Ένα χρόνο μετά την παράδοση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ογκώδους έκθεσής του για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ (Draghi Report), ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι κλήθηκε να αξιολογήσει την αξιοποίηση της έκθεσής του και εξέφρασε απογοήτευση για τα πολύ αργά βήματα που κάνει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς της.
Αν και επισήμανε πολλά προβλήματα σε αρκετούς τομείς, που εμποδίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και την Κίνα, ο κ. Ντράγκι έδωσε και πάλι έμφαση στις ενεργειακές αναπηρίες της Ένωσης.
Προειδοποίησε ότι η ενέργεια αποτελεί το επόμενο μεγάλο εμπόδιο για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Είπε, συγκεκριμένα, ότι «οι τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι ακόμα τέσσερις φορές υψηλότερες από αυτές στις ΗΠΑ, ενώ η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τα κέντρα δεδομένων (data centers) θα αυξηθεί κατά 70% μέχρι το 2030». Τόνισε πως «χωρίς γρήγορες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, πυρηνική ενέργεια και διασυνδεδεμένα δίκτυα, η μετάβαση σε μια υψηλής τεχνολογίας οικονομία θα σταματήσει». Επανέλαβε την εισήγησή του ότι «η Ευρώπη πρέπει να αγοράζει φυσικό αέριο συλλογικά, για να μειώσει το κόστος».
Στην προ έτους έκθεσή του, την οποία είχε ζητήσει η Κομισιόν, ο κ. Ντράγκι είχε προειδοποιήσει για τα προβλήματα που παρουσιάζονται στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού στις χώρες της ΕΕ και κυρίως στην πώληση της ενέργειας από φθηνά συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε τιμές προσαρμοσμένες στην τιμή του φυσικού αερίου, επιβαρύνοντας οικονομικά τους καταναλωτές και παρεμποδίζοντας την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών των χωρών – μελών.
«Μείναμε πίσω»!
«Η Ευρώπη αποτυγχάνει να ακολουθήσει τον ρυθμό των ΗΠΑ και της Κίνας», δήλωσε ο κ. Ντράγκι, στη διάρκεια της Διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου με θέμα: «Ένα χρόνο μετά την έκθεση Ντράγκι: τι έχει επιτευχθεί, τι έχει αλλάξει στις Βρυξέλλες».
Επισήμανε πως ο πολίτες και οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι απογοητευμένοι από το πόσο αργά κινείται η ΕΕ. «Μας βλέπουν να μην καταφέρνουμε να ακολουθήσουμε την ταχύτητα των αλλαγών που γίνονται αλλού. Είναι έτοιμοι να δράσουν, αλλά φοβούνται ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν κατανοήσει τη σοβαρότητα της στιγμής».
Ο Μάριο Ντράγκι ήταν κατηγορηματικός πως «η Ευρώπη χάνει έδαφος και χρόνο» και ότι «το ευρωπαϊκό μοντέλο ανάπτυξης εξασθενεί. Οι ευπάθειες πολλαπλασιάζονται και η αδράνεια μάς κοστίζει ακριβά».
Αναφέροντας τα νέα δεδομένα στο παγκόσμιο εμπόριο, όπου οι ΗΠΑ επιβάλλουν τους υψηλότερους δασμούς από την εποχή Smoot-Hawley και η Κίνα ενισχύει την ανταγωνιστικότητά της, επεσήμανε ότι η Ευρώπη δεν έχει ακόμα βρει τρόπο να αντιδράσει με την απαραίτητη ταχύτητα. «Η εξάρτηση μας από τις ΗΠΑ για την άμυνα και από την Κίνα για κρίσιμες πρώτες ύλες μάς περιορίζει», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει να βασίζεται σε ένα σύστημα που δεν της επιτρέπει να κινείται γρήγορα».
