Η Τουρκία προχωρά σε μια κίνηση που αναδεικνύει την πολυδιάστατη και συχνά αντιφατική ενεργειακή στρατηγική της, παρατείνοντας για έναν ακόμη χρόνο δύο μεγάλες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου με τη ρωσική Gazprom, συνολικού ύψους 22 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως. Τα συμβόλαια έληγαν στο τέλος του 2025, ωστόσο η Άγκυρα επέλεξε να τα επεκτείνει, την ίδια στιγμή που η ΕΕ επισπεύδει το πλήρες μπλόκο στο ρωσικό αέριο και ο Πρόεδρος Τραμπ ζητά από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να περιορίσει τις αγορές ρωσικού φυσικού αερίου.
Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Αλπασλάν Μπαϊρακτάρ επιβεβαίωσε ότι η κρατική BOTAŞ και η Gazprom συμφώνησαν την παράταση, υπογραμμίζοντας πως η Τουρκία επιδιώκει πλέον βραχυπρόθεσμα συμβόλαια ενός έτους. Η επιλογή αυτή αντικατοπτρίζει την ανάγκη της Άγκυρας να διατηρήσει φθηνό αέριο αγωγών, κρίσιμο για τη βιομηχανία και την οικονομία της, καθώς το ρωσικό αέριο παραμένει στο 40% του ενεργειακού μείγματος.
Παράταση ρωσικών συμβολαίων και ταυτόχρονη «στροφή» προς ΗΠΑ
Σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης, η Τουρκία ανοίγει παράλληλα δίαυλο προς τον αμερικανικό ενεργειακό κλάδο. Ο Μπαϊρακτάρ δήλωσε ότι η Άγκυρα εξετάζει επενδύσεις στην έρευνα και παραγωγή φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, με στόχο τη δημιουργία πλήρους αλυσίδας αξίας και ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
Η διπλή αυτή στάση αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα ο Πρόεδρος Τραμπ ζήτησε από τον Ερντογάν να σταματήσει τις αγορές ρωσικού αερίου. Παρ’ όλα αυτά, η Τουρκία παρατείνει τις ρωσικές συμβάσεις, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τις μακροχρόνιες συμφωνίες LNG με αμερικανικούς προμηθευτές.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Άγκυρα σχεδιάζει δύο νέα FSRU, ενώ εξετάζει και την αύξηση των ποσοτήτων τουρκμενικού αερίου που φτάνουν μέσω Ιράν. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης σε συνομιλίες για την ανανέωση του συμβολαίου με το Ιράν, που λήγει το 2026.
Η αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών ενεργειακών σχέσεων
Η τουρκική στάση αποκτά βαρύνουσα σημασία εάν ιδωθεί υπό το πρίσμα της ταχείας ενίσχυσης της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας–ΗΠΑ. Η Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε βασική πύλη εισόδου αμερικανικού LNG στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τις νέες υποδομές FSRU Αλεξανδρούπολης, την ενίσχυση της Ρεβυθούσσας και τον κάθετο διάδρομο Ελλάδας–Βουλγαρίας–Ρουμανίας να τροφοδοτούν ιδιαίτερα την Ουκρανία, η οποία βασίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό σε φορτία LNG που εκφορτώνονται σε ελληνικά λιμάνια.
Παράλληλα, ελληνικές εταιρείες ενέργειας έχουν συνάψει συμφωνίες διαμετακόμισης και εμπορίας αμερικανικού LNG, ενώ οι ExxonMobil και Chevron έχουν αναλάβει έρευνες για φυσικό αέριο σε Κρήτη και Ιόνιο — ενδείξεις ότι η Ελλάδα εξελίσσεται τόσο σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο όσο και σε δυνητικό παραγωγό.
Η διεύρυνση αυτών των συνεργασιών ενισχύει τον γεωπολιτικό ρόλο της Αθήνας σε μια περίοδο όπου η Άγκυρα κινείται ανάμεσα σε Μόσχα και Ουάσιγκτον, αναζητώντας ισορροπίες σε ένα ανταγωνιστικό ενεργειακό περιβάλλον.
