Ρόλο «μεγάλου αδελφού» στην ευρύτερη περιοχή επιδιώκει να έχει η κατοχική Τουρκία, που συνδέεται με πολιτικές παρακολούθησης των εξελίξεων αλλά πρωτίστως επιβολής, ελέγχου.
Το νέο σκηνικό, το οποίο θέλει ο Ερντογάν να δημιουργήσει, αποτελεί την κορύφωση των πολιτικών, που έχει ακολουθήσει με μικρά ή μεγάλα βήματα στην εικοσαετή παρουσία του στην εξουσία. Ανατολική Μεσόγειος και Αιγαίο, συνιστούν βασικά κομμάτια του γεωπολιτικού παιχνιδιού της κατοχικής δύναμης. Ελλάδα και Κύπρος εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα, υπό την έννοια ότι η επιβολή των σχεδιασμών του, θα βοηθήσει στη συνέχεια για την υλοποίηση των ευρύτερων στρατηγικών επιδιώξεων.
Η νέα πενταετία Ερντογάν σηματοδοτεί, σύμφωνα και με την ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, που συνεδρίασε την περασμένη Πέμπτη, «την έναρξη του Τουρκικού Αιώνα, τα βήματα για τη διασφάλιση της ασφάλειας, της ειρήνης και της ευημερίας…»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η επανεκλογή Ερντογάν στην Τουρκία
Ήδη η Άγκυρα έχει… πρόσβαση σε Αφρική, Καύκασο, Βαλκάνια, νότια Αμερική. Έχει προ πολλού αξιοποιήσει τις διεθνείς συγκυρίες επιχειρεί να υλοποιήσει μεγαλεπίβολα σχέδια και να καταστεί περιφερειακή υπερδύναμη. Αξιοποιώντας τα νέα διεθνή δεδομένα, του πολύ-πολικού συστήματος, την εν εξελίξει ανακατανομή ισχύος, επιχειρεί μεθοδικά να συμπληρώσει γεωστρατηγικά κενά. Αξιοποιεί και τις διεθνείς κρίσεις, οικονομικές, πολιτικές, το μεταναστευτικό, την τρομοκρατία αλλά εσχάτως και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Κι όλα αυτά για να καταστεί μεγάλος παίκτης με ρόλο.
Συνεπώς, σε μια εποχή, που ευνοεί την ανάπτυξη περιφερειακών υπερδυνάμεων η κατοχική δύναμη, θέλει να αποτελεί μέρος αυτής της ανακατανομής με αυξημένο ρόλο.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τουρκία: Το who is who των τριών νέων υπουργών του Ερντογάν
Οι ΗΠΑ μπορεί να δηλώνουν ότι δεν αποχωρούν από την περιοχή μας, ωστόσο, η προσοχή της Ουάσινγκτον είναι προδήλως στραμμένη στην Κίνα. Εκεί, για τους Αμερικανούς, είναι ο «μεγάλος της εχθρός». Με τη Ρωσία, το βάρος της ευθύνης και της αντιπαράθεσης το σηκώνει συλλογικά το ΝΑΤΟ. Συνεπώς, η κατοχική Τουρκία βλέπει ότι μπορεί να καλύψει το κενό. Προσεγγίζει Αίγυπτο και Ισραήλ για να συντηρεί ένα κλίμα επαναπροσέγγισης, για να μπορεί να προωθεί τους σχεδιασμούς της χωρίς εν πολλοίς να έχει να αντιμετωπίσει κλίμα αντιπαράθεσης. Μπορεί να υπάρχει κλίμα καχυποψίας, αλλά φαίνεται πως καμία από τις δυνάμεις της περιοχής δεν θέλει να επανέλθει στο παλιό συγκρουσιακό κλίμα. Για διαφορετικούς λόγους, τους εξυπηρετεί η «ανακωχή».