Ο Ντράγκι επεσήμανε ότι «η τεχνολογία είναι ο νέος αγώνας δρόμου και η Ευρώπη μένει πίσω», καθώς υστερεί σε κρίσιμους τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), όπου οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν προχωρήσει πολύ πιο μπροστά: «Τον περασμένο χρόνο, οι ΗΠΑ δημιούργησαν 40 μεγάλα μοντέλα ΤΝ, η Κίνα 15, και η ΕΕ μόνο 3», πρόσθεσε, επισημαίνοντας πως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις υιοθετούν την ΤΝ με ρυθμό κοντά σε αυτόν των ΗΠΑ, αλλά ξεκινούν από πολύ χαμηλότερη βάση. «Χρειαζόμαστε μια πραγματική ενιαία αγορά όπου οι καινοτόμες επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργούν χωρίς εμπόδια», τόνισε, προσθέτοντας ότι «η γραφειοκρατία και οι υπερβολικοί κανονισμοί πνίγουν την καινοτομία». Σύμφωνα με τον Ντράγκι, ο Κανονισμός GDPR έχει αυξήσει το κόστος των δεδομένων κατά 20% για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ενώ ζήτησε ριζική απλοποίηση των κανόνων για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη.
Επιπλέον, ζήτησε περισσότερη συντονισμένη δημόσια χρηματοδότηση: «Η Ευρώπη πρέπει να μάθει από το παράδειγμα της Ιαπωνίας, όπου η κυβέρνηση επένδυσε 12 δισεκατομμύρια δολάρια σε ένα μόνο project ημιαγωγών, ενώ η ΕΕ διασπά τις επενδύσεις της σε δεκάδες μικρά προγράμματα».
Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ, οι τομείς που απαιτούν επείγουσα δράση είναι:
◗ Πρώτον, η άρση των εμποδίων στην εξάπλωση των νέων τεχνολογιών. Όπως είπε, ένα «28ο καθεστώς» για την ίδρυση μιας νέας νομικής οντότητας πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Αυτό θα επιτρέψει στις καινοτόμες εταιρείες να λειτουργούν, να εμπορεύονται και να αντλούν χρηματοδότηση χωρίς εμπόδια και στα 27 κράτη μέλη, όπως ακριβώς μπορούν να κάνουν οι ανταγωνιστές σε άλλες μεγάλες οικονομίες.
◗ Ο δεύτερος τομέας είναι η ρύθμιση. Ένα από τα βασικά αιτήματα των ευρωπαϊκών εταιρειών, κατά το Μ. Ντράγκι, είναι η ριζική απλοποίηση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων. Όπως εξήγησε, τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης απαιτούν τεράστιες ποσότητες δημόσιων δεδομένων να είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο. Ωστόσο, η νομική αβεβαιότητα σχετικά με τη χρήση τους δημιουργεί δαπανηρές καθυστερήσεις, επιβραδύνοντας την ανάπτυξή τους στην Ευρώπη.
◗ Ο τρίτος τομέας είναι «η κάθετη ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιομηχανία».
Ένα χρόνο μετά, έγιναν ελάχιστα από την έκθεση
Η χθεσινή ομιλία του Μάριο Ντράγκι δόθηκε μετά από πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παράσχει μια αρχική αξιολόγηση, δώδεκα μήνες μετά τη δημοσίευση της πολυσυζητημένης έκθεσής του για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Ο Ντράγκι υπενθύμισε ότι έχει παρουσιάσει συστάσεις σε τρεις τομείς προτεραιότητας: στη γεφύρωση του χάσματος στην καινοτομία και στις προηγμένες τεχνολογίες, στη χάραξη μιας πορείας απαλλαγής από τον άνθρακα και στην ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι αυτές οι συστάσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της ατζέντας της Επιτροπής και χαιρέτισε τις ενέργειες που έχουν ήδη αναληφθεί. Ωστόσο, εξέφρασε τη λύπη του που «οι κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης», επισημαίνοντας ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι επιχειρήσεις εκτιμούν τη διάγνωση, τις σαφείς προτεραιότητες και τα σχέδια δράσης, αλλά εκφράζουν επίσης αυξανόμενη απογοήτευση από τους αργούς ρυθμούς της ΕΕ και την αδυναμία της να κινηθεί τόσο γρήγορα όσο οι ΗΠΑ και η Κίνα.
