πράσινο φως και η Κεντρική Τράπεζα, ολοκληρώνοντας την τετραπλή αξιολόγηση (ΕΠΑ, ΕΚΤ, Κεντρική και Έφορος Ασφαλίσεων).
Θα αξιολογήσει η Eurobank
Η πλευρά της Eurobank αναμένει, ως άμεσα εμπλεκόμενο μέρος, να λάβει και να μελετήσει τον φάκελο της προσφυγής της Δήμητρας στο Διοικητικό Δικαστήριο, ώστε να αξιολογήσει τα νομικά δεδομένα όπως διαμορφώνονται. Έως χθες δεν ήταν γνωστό με ακρίβεια τι ζητά η Δήμητρα μέσω της προσφυγής. Για παράδειγμα, αν, εκτός από ακύρωση της απόφασης, ζητά και μια ενδιάμεση απόφαση για πάγωμα των εξελίξεων μέχρι την εξέταση της προσφυγής, κάτι που ίσως καθυστερήσει τις εξελίξεις.
Σε γενικές γραμμμές, η Δήμητρα υποστηρίζει ότι η απόφαση της ΕΠΑ να αποδεκτεί την εξαγορά της πλειοψηφίας των μετοχών της Ελληνικής δεν είναι συμβατή με τη νομοθεσία περί της λειτουργίας του ανταγωνισμού στην αγορά. Υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, πως με την εξαγορά θα υπάρξει υπερσυγκέντρωση στον τραπεζικό τομέα της Κύπρου, κάτι που, κατά την ίδια, θα λειτουργήσει εναντίον των συμφερόντων των καταναλωτών. Αυτή τη θέση, όμως, όπως προαναφέραμε δεν την υιοθέτησε η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο «Φ» από τους κοινοποιημένους λογαριασμούς των τραπεζών, σε περίπτωση ολοκλήρωσης της εξαγοράς της Ελληνικής από τη Eurobank, τα μερίδια των τριών τραπεζών στα δάνεια (Τράπεζας Κύπρου, Ελληνικής και Eurobank Cyprus) θα είναι 80% και στις καταθέσεις περίπου 81%. Πιο αναλυτικά, το μερίδιο της Τράπεζας Κύπρου στα δάνεια είναι 42%, της Ελληνικής 26% και της Eurobank στο 12%.
Το μερίδιο στις καταθέσεις για την Τράπεζα Κύπρου είναι 38%, για την Ελληνική στο 29% και για την Eurobank Cyprus στο 14%.
Υπάρχει όμως και ένα στοιχείο που διαφοροποιεί το χαρτοφυλάκιο δανείων της Eurobank Cyprus και λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς το μοντέλο λειτουργίας της Ελληνικής. Δεν έχει παρουσία στο retail (λιανική τραπεζική), που είναι το μεγάλο asset της Ελληνικής, ενώ αντίθετα η Eurobank έχει σημαντική παρουσία στο κομμάτι της εταιρικής τραπεζικής corporate (επιχειρηματικά δάνεια), private banking και treasury.
«Άριστες σχέσεις»
O διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίωνας Καραβίας, στις 12 Μαρτίου στην Αθήνα είχε πει σχετικά με τη μορφή που θα έχει η εξαγορά στο άμεσο μέλλον ότι η Eurobank Κύπρου και η Ελληνική θα συνεχίσουν αρχικά σαν δύο διαφορετικές τράπεζες. «Το αν κάποια στιγμή στο μέλλον πάμε σε κάποιου είδους συγχώνευση ή απορρόφηση, δεν μπορούμε να το εξετάσουμε αυτή την στιγμή», είχε δηλώσει. «Θα το εξετάσουμε», πρόσθεσε, «ενδεχομένως στο μέλλον, ανάλογα και με τις επιθυμίες των υπολοίπων μετόχων της Ελληνικής Τράπεζας, αφού δεν είμαστε οι μοναδικοί μετόχοι της τράπεζας». Είχε τονίσει μάλιστα ότι με όλους τους μετόχους διατηρεί άριστες σχέσεις, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι αυτό θα συνεχιστεί. Ανέφερε δε, ότι έχει κάνει συζητήσεις μαζί τους, τους χαρακτήρισε, ως άτομα και επιχειρηματίες, ευφυείς ανθρώπους. Εκτίμησε δε ότι θα συμπεριφερθούν μέχρι τέλους με τρόπο που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μετόχων των εταιρειών τους.