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πρόσκληση Ερντογάν σε Μακρόν να επισκεφθεί την Τουρκία
Ελλάδα και Κύπρος
Το άτυπο παρασκηνιακό μορατόριουμ αποφυγής ενεργειών, που προκαλούν εντάσεις, το οποίο συμφωνήθηκε, λένε οι πληροφορίες, μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, μετά τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου στην Τουρκία, λήγει την επόμενη ημέρα των εκλογών στην Ελλάδα. Το «σύμφωνο» αφορούσε τη διατήρηση «καλού κλίματος» όσο θα διαρκούσε η προεκλογική περίοδος στις δυο χώρες. Τώρα, λοιπόν, θα πρέπει να αναμένεται πως θα είναι η επόμενη ημέρα. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τόσο οι ΗΠΑ όσο και το ΝΑΤΟ θέλουν αυτή η κατάσταση πραγμάτων να συνεχιστεί και να επιχειρηθεί να ξεκινήσει ένας διάλογος. Στην Αθήνα φαίνεται να φλερτάρουν με αυτή την ιδέα, το ζητούμενο πάντα είναι ποια θα είναι η στάση της κατοχικής πλευράς. Ήδη διαμορφώνονται σενάρια, που θα μπορούσαν μέσα από ένα συμβιβασμό να επιλυθούν διαφορές, «με μερική αποστρατικοποίηση νησιών», αλλά και παραπομπή των… διαφορών σε διαιτησία. Αμερικανοί και Γερμανοί, επενδύουν στη συνέχιση του «καλού κλίματος» και έχουν ήδη δρομολογήσει, μέσω διαφόρων καναλιών διπλωματικών και όχι μόνο, διαδικασίες συνεννόησης. Στην Ουάσινγκτον και στις Βρυξέλλες ( ΝΑΤΟ), θέλουν διακαώς μια συμφωνία, θεωρούν ωστόσο πως για να επιτευχθεί πρέπει να δελεαστεί η Άγκυρα.
Όλα αυτά εκ των πραγμάτων αφορούν και το Κυπριακό, που μπορεί να μην είναι προτεραιότητα, αλλά βρίσκεται στην ατζέντα. Στα πλαίσια των παρασκηνιακών κινήσεων, φαίνεται να υπάρχει και βρετανική κινητικότητα ( πώς μπορεί να απουσίαζαν οι Άγγλοι;). Το Φόρεϊν Όφις επιμένει σε παλιές δοκιμασμένες- αποτυχημένες συνταγές όπως η λογική πως «πρέπει να δοθεί κάτι στην Άγκυρα» για να ανταποκριθεί σε μια νέα πρωτοβουλία. Η υπόδειξη είναι μονίμως προς τη Λευκωσία, η οποία προφανώς και δεν μπορεί να ακολουθήσει αυτή την πρακτική. Όσες φορές την ακολούθησε έχασε.
Η Άγκυρα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αναμένεται να επανέλθει στα παλιά. Πώς θα κινηθεί;
Πρώτον, δεν είναι για λόγους τακτικής, που εμμένουν σε λύση δυο κρατών, αλλά ουσίας.
Δεύτερον, στα πλαίσια της προώθησης της πολιτικής τους στο Κυπριακό, επιβάλλουν τετελεσμένα σε σχέση, για παράδειγμα, με το δημογραφικό ( οι έποικοι είναι περισσότεροι από τους Τουρκοκύπριους).
Τρίτον, ενίσχυση στρατιωτικής παρουσίας. Οι υποδομές που κτίζονται ( κι άλλες αναβαθμίζονται), αφορούν την ευρύτερη περιοχή. Χρησιμοποιείται η Κύπρος ως μια μεγάλη στρατιωτική βάση για την προώθηση των στρατηγικών επιδιώξεων της κατοχικής Τουρκίας. Ο Ερντογάν θέλει να είναι και ο μεγάλος στρατιωτικός παίκτης. Αυτό, όμως, όταν στην περιοχή είναι Αίγυπτος και Ισραήλ, προφανώς και δεν είναι εύκολο εγχείρημα.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τ/κ ΜΜΕ: Δευτέρα ή Τρίτη η επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα
Τέταρτον, αμφισβητεί την ΑΟΖ, επιχειρεί να μπει στο παιχνίδι της ενέργειας και διά της ισχύος αξιώνει ρόλο.
Η Τουρκία διαχρονικά βλέπει την Κυπριακή Δημοκρατία ως ένα εμπόδιο. Μια ενόχληση στα σχέδια της και γι αυτό βρίσκεται συνεχώς σε επιθετική διάταξη απέναντι της. Υπονομεύει την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία χαρακτηρίζει εκλιπούσα και θέλει να την διαλύσει ή να την εξισώσει με το ψευδοκράτος. Είναι προφανές, πάντως, ότι η Άγκυρα βλέπει το Κυπριακό ως μέρος των ελληνοτουρκικών θεμάτων κι αυτό φαίνεται να κερδίζει έδαφος σε εν δυνάμει μεσολαβητές.
Από τον Ισμέτ Ινονού στον Χακάν Φιντάν
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, όσο ήταν επικεφαλής της ΜΙΤ, ασκούσε παρασκηνιακή διπλωματία, κυρίως στις χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία οι επαφές γίνονται σε θεσμικό επίπεδο. Με Προέδρους, Πρωθυπουργούς και υπουργούς. Ο νέος ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν, ως αρχηγός των πανίσχυρων μυστικών υπηρεσιών, είχε επιτυχίες- όπως τις βλέπει η τουρκική σκοπιά- σε Συρία και Λιβύη αλλά και στο κουρδικό. Με κουρδική καταγωγή, εκ πατρός, είχε εμπλακεί στις συνομιλίες του 2011 με τους Κούρδους στο Όσλο.
