Δεξαμενόπλοια-“φαντάσματα” χρησιμοποιούν συστηματικά τεχνικές παραποίησης του AIS (Automatic Identification System) για να αποκρύψουν τις κινήσεις τους, σύμφωνα με έρευνα της Lloyd’s List. Τα πλοία της λεγόμενης shadow fleet εμπλέκονται κυρίως σε μεταφορές πετρελαίου από χώρες που βρίσκονται υπό διεθνείς κυρώσεις, όπως το Ιράν, η Ρωσία και η Βενεζουέλα, αξιοποιώντας κενά στους ελέγχους.
Από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα, έχουν καταγραφεί τουλάχιστον επτά δεξαμενόπλοια που αλλοιώνουν τα στοιχεία ταυτότητάς τους, αλλάζοντας τον μοναδικό Maritime Mobile Service Identity (MMSI) αριθμό τους, ώστε να εμφανίζονται ως πλοία χωρίς σημαία. Ο MMSI, που αποτελείται από 9 ψηφία, εκδίδεται από το νηολόγιο της σημαίας και χρησιμοποιείται τόσο στις ραδιοεπικοινωνίες όσο και στο AIS. Τα τρία πρώτα ψηφία, τα Maritime Identification Digits (MID), δείχνουν τη χώρα προέλευσης.
Ωστόσο, αρκετά δεξαμενόπλοια χρησιμοποιούν το MID 646, το οποίο δεν έχει αποδοθεί σε καμία χώρα, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ως «στατιστικά» πλοία χωρίς εθνικότητα. Ένα από αυτά μάλιστα εκπέμπει από τον Ιούνιο πλαστούς MMSI και ψεύτικα IMO numbers, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα δύο διαφορετικά συστήματα AIS για να εμφανίζεται άλλοτε ως «στατιστικό» και άλλοτε ως πλοίο με σημαία Κομορών.
Παρόμοια τακτική ακολούθησε και ένα suezmax δεξαμενόπλοιο, το οποίο έχει ήδη ενταχθεί σε μαύρη λίστα από το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ. Τον Ιούλιο, ενώ βρισκόταν στο Αιγαίο, εξέπεμπε με το ανεπίσημο MID 646, ενώ αργότερα χρησιμοποίησε MMSI που παραπέμπει σε σημαία Σουδάν, χωρίς να είναι σαφές αν ο αριθμός αυτός έχει εκδοθεί επίσημα.
Η πρακτική αυτή δημιουργεί σοβαρές δυσκολίες στις ναυτιλιακές αρχές που παρακολουθούν τις θαλάσσιες μετακινήσεις. Όπως εξηγεί ο Ian Ralby, CEO της IR Consilium, πρόκειται για «συνειδητή τακτική αποφυγής κυρώσεων» που εκμεταλλεύεται τα νομικά κενά γύρω από τον έλεγχο πλοίων χωρίς ξεκάθαρη εθνικότητα ή με παραποιημένα στοιχεία.
Η υπόθεση αποκαλύπτει και την άνθηση των πλαστών νηολογίων, με ψεύτικα πιστοποιητικά, flag hopping και παραποίηση εγγράφων να αποτελούν βασικά εργαλεία της shadow fleet, διευκολύνοντας την ανεξέλεγκτη διακίνηση πετρελαίου.
