ΩΣΤΕ; Το 95% των συμπολιτών μας και το 71% των συνευρωπαίων μας θεωρούν δεδομένη τη διαφθορά στη χώρα τους, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου.
Το υψηλό ποσοστό μάς θύμισε την ανάλογη (επι)μέτρηση για το ρουσφέτι. Όταν ρωτήθηκαν οι συμπολίτες μας:
— Έχετε αιτηθεί ποτέ ρουσφέτι;
Και εννιά στους δέκα απάντησαν:
— Όχι, ουδέποτε!
Έτσι: Όπως στις απαντήσεις για το ρουσφέτι, φαίνεται και στην (επι)μέτρηση για τη διαφθορά ότι υπήρξε μια –σοβαρή, μάλιστα– παρεξήγηση.
Δηλαδή:
Είναι φανερό ότι οι ερωτηθέντες αγνοούν –πιθανότατα και οι ερωτήσαντες– πως και το ρουσφέτι και η διαφθορά δεν μπορούν να… συντελεστούν μονομερώς. Απαιτείται αμφίδρομη συνέργια: Αυτού που αιτείται το ρουσφέτι, και αυτού που –ανταποκρινόμενος– το πραγματοποιεί.
Ομοίως και η διαφθορά. Κλασικό παράδειγμα: Για να λάβει ένας διεφθαρμένος φακελάκι για μια υπερπήδηση της γραφειοκρατίας, σημαίνει πως κάποιος είναι πρόθυμος να πληρώσει για να επιτευχθεί η δουλειά του.
Φυσικά, και στις δύο περιπτώσεις, αλλιώτικες θα ήταν οι μετρήσεις αν οι ερωτώμενοι συνειδητοποιούσαν πως για το ρουσφέτι και για τη διαφθορά απαιτούνται δύο πλευρές, και η μία εκ των δύο… ίπταται μεταξύ αυτού που ερωτά, και αυτού που ερωτάται!
Κλασικές οι δικαιολογητικές απαντήσεις αμφοτέρων:
— Εγώ δεν ζήτησα ρουσφέτι. Υπέβαλα απλώς ότι δεν πρέπει να αδικηθεί ο δικός μου!
Και:
— Είμαι βέβαιος ότι υπάρχει διαφθορά. Γι’ αυτό έχω πάντα πρόχειρο ένα… φακελάκι!
(Κατά τους σοφούς προγόνους μας: «Τα κακώς συνηγμένα, εις κακάς αποθήκας»).