Σε όλες τις περιπτώσεις, με τις γνωστές υπόγειες δράσεις, άφηνε τα «αποτυπώματα» του. Ο Ερντογάν τον εμπιστεύεται γιατί λειτούργησε αστραπιαία στο πραξικόπημα, κερδίζοντας μια θέση στους εξ απορρήτων του νεοσουλτάνου της Άγκυρας. Μπορεί να μην είναι βαθιά θρησκευόμενος, ούτε και θεωρείται σκληρά κομματικός, είναι όμως άνθρωπος του Ερντογάν. Κι αυτό μετρά.
Είναι ο πρώτος από την ΜΙΤ που μετακομίζει στο υπουργείο Εξωτερικών, ως αρχηγός της τουρκικής διπλωματίας. Είναι ο δεύτερος στρατιωτικός, που αναλαμβάνει το καίριο αυτό πόστο. Πρώτος ήταν πριν εκατό χρόνια ο Ισμέτ Ινονού.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η επέλαση του Ερντογάν και η Αθήνα και η Λευκωσία
Επιβάλλει μνημόνιο στα κατεχόμενα
Σφίγγει τα λουριά η Άγκυρα στο κατοχικό καθεστώς. Για να μπει μία… τάξη και πλήρης έλεγχος επιβάλλει μιας μορφής Μνημόνιο. Αυτό θα γίνει μέσα από τη «συμφωνία οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας Τουρκίας-‘’ΤΔΒΚ’’», που υπεγράφη από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Έρντογαν και δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Τουρκίας.
Είναι προφανές πως επιχειρείται ένας δημοσιονομικός έλεγχος ( που πάνε τα εμβάσματα της Άγκυρας και πως διατίθενται), αλλά και έλεγχος στους διορισμούς ( εξ ου και οι διαμαρτυρίες που εκδηλώνονται στα κατεχόμενα). Οι διορισμοί έχουν σχέση και με τους έποικους αλλά και τον… εκτροχιασμό Τουρκοκυπρίων από το σύστημα, τον μηχανισμό του ψευδοκράτους. Όπως για παράδειγμα, οι αλλαγές στην εργοδότηση στην εκπαίδευση. Διασφαλίζεται ότι θα εισέρχονται στο επάγγελμα του εκπαιδευτικού και άτομα που δεν είναι απόφοιτοι της «παιδαγωγικής ακαδημίας Ατατούρκ» στα κατεχόμενα ( άρα θα διορίζονται και εκ Τουρκίας). Παράλληλα, βάζοντας χέρι στη διαχείριση των κονδυλίων, η Άγκυρα επιχειρεί να «χρηματοδοτήσει» με φόρους, που επιβάλλονται δικές της πολιτικές.
Τα έσοδα από την αύξηση των φόρων στα τυχερά παιχνίδια και της «άδειας» για αίθουσα τυχερών παιχνιδιών θα κατανέμονται ως εξής: 47,5% θα δαπανάται τουριστικούς σκοπούς, 47,5% θα δίδεται στο «υπουργείο οικονομικών» και 5% θα μεταβιβάζεται στην «Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών». Η χρηματοδότηση της «Επιτροπής» από φορολογίες θα λύσει μερικώς το οικονομικό της πρόβλημα ενώ τα υπόλοιπα θα προέλθουν από τουρκικά κονδύλια.
Όπως μεταδίδεται από τα κατεχόμενα, μέσα από το πρωτόκολλο, θα αυξηθούν οι δυνατότητες επενδύσεων και η παραχώρηση οικοπέδων στους επενδυτές που έρχονται από την Τουρκία στα κατεχόμενα. Περαιτέρω, θα μειωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για ίδρυση εταιρείας και για επενδύσεις. Η χρηματοδότηση θα γίνεται με τουρκική λίρα, η αξία της οποίας είναι σε ελεύθερη πτώση. Παράλληλα ακολουθείται όπως και στο παρελθόν το μικτό σύστημα, δηλαδή και με κονδύλια, που συνιστούν δωρεάν βοήθεια και με δάνειο, που δεν εξοφλείται ποτέ.
Το μνημόνιο που επιβάλλει η Τουρκία στο κατοχικό καθεστώς έχει διπλή διάσταση. Από την μια αφορά τον πολιτικό έλεγχο, που αυστηροποιείται και από την άλλη, είναι ο οικονομικός έλεγχος. Σημειώνεται και η εναρμόνιση του «περί συντεχνιών και εργασίας νομοσχεδίου» με τον «νόμο περί συλλογικών συμβάσεων, απεργιών και δημοψηφισμάτων», ενώ θα διασφαλιστεί η συμμετοχή του «συντεχνιακού πρωτοκολλητή» στις γενικές συνελεύσεις των συντεχνιών.