Οι μέτοχοι και τα ποσοστά τους
– Η Δήμητρα Επενδυτική κατέχει το 21,3% των μετοχών της Ελληνικής Τράπεζας. Στο πλαίσιο της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Ελληνικής, η Δήμητρα έχει επενδύσει τα τελευταία χρόνια περίπου €100 εκατ.
– H Eurobank κατέχει ήδη ποσοστό 29,2% στην Ελληνική και μετά την ολοκλήρωση των συναλλαγών, η συμμετοχή της θα ανέλθει συνολικά σε 55,3%.
– Το Ταμείο Προνοίας των μελών της ΕΤΥΚ κατέχει σήμερα ποσοστό μετοχών στην Ελληνική ύψους 4,88% και το Ταμείο Ευημερίας της συντεχνίας διατηρεί 1,56%, σύνολο 6,44%.
– Στο πλαίσιο της δημόσιας πρότασης που είναι εκ του νόμου υποχρεωμένη η Eurobank να υποβάλει προς τους υπόλοιπους μετόχους της Ελληνικής, η τιμή ανά μετοχή αναμένεται να είναι €2,35, όπως προβλέπει και η συμφωνία που έχει κάνει με τη Wargaming. Οι αποδέκτες της πρότασης διατηρούν το δικαίωμα να απορρίψουν την πρόταση ή και να διεκδικήσουν καλύτερη τιμή.
Κατά κανόνα χρονοβόρα διαδικασία η σύνταξη αποφάσεων
Σε σχέση με τις αναφορές περί μεγάλης καθυστέρησης στη δημοσίευση της επίσημης απόφασης της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού για το αίτημα εξαγοράς της Ελληνικής Τράπεζας από τη Eurobank, οι πληροφορίες του «Φιλελευθέρου» αναφέρουν ότι είναι σύνηθες φαινόμενο να απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα (πολλοί μήνες ή και ακόμα περισσότερο) για τη σύνταξη τέτοιων αποφάσεων, που σε πολλές περιπτώσεις είναι ογκώδεις.
Πέραν της εκτενούς καταγραφής των δεδομένων που συνθέτουν κάθε υπόθεση, των θέσεων των πλευρών και των δικηγόρων τους, των στοιχείων που καταθέτουν για να στηρίξουν την επιχειρηματολογία τους, τις παραπομπές στη νομοθεσία, στις αποφάσεις καταγράφεται αναλυτικά και η θέση της Επιτροπής επί των διαφόρων πτυχών που αναφύονται στη διάρκεια της εξέτασης ενός θέματος.
Επιπλέον, σε κάθε περίπτωση αναλώνεται χρόνος ώστε να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι -και κυρίως οι δικηγόροι τους- για τα δεδομένα και τις πληροφορίες που κατατέθηκαν ενώπιον της ΕΠΑ, ώστε να καθορίσει η κάθε ενδιαφερόμενη πλευρά ποια από αυτά θεωρούνται εμπιστευτικά και ποια όχι, ώστε να χρησιμοποιηθούν στο κείμενο της απόφασης μόνο οι πληροφορίες για τις οποίες δεν θεωρούν επαγγελματικό απόρρητο οι εταιρείες. Αυτή η διαδικασία, όπως μας επισημάνθηκε, είναι συνήθως χρονοβόρα, λόγω του χρόνου που απαιτείται για να απαντήσουν δεσμευτικά οι νομικοί σύμβουλοι των εμπλεκομένων.
Πέραν των ανωτέρω, στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξε μία ανατροπή, που για τη διαχείρισή της απαιτήθηκε χρόνος. Σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε, μία ανώτερη λειτουργός με ουσιαστική συμβολή στα θέματα συγκεντρώσεων εταιρειών αποσπάστηκε προ μηνός σε άλλη υπηρεσία και χρειάστηκε να γίνουν διευθετήσεις για την αντικατάστασή της.
